گزارشی از مناظره بهزاد فراهانی و آتیلا پسیانی

پژمان لشگری پور ـ معاون فرهنگی بنیاد سینمایی فارابی ـ که در جشنواره «گوآ» هند حاضر شده بود، درباره این جشنواره توضیحاتی داد.
لشگری پور در بیان کیفیت حضور ایران در جشنواره «گوآ» گفت: این دوره از جشنواره «گوآ» چهل و دومین دوره آن بود. این جشنواره بازار فیلم مهمی دارد که از ایران، بنیاد سینمایی فارابی و موسسه رسانه های تصویری در آن حضور داشتند. همچنین در بخش مسابقه این جشنواره، فیلم سینمایی «جدایی نادر از سیمین» حاضر بود و در بخش مرور آثار نیز تعدادی فیلم سینمایی ایرانی دیده می شدند.
وی درباره کیفیت برگزاری این جشنواره ادامه داد: جشنواره «گوآ» در هفت مجموعه سینمایی کشور هند برگزار می شد که هر کدام از این سینماها ظرفیت های بسیار خوبی داشتند. یکی از نکات قابل توجه سینماهای برگزار کننده این جشنواره آن بود که مجموعه های سینمایی قابلیت اکران فیلم های ٧٠ میلی متری را با صدای دالبی داشتند. واقعا باید بگویم که وقتی کیفیت سینما ها برای برگزاری جشنواره را دیدم، یاد اصفهان و مشقت های بسیاری که برای برگزاری جشنواره فیلم کودک کشیدیم، افتادم.
معاون فرهنگی بنیاد سینمایی فارابی افزود: یکی از نقاط مثبت جشنواره گوآ استقبال بسیاری خوب مردم کشور هند از فیلم های این جشنواره بود. جشنواره از ساعت ٩ صبح آغاز می شد و از همان سانس اول سالن های سینما کاملا پر بودند. این استقبال مرا یاد استقبال مردم کشورمان از جشنواره فیلم فجر در دهه ۶٠ انداخت.
لشگری پور از حضور رژیم صهیونیستی در این جشنواره سخن گفت و ادامه داد:

پژمان لشگری پور ـ معاون فرهنگی بنیاد سینمایی فارابی ـ که در جشنواره «گوآ» هند حاضر شده بود، درباره این جشنواره توضیحاتی داد.
لشگری پور در بیان کیفیت حضور ایران در جشنواره «گوآ» گفت: این دوره از جشنواره «گوآ» چهل و دومین دوره آن بود. این جشنواره بازار فیلم مهمی دارد که از ایران، بنیاد سینمایی فارابی و موسسه رسانه های تصویری در آن حضور داشتند. همچنین در بخش مسابقه این جشنواره، فیلم سینمایی «جدایی نادر از سیمین» حاضر بود و در بخش مرور آثار نیز تعدادی فیلم سینمایی ایرانی دیده می شدند.
وی درباره کیفیت برگزاری این جشنواره ادامه داد: جشنواره «گوآ» در هفت مجموعه سینمایی کشور هند برگزار می شد که هر کدام از این سینماها ظرفیت های بسیار خوبی داشتند. یکی از نکات قابل توجه سینماهای برگزار کننده این جشنواره آن بود که مجموعه های سینمایی قابلیت اکران فیلم های ٧٠ میلی متری را با صدای دالبی داشتند. واقعا باید بگویم که وقتی کیفیت سینما ها برای برگزاری جشنواره را دیدم، یاد اصفهان و مشقت های بسیاری که برای برگزاری جشنواره فیلم کودک کشیدیم، افتادم.
معاون فرهنگی بنیاد سینمایی فارابی افزود: یکی از نقاط مثبت جشنواره گوآ استقبال بسیاری خوب مردم کشور هند از فیلم های این جشنواره بود. جشنواره از ساعت ٩ صبح آغاز می شد و از همان سانس اول سالن های سینما کاملا پر بودند. این استقبال مرا یاد استقبال مردم کشورمان از جشنواره فیلم فجر در دهه ۶٠ انداخت.
لشگری پور از حضور رژیم صهیونیستی در این جشنواره سخن گفت و ادامه داد:در جشنواره گوآ که جشنواره منطقه ای بسیار معتبری است، حضور پرقدرت رژیم صهیونیستی هم دیده می شد. رژیم صهیونیستی بعد استراتژیک سینما را بسیار جدی گرفته است و این موضوع در فیلم هایی که به جشنواره آورده بودند کاملا مشخص بود. حتی آنها در این جشنواره به صورت جدی به دنبال جذب مشارکت برای ساخت فیلم های مشترک بودند و به نظرم این موضوع وظیفه ما را بسیار سنگین تر می کند.
