سینمای دفاع مقدس؛ از فیلمهای ۶ تومانی تا اخراجیهای ۷میلیاردی
سینمای دفاع مقدس سالهای پرفرازو نشیبی را پشت سر گذاشته است.
به گزارش خبرنگار فرهنگی «فردا»، پرداختن به فیلمهایی با مضامین دفاع مقدس از اولین سالهای جنگ تحمیلی آغاز شد. در این سالها سینمای جنگ سالهای پرفراز و نشیبی را تجربه کرده است. مرور برخی از فیلمهای سینمایی در این خصوص، یادآور خاطراتی است که بینندگان فیلم را با قهرمان داستان با خود همراه میکرد.
بنا بر این گزارش، اولین فیلم جنگی «مرز» نام داشت که در آن بازیگرانی همچون سعید راد و داوود رشیدی حضور داشتند. این فیلم در سال ۶۰ بر پرده سینماها ظاهر شد.
سال بعد «برزخیها» با بازی ایرج قادری آماده پخش شد. این فیلم با استقبال ویژهای مواجه شد تا جایی که با بلیط ۶ تومانی روزی ۱ میلیون فروش داشت.
سال ۶۲ فیلم سینمایی «دیار عاشقان» به کارگردانی حسن کاربخش جلوی دوربین رفت. این فیلم اولین حضور پرویز پرستویی در سینما بود. این فیلم محصول امور سینمایی وزارت ارشاد است.
بعد از این فیلم دو سه سالی از فیلمهای جنگی خبری نبود تا اینکه «عقابها» به کارگردانی ساموئل خاچیکیان در سال ۶۴ بر پرده سینماها ظاهر شد. بهای بلیط این فیلم ۸ تومان بود و در مجموع ۱۵٫۶ میلیون تومان فروش داشت.
سینمای دفاع مقدس سالهای پرفرازو نشیبی را پشت سر گذاشته است.
به گزارش خبرنگار فرهنگی «فردا»، پرداختن به فیلمهایی با مضامین دفاع مقدس از اولین سالهای جنگ تحمیلی آغاز شد. در این سالها سینمای جنگ سالهای پرفراز و نشیبی را تجربه کرده است. مرور برخی از فیلمهای سینمایی در این خصوص، یادآور خاطراتی است که بینندگان فیلم را با قهرمان داستان با خود همراه میکرد.
بنا بر این گزارش، اولین فیلم جنگی «مرز» نام داشت که در آن بازیگرانی همچون سعید راد و داوود رشیدی حضور داشتند. این فیلم در سال ۶۰ بر پرده سینماها ظاهر شد.
سال بعد «برزخیها» با بازی ایرج قادری آماده پخش شد. این فیلم با استقبال ویژهای مواجه شد تا جایی که با بلیط ۶ تومانی روزی ۱ میلیون فروش داشت.
سال ۶۲ فیلم سینمایی «دیار عاشقان» به کارگردانی حسن کاربخش جلوی دوربین رفت. این فیلم اولین حضور پرویز پرستویی در سینما بود. این فیلم محصول امور سینمایی وزارت ارشاد است.
بعد از این فیلم دو سه سالی از فیلمهای جنگی خبری نبود تا اینکه «عقابها» به کارگردانی ساموئل خاچیکیان در سال ۶۴ بر پرده سینماها ظاهر شد. بهای بلیط این فیلم ۸ تومان بود و در مجموع ۱۵٫۶ میلیون تومان فروش داشت.
سالی نگذشت که فیلم «پرواز در شب» با کارگردانی هنرمندانه رسول ملاقلی پور مورد استقبال قرار گرفت. این فیلم تا حدی قوی بود که عنوان بهترین فیلم جشنواره فیلم فجر را نیز از آن خود کرد.
«دیده بان» حاتمی کیا نیز که یکی از فیلم های خوب جنگی ایران است در این سال به نمایش درآمد. تجارب حاتمی کیا در این فیلم ارزشمند بودند و او را برای خلق آثار بعدی اش که همگی بر گرفته از جنگ و تبعات آن بودند یاری دادند.
«باشو غریبه کوچک» ساخته «بهرام بیضایی» محصول دیگر این سال است که از نگاه مجله آمریکایی «سیاست خارجی» یکی از بهترین فیلمهای مربوط به جنگ ایران و عراق است. این فیلم با فاصله فراوان از بهترین آثار جنگی سینمای ایران است. نشان دادن یک پسر سیاه جنوبی در تلاش برای مطابقت یافتن با شمالیهای سفید باعث به وجود آمدن جنجالهایی شد و بیضایی در آن مانند دیگر آثارش زنی قدرتمند را به تصویر کشیده که در آن زمان در سینمای ایران نادر بود.
در سال ۶۶ «گذرگاه» به کارگردانی شهریار بحرانی به نمایش در آمد. بهای بلیط این فیلم تنها ۱۲ تومان بود. البته به قیمت آن زمان.
کسانی که فیلمهای مربوط به دفاع مقدس را دنبال میکردهاند، قطعا سال ۶۷ را به خوبی به یاد میآورند. جایی که «کانی مانگا» به کارگردانی مرحوم سیف الله داد پرفروشترین فیلم سال شد. رکورد گیشه آن سال ۱۱۰ میلیون تومان بود که با بلیط ۱۵ تومانی به این افتخار دست یافت.
