نگاهی به فیلم تاریخی زره پوش

نام فیلم: زره پوش Ironclad
محصول: آمریکا ۲۰۱۱
ژانر: تاریخی اکشن
نویسنده و کارگردان: جاناتان اینگلیش
هنرپیشگان: پل تیماتی ، جیسون فلیمینگ ، برایان کاکس
همیشه وقتی فیلم های تاریخی ساخت غربی ها مخصوصا هالیوود را می بینم نگران می شوم که این بار برای کدام قسمت تاریخ خواب دیده اند، می خواهند کدام واقعه تاریخی را به نفع خودشان مصادره کنند یا از یک ظالم زورگو انسانی کامل و از ستمدیده ای شخصیتی غیر انسانی بسازند. وقتی می خواهیم چنین فیلم هایی را نقد کنیم قبل از آن باید توضیحات کاملی در رابطه با واقعه تاریخی ای که فیلمساز سعی در وارانه نشان دادن آن است نوشت تا خواننده بتواند با مقایسه فیلم و توضیحات داده شده و همچنین مراجه به منابع، به حقیقت داستان پی برد. اما متاسفانه نوشتن توضیحات کامل در رابطه با موضوع مورد بحث از حوصله این مجال خارج است و تنها به توضیحات مختصری بسنده می کنیم. ایراد و اشکالی که معمولا در این گونه نقدها به وجود می آید این است که مسائل فنی فیلم به حاشیه می رود و نقد حول محور فیلمنامه می چرخد، این اشکال وارد است اما تنها راه حل این مشکل ارائه یک مقاله کامل و بلند است که همانطور که گفته شد از حوصله این نقد خارج است.

نام فیلم: زره پوش Ironclad
محصول: آمریکا ۲۰۱۱
ژانر: تاریخی اکشن
نویسنده و کارگردان: جاناتان اینگلیش
هنرپیشگان: پل تیماتی ، جیسون فلیمینگ ، برایان کاکس
همیشه وقتی فیلم های تاریخی ساخت غربی ها مخصوصا هالیوود را می بینم نگران می شوم که این بار برای کدام قسمت تاریخ خواب دیده اند، می خواهند کدام واقعه تاریخی را به نفع خودشان مصادره کنند یا از یک ظالم زورگو انسانی کامل و از ستمدیده ای شخصیتی غیر انسانی بسازند. وقتی می خواهیم چنین فیلم هایی را نقد کنیم قبل از آن باید توضیحات کاملی در رابطه با واقعه تاریخی ای که فیلمساز سعی در وارانه نشان دادن آن است نوشت تا خواننده بتواند با مقایسه فیلم و توضیحات داده شده و همچنین مراجه به منابع، به حقیقت داستان پی برد. اما متاسفانه نوشتن توضیحات کامل در رابطه با موضوع مورد بحث از حوصله این مجال خارج است و تنها به توضیحات مختصری بسنده می کنیم. ایراد و اشکالی که معمولا در این گونه نقدها به وجود می آید این است که مسائل فنی فیلم به حاشیه می رود و نقد حول محور فیلمنامه می چرخد، این اشکال وارد است اما تنها راه حل این مشکل ارائه یک مقاله کامل و بلند است که همانطور که گفته شد از حوصله این نقد خارج است.
تاریخ علم است اما برای کسانیکه با تاریخ به طور تخصصی برخورد می کنند. متاسفانه تعداد این افراد نسبت به کل جامعه نا چیز است. مثلا اگر نزد عامه مردم اسم “اسکندر” را بیاوری بلافاصله فیلم اسکندر(Alexsander) را به خاطر میاورد یا اگر بپرسی “آشیل” که بود؟ ذهنش ناخودآگاه به سمت فیلم “Troy” می رود. بله در حال حاضر اکثر مردم دنیا تاریخ و بزرگان(چه خوب و چه بد) را به فیلمهایی تاریخی می شناسند و این سینما است که در قرن بیستم برای عامه مردم تاریخ را روایت می کند. در این میان هر که در سینما نفوذ و پول بیشتری داشته باشد به راحتی می تواند تاریخ را به گونه ای که خود می پسند به تصویر بکشد. در حال حاضر ثروتمندترین مردان جهان(سرمایه داران یهود) که سینما هم در مشتشان است سالهاست در حال جمع کردن پازلی از تاریخ هستند که قطعا پس از اتمام هیچ شباهتی به اصل تاریخ واقعی نخواهد داشت. از ابتدای پیدایش سینما تا امروز فیلم هایی تاریخی زیادی ساخته شده که بعضا به تحریف تاریخ پرداخته اند و در سیر روایی داستان منافع گروههای خاصی را که اکثرا همان سرمایه داران بوده اند در نظر داشته اند. برای نمونه، در همین سالهای اخیر فیلمهای “۳۰۰” و “Prance Of Persia” که حتما خاطر بسیاری از ایرانیان عزیز را آزرده می توان نام برد.
