داستان ۳ زن در شهری به نام تهران
سریال «اینجا تهران است» قرار است معضلات زندگی در کلانشهرها را به تصویر بکشد
«اینجا تهران است» عنوان مجموعهای تلویزیونی بهکارگردانی آرش معیریان است که این روزها در خیابانهای تهران در حال تصویربرداری است و قرار است بزودی از شبکه تهران پخش شود.
این مجموعه تلویزیونی نخستین تجربه سریالسازی آرش معیریان است و انتظار میرود اثری شایسته پیشروی مخاطب قرار گیرد، چون معیریان را تمام کسانی که سینمای ایران را به شکل حرفهای دنبال میکنند، میشناسند. او با همه حساسیتی که نسبت به حرفه سینما دارد ساخت ژانرهای مختلف این هنر را تجربه کرده و به گفته خودش قرار است هنر کارگردانی خود در مجموعه تلویزیونی اینجا تهران است را به معرض نمایش بگذارد.
با نگاهی گذرا به عوامل تولید این مجموعه تلویزیونی و همچنین حضور بازیگران سینما و تلویزیون در این سریال بخوبی میتوان دریافت که با اثری متفاوت و درعین حال جذاب روبهرو هستیم. از همینرو به نظاره نشستن بخشی از فعالیتهای گروه تولید و تیم کارگردانی سریال اینجا تهران است خالی از لطف نیست.
به همین دلیل برای مشاهده کم و کیف فعالیت این گروه سریالسازی راهی شدم و بعدازظهر یک روز پاییزی به مرکز توانبخشی معلولان ذهنی در زعفرانیه رفتم. از در ورودی مرکز توانبخشی زعفرانیه که وارد شدم ابزار و لوازم تصویر و صدا روی زمین پهن شده بود.
سریال «اینجا تهران است» قرار است معضلات زندگی در کلانشهرها را به تصویر بکشد
«اینجا تهران است» عنوان مجموعهای تلویزیونی بهکارگردانی آرش معیریان است که این روزها در خیابانهای تهران در حال تصویربرداری است و قرار است بزودی از شبکه تهران پخش شود.
این مجموعه تلویزیونی نخستین تجربه سریالسازی آرش معیریان است و انتظار میرود اثری شایسته پیشروی مخاطب قرار گیرد، چون معیریان را تمام کسانی که سینمای ایران را به شکل حرفهای دنبال میکنند، میشناسند. او با همه حساسیتی که نسبت به حرفه سینما دارد ساخت ژانرهای مختلف این هنر را تجربه کرده و به گفته خودش قرار است هنر کارگردانی خود در مجموعه تلویزیونی اینجا تهران است را به معرض نمایش بگذارد.
با نگاهی گذرا به عوامل تولید این مجموعه تلویزیونی و همچنین حضور بازیگران سینما و تلویزیون در این سریال بخوبی میتوان دریافت که با اثری متفاوت و درعین حال جذاب روبهرو هستیم. از همینرو به نظاره نشستن بخشی از فعالیتهای گروه تولید و تیم کارگردانی سریال اینجا تهران است خالی از لطف نیست.
به همین دلیل برای مشاهده کم و کیف فعالیت این گروه سریالسازی راهی شدم و بعدازظهر یک روز پاییزی به مرکز توانبخشی معلولان ذهنی در زعفرانیه رفتم. از در ورودی مرکز توانبخشی زعفرانیه که وارد شدم ابزار و لوازم تصویر و صدا روی زمین پهن شده بود.
سیمهایی که روی زمین افتاده بود ادامه مسیر را مشخص میکرد. از در بزرگی که مرکز فوریتهای پزشکی را مشخص میکرد، داخل شدم.
«اینجا تهران است» شرح وظایف شهروندی است
گروه مشغول آماده کردن صحنه بود و آرش معیریان همراه محمد محمودسلطانی، نویسنده این مجموعه تلویزیونی درباره فیلمنامه صحبت میکردند و قرار بر این بود که سکانس ۲۰۰ از قسمت نهم این سریال تصوربرداری شود. هنوز صحنه آماده نشده بود که کاوه افضلی، تهیهکننده این مجموعه تلویزیونی از در وارد شد و باخوشرویی پاسخگوی سلامم شد.
فرصت را غنیمت شمردم و از این تهیهکننده خواستم درباره روند تهیه و تولید سریال اینجا تهران است بگوید: طرح نگارش فیلمنامه این سریال حدود یک سال پیش نوشته شد و قرار بر این شد تا آقای محمودسلطانی نگارش مجموعه تلویزیونی اینجا تهران است را آغاز کند و در ادامه از آقای معیریان دعوت کردم تا کارگردانی این مجموعه تلویزیونی را به عهده بگیرد و او پس از مطالعه طرح و قسمتهایی از فیلمنامه که نوشته شده بود کارگردانی اینجا تهران است را عهدهدار شد.
