کشف راز قتل به شیوه لاست!!
محمدحسین لطیفی از تجربه نخستین سریال تهیه شده در شبکه خانگی میگوید
این روزها برای مردم جامعه ما دلمشغولیهای فراوانی وجود دارد اما جالب است که یکی از مهمترین این مشغولیتها دنبال کردن سریالهای ایرانی و بالاخص خارجی است. در این زمینه تا به الان مجموعههای شبکه فارسی وان و مجموعههای هالیوودی چون «لاست/ گمشدگان»، «۲۴»، «فرار از زندان»، «قهرمان» و… پیشتاز بوده است؛ آنقدر که تقریبا بخش اعظمی از مخاطبان فرهنگی را به خود جذب کرده و با تغذیه کردن آنها رقیبی جدی برای شبکههای داخلی شدند…
قصه از کجا؟ ایده از کجا؟
هر مجموعهای که قرار است ساخته شود مانند یک ساختمان تازه، احتیاج به ستونهای محکمی دارد. ستون یک مجموعه تلویزیونی را هم فیلمنامه و قصه آن تشکیل میدهد. وقتی قرار باشد قصه طوری روایت شود که هم مخاطب را در انتظار ادامه خود بگذارد و هم باعث کنجکاوی بیشتر او شود، طبیعتا کار برای فیلمنامه نویس مجموعه سختتر خواهد شد.
لطیفی زمان شکلگیری قصه مجموعه «قلب یخی» را شش سال پیش عنوان میکند: «آن زمان من و گروه درگیر پیش تولید سریال «بار دیگر مادرم» بودیم، به همین دلیل طرح پیشنهادی از حامد عنقا مسکوت ماند، بعد از اینکه نتوانستیم آن سریال را به مرحله تصویربرداری برسانیم
محمدحسین لطیفی از تجربه نخستین سریال تهیه شده در شبکه خانگی میگوید
این روزها برای مردم جامعه ما دلمشغولیهای فراوانی وجود دارد اما جالب است که یکی از مهمترین این مشغولیتها دنبال کردن سریالهای ایرانی و بالاخص خارجی است. در این زمینه تا به الان مجموعههای شبکه فارسی وان و مجموعههای هالیوودی چون «لاست/ گمشدگان»، «۲۴»، «فرار از زندان»، «قهرمان» و… پیشتاز بوده است؛ آنقدر که تقریبا بخش اعظمی از مخاطبان فرهنگی را به خود جذب کرده و با تغذیه کردن آنها رقیبی جدی برای شبکههای داخلی شدند…
قصه از کجا؟ ایده از کجا؟
هر مجموعهای که قرار است ساخته شود مانند یک ساختمان تازه، احتیاج به ستونهای محکمی دارد. ستون یک مجموعه تلویزیونی را هم فیلمنامه و قصه آن تشکیل میدهد. وقتی قرار باشد قصه طوری روایت شود که هم مخاطب را در انتظار ادامه خود بگذارد و هم باعث کنجکاوی بیشتر او شود، طبیعتا کار برای فیلمنامه نویس مجموعه سختتر خواهد شد.
لطیفی زمان شکلگیری قصه مجموعه «قلب یخی» را شش سال پیش عنوان میکند: «آن زمان من و گروه درگیر پیش تولید سریال «بار دیگر مادرم» بودیم، به همین دلیل طرح پیشنهادی از حامد عنقا مسکوت ماند، بعد از اینکه نتوانستیم آن سریال را به مرحله تصویربرداری برسانیم، شبکه خصوصی پیشنهاد ساخت سریال را مطرح کرد و ما بار دیگر به سراغ آن طرح کنار گذاشته رفتیم و با فضایی تازه به آن جان دادیم. همزمان با آغاز کار قصههای جدیدتر، درامهای معمایی و پیچیده به طرح اولیه اضافه شد که در نهایت در یک نقطه به یکدیگر متصل میشوند. فضای حاکم در مجموعه، فضایی تریلر و مملو از قصههای کوچک راز آلودی است که در معماهای سریال گفته میشود. این قصه در سه فصل ۱۲ قسمتی روایت خواهد شد که با پایان هر قسمت، در شبکه خانگی توزیع میشود.»