فریدون جیرانی در واکنش به این بخش از سخنان لشگری پور از وی درخواست که بعد استراتژیک و مهم سینما را به حمید رسایی (نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی) که چند هفته قبل به برنامه هفت آمده بود یادآوری کند.
معاون فرهنگی بنیاد سینمایی فارابی در ادامه در پاسخ به سوالی درباره فیلم های ایرانی که در بخش های مختلف این جشنواره حاضر بودند، بیان کرد: در بخش مسابقه، فیلم سینمایی «جدایی نادر از سیمین» از ایران حضور داشت که با استقبال مردم روبرو شد. همچنین در بخش مرور جشنواره فیلم های سینمایی «گلچهره» ، «آقا یوسف»، «کوچه ملی» و فیلمی از مانیا اکبری که روال عادی پروانه ساخت و نمایش را در ایران طی نکرده است، حضور داشتند.
لشگری پور در پایان سخنانش در پاسخ به پرسشی درباره وضعیت مسابقه فیلمنامه نویسی انقلاب که فارابی آن را برگزار کرده بود، عنوان کرد: از نیمه خرداد سال جاری که این مسابقه طراحی شد تاکنون، بالغ بر ١۵٠ فیلمنامه به دبیرخانه مسابقه رسیده است. ما آخرین مهلت ارسال آثار برای علاقه مندان را تا پایان آذرماه قرار داده ایم.
بخش بعدی برنامه «هفت» به صحبت هایی پیرامون بیانیه انجمن بازیگران خانه تئاتر درباره شیوه حضور بازیگران سینما در تئاتر اختصاص یافته بود.
در این بخش بهزاد فراهانی ـ رئیس انجمن بازیگران خانه تئاتر ـ و آتیلا پسیانی ـ عضو هیات مدیره خانه تئاتر ـ روبروی یکدیگر نشستند تا پیرامون موافقت و مخالفت درباره طرح انجمن بازیگران خانه تئاتر صحبت کنند.
بهزاد فراهانی در ابتدای این بخش توضیح داد: فکر می کنم که سینما و تئاتر دو رفیق دیرینه هستند. سینما هرگز نتوانسته بدون یاری تئاتری ها خودی نشان بدهد و تئاتر هم همیشه از ارجمندی های سینما بهره گرفته است. این نظر من درباره دو حوزه تئاتر و سینما است و از تمام دوستانی که پس از بیانیه انجمن بازیگران خانه تئاتر واکنش نشان دادند، خواهش می کنم که یک بار دیگر بیانیه ما را کامل و عمیق مطالعه کنند. چرا که ما به هیچ وجه نگفته ایم که حضور بازیگران سینما در تئاتر ممنوع است.
وی ادامه داد: طبق مفاد قانون اساسی انتخاب شغل برای هر فردی آزاد است، اما برای انتخاب شغل باید زحمت کشید. ما می گوییم اگر آقای فریدون جیرانی که یکی از بزرگان سینما است می خواهد به تئاتر وارد شود باید خانه تئاتر او را تائید کند. متاسفانه اکنون برخی از افرادی که به تئاتر می آیند هنوز دیپلم هم ندارند. در واقع ما مخالف حضور بازیگران بی سواد در تئاتر هستیم.
رئیس انجمن بازیگران خانه تئاتر تصریح کرد: انجمن بازیگران خانه تئاتر اکنون ٩٠٠ عضو دارد که در طول دو سه سال اخیر تنها ٢٠٠ و اندی از آنها روی صحنه رفته اند. یعنی در طول این سال ها حدود ٧٠٠ نفر از بازیگرانمان بیکار بوده اند.
این بازیگر سینما و تئاتر در عین حال یادآور شد: بازیگران سینما بسیار عزیز و محترم هستند و بسیاری از بازیگرانی که به عنوان بازیگران سینما معرفی می شوند در گذشته تئاتری بوده اند. حرف ما این است که وقتی معیار گیشه می شود، محتوا کنار گذاشته می شود. در این مواقع برخی از کارگردان ها برای یک مونولوگ یک خطی بازیگری از سینما را به تئاتر می آورند تا به لطف چهره او سالن پر و گیشه رونق پیدا کند. اینگونه تئاتر به کجا خواهد رفت؟!
فراهانی با تاکید بر اینکه در بیانیه ی انجمن بازیگران و مصاحبه هایش هیچگاه نگفته است که حضور بازیگران سینما در تئاتر ممنوع است، بیان کرد: مدنظر ما کسانی بودند که حتی دیپلم هم ندارند و می خواهند به یکباره به لطف شهرتشان در سینما وارد تئاتر حرفه ای شوند. آنها اگر می خواهند تئاتر بازی کنند باید به خانه تئاتر بیایند، یکی دو تمرین ببیند و به افرادی مانند عزت الله انتظامی که سال ها در تئاتر زحمت کشیده است سلام کنند.