“زره پوش” تکه ای از همان پازل مورد اشاره است. کارگردان داستان اختلاف شاه انگلیس(شاه جان) و بارن ها(طبقه اشراف) که منجر به امضای قرارداد “ماگناکارتا” می شود و جنگهای بعد از آن را دستمایه قرار داده است.
در سال ۱۲۱۵ اشراف انگلستان که از پادشاه به خشم آمده بودند،(دقت کنید اشراف انگلستان) “جان” پادشاه انگلستان را وادار ساختند تا منشور کبیر را امضا کند. این فرمان بعدها پایه قانون اساسی بریتانیا و نظام مشروطه سلطنتی در این کشور شد. منشور کبیر یا “ماگناکارتا” (Magna Carta) منشور قانونی انگلیسی است که به طور رسمی به تصویب رسید. “ماگناکارتا”، “جان”، شاه انگلستان را موظف به پذیرفتن حقوق مشخصی برای مردان آزاد(همان طبقه اشراف) تحت حکومت اش، احترام به برخی رویه های قانونی مشخص، و پذیرفتن این موضوع که قدرت او توسط قانون محدود خواهد شد، می نمود. این منشور متضمن حقوق مشخصی برای افراد تحت فرمان شاه بود، چه آزاد بودند، چه در قید شخص دیگر.
“ماگناکارتا” به مرور زمان و در یک روند تاریخی به ایجاد حکومت مشروطه در جوامع انگلیسی زبان امروزی بدل شد. تحت تاثیر “ماگناکارتا” حقوق عرفی و بسیاری از قوانین اساسی از جمله قانونی اساسی ایالات متحده آمریکا توسعه پیدا کرد. خوب اگر فیلم را دیده باشد شاید با خود بگویید، فیلم هم که همین مطالب فوق را روایت می کند!! بله اما چند نکته ای است که کل داستان را به نفع عده خاص وارانه جلوه می دهد.
“بارون ها” چه کسانی هستند؟ “بارون” ها اشرافی بودند که با دریافت مالیات های سنگین از مردم (که اکثرا هم کشاورز و دامدار بودند) به پادشاه باج پرداخت می کردند و پادشاه هم در عوض با آنها اجازه دخالت در امور شهرها را می داد. “بارون ها” با دریافت مالیات های سنگین موجی از نفرت را در میان اغشار کم درآمد مردم ایجاد کرده بودند. همین امر به همراه نارضایتی آنها از شاه انگلستان بعد ها باعث به وجود آمدن شورش ها و انقلاب های انگلستان شد.
“جاناتان انگلیش” کارگردان فیلم، “بارون ها” را افرادی دلسوز برای مردم نشان می دهد که به خاطر ظلمی که شاه انگلستان به مردم روا می داشت به کمک کلیسا قیام می کنند تا حقوق مردم را از شاه بگیرند. شما دوباره نگاهی به سطرهای اول این مطلب بیندازید و ببینید که آیا در این عهدنامه اسمی از حقوق مردم آورده شده؟ در واقع جان پادشاه انگلستان به طور غیر قانونی از اشراف مالیات زیادی درخواست کرده بود و این عهدنامه بیان می کرد که حتی پادشاه نیز مشمول قانون شده و باید از آن اطاعت کند. سرمایه داران امروز انگلستان نواده گان همان طبقه اشراف(بخوانید استعمارگران) سالهای ۱۲۱۵ هستند که امروز با نفوذ خود در سینما سعی در تطهیر همفکران خود دارند.
نکته دیگری که در فیلم خودنمایی می کند اصرار به نشان دادن خشونت است. در بسیاری از صحنه های فیلم صحنه های بسیار خشونت آمیزی نشان داده شده که بارزترین آن سکانس قطع کردن دست و پای “بارون” است. کارگردان به شدت اصرار دارد “بارون” را مظلوم جلوه دهد و از آنجا که می داند افکار عمومی از این “بارون ها” دل خوشی ندارند با نشان دادن این صحنه ها تلاش می کند احساسات مخاطب را تحت تاثیر قرار دهد.
نقش کلیسا نیز بسیار قابل توجه است. واقعا کیست که نداند حاکمان ظالم آن دوران از حمایت بی قید و شرط سران کلیسا برخوردار بوده اند. “زره پوش” سعی دارد این دروغ تاریخی را در ذهن مخاطب بکارد که تنها “پاپ” بوده که از شاه انگلستان حمایت می کرده و اسقف ها نه تنها نقشی در این باره نداشتند بلکه برای کمک به مردم از هیچ کمکی دریغ نمی کردند. در حالی که با مراجه به منابع تاریخی براحتی می توان نقش عالیترین مقام کلیسا(پاپ) تا اسقف ها را در سرکوب قیام های مردمی انگلستان یافت.
محمد طادی