این تهیهکننده در ادامه صحبتهای خود به محتوای داستانی فیلمنامه اینجا تهران است اشاره کرد و گفت: بخش عمدهای از داستان این فیلمنامه به شرح وظایف متقابل بین شهروندان و مسوولان شهری اختصاص دارد و همه سعی گروه تولید و تیم کارگردانی این است که فیلمنامهای شعاری و به دور از واقعیتهای اجتماع را روی آنتن نفرستند. به همین دلیل خیلی تلاش شده که داستانی ساده و در عین حال جذاب پیش روی مخاطب قرار گیرد.
بازسازی لوکیشنهای گران قیمت
مجموع سکانسهای بیمارستان که با بازی نسرین مقانلو در نقش افسانه و رویا نونهالی در نقش نازنین مقابل دوربین میرود در مرکز توانبخشی معلولان ذهنی شکل میگیرد.
این مرکز یکی از مکانهایی است که به عنوان لوکیشن اصلی در بیشتر فیلمها و سریالها مورد استفاده قرار میگیرد تا جایی که مدیریت این مرکز، بخش ویژهای را برای تصویربرداری لوکیشن بیمارستان به گروههای تولید اختصاص داده است و در این بخش از این مرکز هیچ بیماری نگهداری نمیشود.
از کاوه افضلی تهیهکننده درخصوص چرایی تصویربرداری دراین مکان جویا شدم و این تهیهکننده در پاسخ به این سوال به مشکلات موجود در پیدا کردن لوکیشن مناسب با فضای داستان اشاره کرد و گفت: تیم تهیه و تولید یک مجموعه تلویزیونی یا فیلم سینمایی برای به ثمر رسیدن یک اثر شایسته و درخور مخاطب با مشکلات مختلفی مواجه هستند که یکی از این مشکلات نبود لوکیشن مناسب با فضای داستان است. به عنوان مثال لوکیشن اصلی این فیلم ۴ واحد مسکونی از ساختمان یک برج بود و حدود ۲ ماه دنبال چنین ساختمانی گشتیم، اما پیدا نکردیم، چون قیمتهایی که برای اجاره پیشنهاد میکردند بسیار زیاد بود تا جایی که با بودجهای که برای این سریال در نظر گرفته شده بود همخوانی نداشت و اگر قرار بود این ساختمان ۴ واحده را به عنوان لوکیشن اجاره کنیم باید حداقل ۲۰ درصد از بودجه را صرف اجاره لوکیشن میکردیم و این امکان برای ما میسر نبود. در مورد لوکیشن بیمارستان هم همین اتفاق افتاد. به بیمارستانهای مختلفی سر زدیم، اما اجاره لوکیشنها بسیار بالا بود، بههمین دلیل تصمیم گرفتیم این مرکز را با طراحی صحنه مناسب به گونهای که بیننده متوجه فضای این سالن نشود برای تصویربرداری آماده کنیم.
۲ خواهر زیربامهای شهر
صحبتهای کاوه افضلی هنوز به پایان نرسیده بود که صحنه برای تصویربرداری سکانس ۲۰۰ از قسمت نهم آماده بود و قبل از برداشت نهایی تمرینهای متوالی انجام شد. رویا نونهالی با گریم، لباسی متفاوت و با ظاهری که از همیشه جوانتر نشانش میداد در کنار دوربین ایستاده و قرار بود طول راهروی بیمارستان را همراه با تراولینگ دوربین طی کند و پشت اتاق عمل به نسرین مقانلو بازیگر نقش افسانه برسد.
افسانه منتظر شنیدن خبری از تیم معالج پسرش بود. او با چهرهای بیتفاوت که ناشی از عدم باور واقعه بود، روی نیمکتی نشسته و هیچ حس خاصی در صورت او دیده نمیشد. افسانه از دور نازنین را با چهرهای مضطرب میبیند، نازنین نزدیک میشود و با حالتی از ترس و نگرانی میپرسد: سلام چی شده؟
افسانه در پاسخ گفت: فکرکنم مواد اولیه کیکم تاریخ مصرفش گذشته بود و گرنه نادر آدم قویای است. پس از پایان صحبتهای افسانه نازنین با ناباوری به افسانه خیره شده بود و افسانه درحالی که چشم از خواهرخود برنمی داشت خطاب به او گفت: اتفاقی افتاده نازنین؟
نازنین: این سوالی که تو باید جواب بدی.
افسانه در حالی که سربه زیر دارد: من فقط میخواستم نادر بیرون نره.
نازنین: به خاطرهمین تصمیم گرفتی تا دم مرگ ببریش جلو؟!