رئیس انجمن بازیگران خانه تئاتر ادامه داد: وقتی نگاه ها به سمت پر کردن گیشه برود بازیگری از سینما به دلیل شهرتش و بدون هیچ گونه آموزشی نقش های اول و یا دوم سالن های معتبر تهران را می گیرد. اینگونه یک بازیگر پرقدرت تئاتر دچار مشکل خواهد شد. بحث من این است که دوستان محترم به جای اینکه سالن هایی مانند تئاتر ایرانشهر را مال خود کنند، سعی در احیاء سالن های مهجور داشته باشند. به عنوان مثال دوست خوب و فرزانه مان آقای مهرجویی به جای آنکه سالن ایرانشهر را بگیرد از سالن تئاتر فرهنگ که سالن مهجوری است استفاده و با دعوت از بازیگران سینما گیشه را رونق دهد، به نظرم این اتفاق فوق العاده خواهد بود.
وی در پایان سخنانش با تاکید بر این موضوع که برای رونق بخشیدن گیشه تئاتر نیاز به حضور بازیگران چهره سینما نیست، بیان کرد: به نظرم اگر سانسور کمتر شود، تماشاگران قدیمی دوباره به تئاتر باز خواهند گشت.
در ادامه این بخش، آتیلا پسیانی نیز که عضوی از هیات مدیره خانه تئاتر است، درباره بیانیه انجمن بازیگران گفت: به نظر من اصل بیانیه ی صادر شده مشکلی ندارد اما اشکال در برخی از پارگراف های این بیانیه و لحن آن است.
وی ادامه داد: تئاتر و سینما در نوع عرضه متفاوت هستند، بنابراین استفاده این دو از یکدیگر را ضروری می دانم. آقای فراهانی فرد بسیار شریفی در تئاتر هستند؛ اما من می گویم مسایلی که مطرح می کنند، کمی جای بحث دارد.
پسیانی توضیح داد: اگر ما در تئاتر امنیت شغلی نداریم باید در اعتراضمان جای دیگری باشد. کم بودن بودجه تئاتر و یا تعداد کم سالن های اجرا دلایل خوبی برای اینکه بگوییم همکار سینماییمان به تئاتر نیاید، نیست.
این عضو هیات مدیره خانه تئاتر با تاکید بر اینکه ورود بازیگران از سینما به تئاتر به هیچ وجه امنیت شغلی تئاتری ها را به خطر نمی اندازد گفت: من با بیانیه انجمن بازیگران تئاتر موافق بودم، اگر یک بازیگر سینما از سر بیکاری به تئاتر می آید اما وقتی یک نفر امکانی را در سینما از خود دریغ می کند و برای آموزش بیشتر به تئاتر می آید قضیه کاملا متفاوت خواهد بود.
این بازیگر سینما و تئاتر در عین حال تصریح کرد: اگر بخواهیم این بحث را به کارگردانان سینمایی که در تئاتر حاضر می شوند تامین دهیم شاید می توانستیم بحث هایی مانند کمبود سالن را مطرح کنیم. چرا که کارگردانان خوب تئاتر ما هر دو سه سال یکبار می توانند نوبت سالن بگیرند. پس حضور یک کارگردان سینمایی و اشغال بهترین سالن های تهران به نوعی امنیت شغلی تئاتری ها را به خطر می اندازد.
پسیانی خاطر نشان کرد: قبل و بعد از انقلاب، ما تجربه حضور بازیگران سینما در تئاتر را داشته ایم که به آنها روی خوش نشان داده ایم. در حال حاضر نیز اگر بازیگری مانند خانم مهناز افشار به تئاتر می آید من به او تبریک می گویم که به جای بازی در یک فیلم سینمایی که دستمزد بالاتری دارد، تئاتر را انتخاب کرده است.
وی درباره دستمزدهای تئاتر در کشور یادآور شد: در حال حاضر دستمزد یک بازیگر درجه شش تئاتر برای سه ماه ٩٠٠ هزار تومان است و یک بازیگر تئاتر ممتاز که بخواهد بالاترین دستمزدها را بگیرد هشت میلیون تومان طلب می کند، البته این دستمزد برای ارشدهایی است که حداقل سی سال سابقه کار دارند. هنرمندان درجه یک تئاتر هم پنج میلیون و ۴٠٠ هزار تومان دریافت می کنند، پس این رقم ها برای یک بازیگر مطرح سینما که تئاتر را انتخاب می کنند رقم زیادی نیست که به خاطر آن سینما را رها کند و به تئاتر بیاید.