تلویزیون یا شبکه خانگی؟
اعتقادی در بین تمام اقشار جامعه وجود دارد که تلویزیون، جعبه جادویی است. این موضوع بارها اثبات شده و همگان با شرایط سریالسازی در تلویزیون آشنا هستند اما اینکه چرا کارگردانی مثل لطیفی با آثار پر طرفداری چون «همسایهها»، «وفا»، «صاحبدلان» و… تصمیم میگیرد با در نظر گرفتن تمام ریسکهای موجود، مجموعه تازه خود را برای شبکه خانگی تولید کند اتفاقی است که نمیتوان ساده از کنار آن گذشت البته لطیفی دلایل قانعکنندهای برای این موضوع داشت: «سیستمی که تلویزیون برای ساخت سریالها تعبیه کرده، تابهحال نتیجه مثبتی نداده است. رقابت بین مدیران شبکه به ضرر کارگردانانی که قصد ساخت سریال متفاوت دارند، تمام میشود. رقابتی که به جای تاثیر بر کیفیت آثار تلویزیونی، روز به روز بر کمیت دستمزد بازیگران سریالها میافزاید. همین موضوع باعث شد در آغاز کار این رایزنی را بکنم که با تعدد بازیگرانی که این مجموعه دارد و همینطور حضور چهرههای سرشناس، قاعدتا بودجه قابل قبولی از تلویزیون دریافت نمیکنم و این مشکل تنها در بخش خصوصی تامین خواهد شد.» با این همه جهش از تلویزیون به شبکه خصوصی آن هم برای اولینبار و برای چنین کارگردان صاحب سبکی بدون ریسک و خطر نخواهد بود: «به ساخت کار خوب در هر ژانری چه سینما، چه تلویزیون و… اعتقاد دارم. به همین خاطر فکر میکنم اگر مجموعه خوبی از آب دربیاید و در زمان درست خود پخش شود قطعا مخاطبان خود را خواهد داشت و هرگونه اشتباهی را متوجه کوتاهی من است.» به همین اندازه این موضوع برای نویسنده کار هم حائز اهمیت است. حامد عنقا علاوه بر داشتن توانایی در نوشتن فیلمنامه، از تجربیات خودش، من و آقای طباطبایی کمک میگیرد چون معتقد است هر سه نفر ما تا الان با اصولی که میتواند بیننده را پای گیرنده میخکوب کند، آشنایی داریم و انشاالله موفق خواهیم شد.»
شباهت با سریال لاست؟
شاید در نگاه اول اینطور به نظر برسد که موفقیت سریالهایی چون لاست، فرار از زندان و…. باعث شده تا با تقلید از ساختار آن مجموعهها، چنین سریالی در ایران ساخته شود اما لطیفی این نظریه را رد میکند و اعتقاد دارد هر آنچه در سینمای هالیوود تا به الان طی شده ما بهتازگی با اختلافی فاحش مشغول تجربهاش هستیم: «در شرایط کنونی جامعه ما که بیننده از سینما دور و به تلویزیون و اینگونه سریالها وابسته شده، اصل بر چگونه نگه داشتن مخاطب است. اصلی که ارتباطی مستقیم با کشش و جاذبه قصه دارد. جدا از این موضوع، ما تلاش کردیم بالاتر از استانداردهای موجود و به شکلی تکنیکی این مجموعه را فیلمبرداری کنیم تا تماشاگر جذب شود. آن هم تماشاگر امروز که باهوش و حرفهای است و با داشتن این مجموعهها در منزل میتواند چند بار آن را نگاه کند و خطای جزئی از چشم او دور نمیماند. اتفاقی که امکان ریسک و خطر را برای من بیشتر و به همان نسبت بر وسواسام افزوده است.»