صحبتهای نازنین به اینجا که رسید افسانه یکباره زیر گریه زد و خطاب به نازنین گفت: نازنین! من تو این مدت خیلی دست و پا میزدم تا نادر از خونه بیرون نره اما نشد.
یکی از برداشتهای این سکانس پلان طولانی که یکی از کلیدیترین سکانسهای این مجموعه تلویزیونی است به پایان میرسد و گروه تصویربرداری آماده میشوند که برداشت نهایی را تصویربرداری کنند.
در فرصت ایجاد شده از نسرین مقانلو، بازیگر نقش افسانه خواستم درخصوص کم و کیف داستان و محتوای کار این سریال بگوید و او در ابتدای صحبتهای خود به محوریت ۳ زن در این داستان اشاره کرد و گفت: محور اصلی داستان سریال اینجا تهران است ۳ زن است و قصه روی زندگی دو خواهر به نامهای افسانه و نازنین متمرکز است. نازنین همسر خود را از دست داده و افسانه که من نقش او را بازی میکنم همسری دارد که وکیل است و بسیار خانواده دوست که افسانه در سایه توجه حساسیت همسرش زندگی میکند و من به عنوان بازیگر نقش افسانه این شخصیت را از آن جهت دوست دارم که روحیهای عجیب دارد. وی در ادامه افزود: افسانه بسیار وسواسی است و تمایل دارد مدیریت کارها را به دست بگیرد. اما در طول قصه متوجه میشویم او در ظاهر مدیر است اما از درون بشدت شکننده است، اما در شرایط خاصی قرار میگیرد و همه انتظار دارند در مقابل حادثهای که بر او وارد شده استوار باشد اما اینگونه نیست و افسانه خلاف انتظار همه عمل میکند.
شخصیت مقابل افسانه، خواهر او نازنین است که رویا نونهالی عهدهدار بازی در این نقش است. در ادامه مقانلو درخصوص همبازی شدن با رویا نونهالی چنین گفت: نونهالی را از گذشته میشناختم، اما هیچگاه فرصت دست نداده بود که به این شکل رو در رو و مستقل با او همبازی شوم و خوشبختانه این فرصت دست داد و معتقدم که هماهنگی خوبی بین ما صورت گرفته است.
به اعتقاد من، نازنین زندگی تلخی داشته و دست به کارهایی میزند که برای بیننده تعجبآور است و من با آقای محمود سلطانی، نویسنده کار خیلی صحبت کردم که در داستان راهی باز کند تا افسانه سر از کارهای خواهر خود درآورد، اما سلطانی دلایل خودش را میآورد و از این کار امتناع کرد. به نظر من عدم آگاهی افسانه از زندگی خواهرش امری غیر قابل باور است، چراکه دو خواهر وقتی به هم نزدیک هستند، ندانستن روابط و کار و زندگی هریک از آنها باور کردنی نیست؛ البته تا یادم نرفته خوب است یادی از ساعد هدایتی بکنم که نقش همسر مرا بازی میکند و من یکی از بهترین کارهای خودم را در کنار این هنرمند تجربه میکنم.
در واقع بازی آقای هدایتی خیلی کمک کرد تا به یک طنز موقعیت دستیابم که خوشبختانه خیلی خوب از کار درآمد.گپ زدن با این بازیگر خوش صحبت بسیار شیرین است تا جایی که وقتی او را صدا کردند تا برای بازی مقابل دوربین برود از گروه اجازه خواست درباره کار با آرش معیریان هم توضیحاتی را به من بدهد: من از حرفهای بودن آقای معیریان بسیار شنیده بودم، ولی در این سریال حرفهای و کاردان بودن او برای من مشهود بود، چراکه وی علاوه برکارگردانی، تدوینگر بسیار ماهری هم است و سر صحنه کار را تدوین میکند و در ادامه براساس تدوین ذهنی خود دکوپاژ میکند.
به عنوان مثال سکانسهایی که بین من و رویا نونهالی میگذشت سکانس پلانهای طولانی بود و آقای معیریان بدون کمترین کات این صحنهها را تصویربرداری میکرد.
پس از پایان صحبتهای نسرین مقانلو، پلانهای دیگر سکانس ۲۰۰ برای تصویربرداری آماده بود و برداشت نهایی این صحنه که ۴ دقیقه به طول انجامید همانگونه که مقانلو میگفت بدون کات ثبت و ضبط شد.
محمد محمودسلطانی، نویسنده اینجا تهران است که پیش از این نگارش فیلمنامههایی چون گامهای معلق به کارگردانی شاهرخ دولکو و همچنین عملیات پایتخت به کارگردانی محمدرضا آهنج را به عهده داشته است درخصوص کم و کیف نگارش این مجموعه تلویزیونی گفت: این مجموعه تلویزیونی ساختاری اجتماعی دارد که شخصیتهای اصلی آن را ۳ زن به نامهای افسانه، آتوسا و نازنین هستند که داستان زندگی هریک از آنها در جایی از داستان به هم پیوند میخورد و هریک درصدد برطرف کردن مشکلات یکدیگر هستند.