آتیلا پسیانی در پایان سخنانش درباره بیانیه و مصاحبه های بهزاد فراهانی درباره ورود بازیگران سینما به تئاتر گفت: در بیانیه و مصاحبه های آقای فراهانی هیچ گاه از ممنوعیت حضور بازیگران سینما در تئاتر صحبت نشده است اما دوست دارم ایشان ببینند که چرا همه از صحبت هایشان برداشتی مبنی بر ممنوعیت کار بازیگران سینما کرده اند. به نظرم لحن بیانیه و مصاحبه ها به نحوی بود که باعث می شد چنین تفکری ایجاد شود.
در ادامه این بحث، افشین هاشمی نیز روی خط تلفن آمد و ضمن انتقاد از تفکیک ایجاد شده بین بازیگران سینما و تئاتر اظهار کرد: حضور بازیگران سینما می تواند مخاطب را به تئاتر بیاورد. به نظرم مشکل ما در تئاتر ورود بازیگران سینمایی نیست، بلکه مشکل کارگردانانی هستند که تئاتر ضعیفی دارند و تنها برای اینکه گیشه را رونق ببخشند از بازیگران مطرح سینما استفاده می کنند.
وی تصریح کرد: اینکه گفته می شود کسی که به تئاتر می آید، باید مثلا روبروی پیشکسوتی مانند آقای انتظامی سر تعظیم فرود بیاورد درست نیست. اگر این کار شود خیلی خوب است، اما ما که نمی خواهیم مرام پهلوانی را گسترش دهیم. در حال حاضر موانع برای حضور در تئاتر به اندازه کافی زیاد است، لطفا با قوانین خاص این موانع را زیادتر نکنید.
پس از سخنان هاشمی و در بخش بعدی برنامه، مسعود فراستی که برای نقد فیلم «راه آبی ابریشم» در استودیوی برنامه «هفت» حاضر شده بود، ضمن حمایت از سخنان رییس انجمن بازیگران خانه تئاتر اظهار کرد: فکر می کنم صحبت های آقای فراهانی بسیار دردمندانه بود. دوست دارم درباره کارگردانان سینمایی که به تئاتر آمده اند صحبت کنم. من کارهای آقای مهرجویی یا آقای پوراحمد که هر دو کارهای ضعیفی بودند را دیدم.
فراستی سپس به بازیگرانی که از سینما به تئاتر می آیند اشاره کرد و گفت: به نظرم برخی از بازیگران همان کاری که در سینما بلند نیستند را به نحو بدتر در تئاتر انجام می دهند. از نظر من بازیگران سینما در تئاتر هیچکدام در حد بازیگر حرفه ای تئاتر نیستند.
سپس حبیب رضایی نیز روی خط تلفن برنامه «هفت» آمد و در انتقاد از سخنان بهزاد فراهانی گفت: یک بازیگر خوب در هر مدیومی بازیگر خوبی است و بازیگر بد هم همینطور. اینکه گفته می شود ٧٠٠ بازیگر بیکار در تئاتر داریم، دلیل مناسبی برای خوب بودن هر یک از آن ٧٠٠ نفر نیست.
وی افزود: اینکه گفته می شود کسی که به تئاتر می آید باید به پیشکسوتی مانند آقای انتظامی سلام کند به نظرم نوعی بازی با کلمات است؛ چرا که از کجا می دانیم آن بازیگری که به تئاتر می آید در برابر پیشکسوتان کرنش ندارد؟!
بخش بعدی برنامه «هفت» به نقد و بررسی فیلم سینمایی «راه آبی ابریشم» اختصاص یافته بود که در این بخش مسعود فراستی، رضا درستکار و فریدون جیرانی درباره این فیلم فاخر سینمای ایران صحبت کردند.
در این بخش هنگامی که صحبت ها به معیار فیلم های فاخر رسیده بود، علیرضا سجادپور ـ مدیر کل اداره نظارت و ارزشیابی معاونت سینمایی ـ در واکنش به سخنان فراستی که گفته بود که فیلم های فاخر در سینمای ایران فیلم های پرخرج هستند روی خط آمد و گفت: در سال ٨٨ که تیم جدید معاونت سینمایی روی کار آمد گفتیم که تعریف ما از فاخر، فیلم هایی با موضوعات مهم و درخور توجه هستند. البته طبیعی است باید آثاری که از گذشته صحبت شده است را به نتیجه برسانیم.
سوال این هفته برنامه «هفت» به نظرسنجی پیرامون حضور بازیگران مطرح سینما در تئاتر اختصاص یافته بود که در پایان ٩/۶٠ درصد از مخاطبان موافق حضور و ١/٣٩ درصد مخالف حضور بازیگران مطرح سینما در تئاتر بودند.