حاتمی کیا در دومین تجربه سینمایی خود فیلم «دیده بان» را در سال ۶۷ ساخت. دیده بان یکی از فیلم های خوب جنگی ایران است.
سال ۶۸ دومین فیلم رسول ملاقلی پور برای نمایش آماده شد. «افق» فیلمی بود که با بهای بلیط ۲۰ تومانی، ۱۵۵ میلیون تومان از در آمدهای گیشه آن سال را از آن خود کرد. جالب است بدانید که این فیلم در ایران اولین فیلمی بود که در حین فیلمبرداری دوربین را زیر آب بردند.
در همین سال ابراهیم حاتمی کیا با فیلم «مهاجر» گیشه را از آن خود کرد. این فیلم یکی از بهترین، شاخصترین و مهمترین دستاورد سینمای جنگی ایران است.
دو سه سالی فیلمی در این زمینه ساخته نشد تا اینکه باز هم حاتمی کیا دست به کار شد و با «از کرخه تا راین» هم عنوان بهترین فیلم جشنواره یازدهم فیلم فجر را از ان خود کرد و هم با بلیط ۵۰ تومانی ۴۴۲ میلیون نصیب تهیه کننده خود کرد. از کرخه تا راین همچنین از بازی های خوب هنرپیشگان خود به خصوص علی دهکردی که بی شک بهترین بازی اش را ارائه داده برخوردار است.
غیبت ملاقلی پور در سینمای دفاع مقدس از سال ۶۸ به مدت ۶ سال به طول انجامید تا اینکه وی با «سفر به چذابه» چشمها را خیره خود کرد و جشنواره چهاردهم فیلم فجر را تحت تاثیر خود قرار داد.
«بوی پیراهن یوسف» فیلمی از ابراهیم حاتمی کیا بود که با بازی علی نصیریان، نیکی کریمی و جعفر دهقان در سال ۷۴ خودنمایی کرد. «برج مینو» در همین سال به کارگردانی حاتمی کیا روی پرده سینماها رفت.
سال ۷۵ اما فیلمی متفاوت از دفاع مقدس به نمایش در آمد و به نوعی ساختارشکنی ویژه ای در این حوزه کرد. کمال تبریزی با ساخت «لیلی با من است» برای اولین بار فیلمی با مضمون طنز را برای نمایش آماده کرد.
سال ۷۷ سال ابراهیم حاتمی کیا بود. «آژانس شیشهای» که از سال گذشته اش با درخشش در جشنواره شانزدهم فیلم فجر نگاهها را متوجه خود کرده بود، دومین فیلم پرفروش سال شد. بهای بلیط این فیلم ۲۵۰ تومان بود.
سال ۷۹ سال سرنوشت سازی برای حاتمی کیا بود. «موج مرده» وی توقیف شد. مسألهای که برای این کارگردان سینمای جنگ سنگین بود. موج مرده درباره تقابل دو نسل است، پدری از نسل جنگ و پسرش از نسل کاملا متفاوت بعد از جنگ. موج مرده توقیف شد و پخش آن به تعویق افتاد و هنگامی که به اکران عمومی درآمد، چندان استقبال نشد.
«دوئل» با صدای دالبی کار تازه احمدرضا درویش بود که در سال ۸۳ عنوان پرخرج ترین فیلم تاریخ سینمای ایران را از آن خود کرد. ۵ میلیارد تومان برای این فیلم هزینه شد تا درآمدی ۶۲۰ میلیون تومانی را نصیب تهیه کننده خود نماید.
سال ۸۴ و دوباره ابراهیم حاتمی کیا! «به نام پدر» با کارگردانی وی عنوان بهترین فیلم جشنواره ۲۴ فجر را از آن خود کرد.
ملاقلی پور در سال ۱۳۸۵ سالی که سینمای ایران را در غم فقدان خود فرو برد با «میم مثل مادر» کار را تمام کرد. این فیلم ناظر بر مشکلات مادری بود که در جنگ پرستاری رزمندگان را میکرد و در آنجا دچار مسمومیت شیمیایی شده بود.
«روز سوم» به کارگردانی محمدحسین لطیفی در سال ۸۵ آماده پخش شد. این فیلم، روایت آخرین روزهای مقاومت در بخش غربی خرمشهر در سال ۱۳۵۹ است.
سال ۸۶ سالی بود که یک چهره غیرسینمایی همه نگاهها را متوجه خود کرد. «اخراجیهای ۱» مسعود ده نمکی فروش دو میلیاردی داشت و گیشه را از آن خود کرد. کسانی هم بودند که این فیلم را بارها دیدند. هر چند خیل عظیمی از کارشناسان سینما منتقد این فیلم بودند اما مردم آن را پسندیدند.
در سال ۸۶ فیلم «اتوبوس شب» مجوز اکران گرفت. کارگردان این فیلم کیومرث پوراحمد بود که با ابتکاری جدید به صورت سیاه و سفید به نمایش درآمد. این فیلم ۹۹ میلیون تومان فروش داشت.
استقابل مردم از «اخراجیهای» ده نمکی او را تشویق به ساخت دومین نسخه این فیلم کرد. اینچنین بود که «اخراجیهای ۲» در سال ۸۸ هم پرفروشترین فیلم سال خود شد و هم گیشه سینما را آنچنان منفجر کرد که بعید است تا سالها فیلمی بتواند رکورد ۷ میلیاردی آن را جابجا کند.