زمانی که متن نوشته شد و حضور آقای معیریان برای کارگردانی آن قطعی شد یک بار با هم متن را بازخوانی کردیم و به فیلمنامه نهایی رسیدیم.
این نویسنده که در سریال تلویزیونی اینجا تهران است نقشی نیز برای خود نوشته است که در خصوص کم و کیف شخصیت خود گفت: نقشی که بازی میکنم بسیار کوتاه و در عین حال کلیدی است، البته باید متذکر شوم که حرفه من از ابتدا نویسندگی نبود.
من کارم را از بازیگری و کارگردانی تئاتر آغاز کردم و پس از آن وارد سینما و تلویزیون شدم و حرفه نویسندگی را در پیش گرفتم و در این سریال هم نقش بسیار کوچک و خاصی را بازی میکنم. وی در ادامه گفت: آدمهای سریال اینجا تهران است آدمهای غریبهای نیستند. در واقع این سریال شرح معضلات اجتماعی است که به نوعی آسیب شناسی نمیشوند و هدف اصلی من به عنوان نویسنده این بود که نگاهی امید بخش و روشن به کلیت قصه ببخشم.
سینما و تلویزیون برایم فرقی ندارند
پس از پایان صحبتهای محمد محمود سلطانی فرصتی دست داد تا با آرش معیریان صحبت کنم. این کارگردان سینما که نخستین کارگردانی خود در عرصه تلویزیون را تجربه میکند درخصوص ارزیابی خود از نخستین تجربه کارگردانی اش گفت: زمانی که یک کارگردان از فضایی متفاوت با آنچه تاکنون تجربه کرده پا به عرصه دیگری میگذارد پیش فرضها و فرمولهای ذهنی او به هم میریزد و برای من هم این اتفاق افتاد. به این معنا که ریتم، ساختار و حساسیتهایی که همواره با آن در سینما درگیر بودم دچار تعارض شد و تعریفی دیگر پیدا کرد؛ بنابراین کار در فضای جدید و ساخت سریال با زمان ۱۲۰۰ دقیقه با وجود همه حساسیتهایی که به خرج میدهم، کار سادهای نیست.
از صحبتهای این کارگردان تعجب کردم، چراکه حساسیت و دقت جزو اصول کار است که باید در کار رعایت شود. از همین رو از معیریان پرسیدم که چرا از این دقت و حساسیتی که باید به خرج بدهید ناراحت هستید؟ معیریان در پاسخ به مدیوم تلویزیون اشاره کرد و گفت: اشتباه نکنید. من از اینکه دقت و حساسیت نسبت به کارم دارم به هیچ عنوان ناراحت نیستم، اما زمانی که کار در تلویزیون را شروع کردم استنباطم این بود که با یک سری پلانها و نماهایی مواجه هستم که تنها یک بار توسط بیننده دیده میشود، بنابراین حساسیتها و ریزه کاریهای یک اثر سینمایی را لازم ندارد و من با این پیش فرض احساس میکردم که با کار سادهای مواجه هستم اما وقتی وارد عمل شدم همان حساسیتهایی که در ساخت یک فیلم سینمایی دارم به سراغم آمد و همین مساله انرژی بسیاری از من گرفت.
وی در تکمیل صحبتهای خود گفت: وقتی یک فیلم سینمایی کار میکنم یک اشتباه کوچک یا یک حرکت غلط دوربین یا بازی اشتباه در زمان اکران به کرات دیده میشود و نمایش یک فیلم در روز ممکن است به ۱۰۰۰ بار برسد، بنابراین ۱۰۰۰ بار دقت و حساسیت هنگام فیلمبرداری یک اثر سینمایی لازم است و حالا من همین حساسیت را در ساخت سریال هم به کار میگیرم.آرش معیریان در پایان افزود: اما در نهایت باید بگویم که داستان این سریال را بسیار دوست دارم و خوشحالم که به پیشنهاد کاوه افضلی، تهیهکننده این مجموعه پاسخ مثبت دادم، چراکه کار با عوامل تولید این سریال شیرین است و لذت نخستین تجربه در عرصه سریال سازی را برای من دوچندان کرده است.
گروه تولید درحال جمعآوری وسایل بودند و ساعت از ۹ شب گذشته بود و یکی از کلیدیترین سکانسهای این مجموعه تصویربرداری شد و باید منتظر زمانی باشیم که سریال اینجا تهران است از تلویزیون پخش خواهد شد.