ترکیب بازیگران ستاره
یکی از نکات ویژه این سریال تعداد بازیگران بسیاری است که در اختیار دارد. اگر مجموعههای لطیفی را در یک نظر بررسی کنید حتما به خاطر میآورید که از همان ابتدا سریالهای او با حضور چهرههای مطرح سینما و تلویزیون ساخته میشد. حالا این موضوع در مجموعه تازه او آشکارتر است. برای لطیفی کنار هم قرار گرفتن بازیگرانی که تابهحال تجربه بازی مقابل یکدیگر را نداشتند، اهمیت بسیار داشته. ضمن اینکه اعتقاد دارد در قسمتهای نخستین سریال، بیننده به خاطر چهرههایی که در کار هستند جذب میشود و پس از آن، قصه است که پررنگتر از ستارهها شده و اولویت پیدا میکند. نکتهای که وجود دارد این است که ستارگان سینما اصولا بازی در مجموعه تلویزیونی به شکلی که وقتگیر و احتیاج به حضور مداوم آنها داشته باشد را بهراحتی نمیپذیرند اما در این سریال نام حسین لطیفی و قصه هزارتو و پر تعلیقی که دارد توانسته رضایت آنها را جلب کند و ترکیبی جالب توجه کنار هم چیده شود. ترکیبی که انتخاب آن دو ماه طول کشیده و همچنان با توجه به تعدد شخصیتها در فیلمنامه، به آنها اضافه خواهد شد. این سریال قصه آدمهای مختلفی را روایت میکند که روزگار به شکلی آنها را رو به روی هم قرار داده و منجر به اتفاقات تازهای میشود. حمید فرخنژاد (در نقش فرهاد) پس از همکاری با حاتمی کیا در مجموعه «حلقه سبز»، دومین تجربه خود با لطیفی را رقم میزند که بسیار متفاوت از نقشهای پیشین اوست. نسرین مقانلو (در نقش ویدا)، ایفاگر زنی مستقل است و نقش مقابل فرخنژاد را در این مجموعه بر عهده دارد. الناز شاکردوست (در نقش چیستا) نخستین تجربه خود در تلویزیون را با کارگردانی حرفهای آغاز کرده و برای بار دوم مقابل حمید فرخنژاد (در نقش فرهاد) ایفای نقش میکند. حسین یاری (در نقش حامد) و مهراوه شریفینیا (در نقش شیوا) زوج دیگر این مجموعه هستند که شروع قصه با آنها خواهد بود و میتوان گفت ماجرای این دو برای بیننده درگیری بسیاری را ایجاد میکند. پیش از این قرار بود حامد بهداد و باران کوثری این نقشها را بازی کنند که میسر نشد. امین حیایی پس از «کلاه پهلوی» که هنوز فیلمبرداری آن ادامه دارد، تجربه بازی برای شبکه خانگی را با لطیفی پذیرفته و به همراه سامیه لک عهدهدار قصه دیگر این مجموعه هستند. محمدرضا فروتن هم ستاره دیگری است که به این جمع اضافه شده و در فصلهای تازه سریال ایفای نقش میکند. به این نامها اضافه کنید بازیگران دیگری چون مهرداد ضیایی، محمدرضا داوودنژاد، علیرضا کمالینژاد، آشا محرابی، لیدا عباسی و…
پیشبینی موفقیت سریال
کارنامه کاری لطیفی نشاندهنده موفقیت همیشگی اوست اما در این تجربه خصوصی کمی اضطراب دارد و به قول خودش از خدا یاری میطلبد که بینندگان همراه او باشند و مانند گذشته او را حمایت کنند. شاید به همین دلیل باشد که پیشبینی این مجموعه برایش سخت باشد: «با توجه به قصهای که عنقا مشغول نوشتن آن است نمیتوان گفت شخصیت اصلی و محوری این مجموعه بر عهده کیست، چون هر کدام از این کاراکترهای رازآلود، به نوعی در بطن قصه با یکدیگر در ارتباط هستند. در واقع ممکن است بیننده با آنچه در سطح ماجرا میبیند، بتواند پایان قصه را پیشبینی کند اما هر چه بیشتر قصه پیش میرود، شوکها به بیننده وارد شده و رکب را به تماشاگر میزند که پایان قصه چیزی نیست که او حدس زده. عشق و قتل پیکره اصلی این مجموعه است که تمامی شخصیتها با آن درگیر بوده و برای رسیدن به اهداف خود، هر کاری انجام میدهند. قصهای پیچیده با هزاران معما که برای حل شدن هر کدام از آنها باید تا پایان فصل سه صبر کرد. اگر کار موفق شود، عنقا میتواند قصه ۳۶ قسمتی را تا ۸۶ قسمت ادامه دهد و حتی به «قلب یخی۲» برساند!