هنرمندانی که با آغاز سال نو میلادی تولد خود را جشن گرفتند!!
هفتهی آغازین سال میلادی همزمان است با تولد ستارگان بزرگی از دنیای هنر و ادبیات که نامشان تا ابد در تقویم جهان خواهد درخشید. در اولین روز سال میلادی دنیای سینما سالروز تولد مردی را جشن میگیرد که «خوب، بد، زشت» را بر پردهی سینما نشاند. آفرینندهی «ترانه عاشقانه جی. آلفرد پرافراک» و نویسندهی «ارباب حلقهها» از دیگر نامآورانی هستند که در این هفته از آنها یاد میشود. بازیگران صاحبسبکی چون نیکلاس کیج، مل گیبسون، رابرت دووال، آنتونی مینگلا و روان اتکینسون هم متولد هفتهای هستند که در پیش رو داریم.
خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) گزارشی را از زندگی این چهرههای سرشناس تهیه کرده است.
اگر بخواهیم از عرصهی قلم شروع کنیم، پررنگترین نامی که جلب توجه میکند، تی.اس الیوت است. وی در روز ۲۶ سپتامبر ۱۸۸۸ از پدری تاجر و مادری مددکار اجتماعی، که البته شعر هم میسرود، متولد شد. از سال ۱۸۹۸ تا ۱۹۰۵ الیوت در آکادمی «اسمیت» که مدرسهی پیشدانشگاهی دانشگاه واشنگتن بود، به مطالعهی زبانهای فرانسوی، آلمانی، یونانی و لاتین پرداخت.
در سال ۱۹۰۹ مدرک کارشناسی ارشدش را از دانشگاه هاروارد گرفت و برخی شعرهایش نیز در بولتن این دانشگاه معتبر به چاپ رسیدند. الیوت در فاصلهی سالهای ۱۹۱۰ و ۱۹۱۱ در پاریس زندگی کرد و تحصیلات خود را در دانشگاه سوربن ادامه داد، تا اینکه در سال ۱۹۱۱ به دانشگاه هاروارد بازگشت، تا دورهی دکتری فلسفه را در آنجا بگذراند.
در سال ۱۹۲۷، الیوت تصمیم مهمی در زندگیاش گرفت؛ ابتدا در ژوئن این سال به کلیسای آنگلیکان (انگلستان) گروید و چند ماه بعد، در ماه نوامبر به تابعیت آمریکاییاش پایان داد و به تبعیت انگلیس درآمد.
هفتهی آغازین سال میلادی همزمان است با تولد ستارگان بزرگی از دنیای هنر و ادبیات که نامشان تا ابد در تقویم جهان خواهد درخشید. در اولین روز سال میلادی دنیای سینما سالروز تولد مردی را جشن میگیرد که «خوب، بد، زشت» را بر پردهی سینما نشاند. آفرینندهی «ترانه عاشقانه جی. آلفرد پرافراک» و نویسندهی «ارباب حلقهها» از دیگر نامآورانی هستند که در این هفته از آنها یاد میشود. بازیگران صاحبسبکی چون نیکلاس کیج، مل گیبسون، رابرت دووال، آنتونی مینگلا و روان اتکینسون هم متولد هفتهای هستند که در پیش رو داریم.
خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) گزارشی را از زندگی این چهرههای سرشناس تهیه کرده است.
اگر بخواهیم از عرصهی قلم شروع کنیم، پررنگترین نامی که جلب توجه میکند، تی.اس الیوت است. وی در روز ۲۶ سپتامبر ۱۸۸۸ از پدری تاجر و مادری مددکار اجتماعی، که البته شعر هم میسرود، متولد شد. از سال ۱۸۹۸ تا ۱۹۰۵ الیوت در آکادمی «اسمیت» که مدرسهی پیشدانشگاهی دانشگاه واشنگتن بود، به مطالعهی زبانهای فرانسوی، آلمانی، یونانی و لاتین پرداخت.
در سال ۱۹۰۹ مدرک کارشناسی ارشدش را از دانشگاه هاروارد گرفت و برخی شعرهایش نیز در بولتن این دانشگاه معتبر به چاپ رسیدند. الیوت در فاصلهی سالهای ۱۹۱۰ و ۱۹۱۱ در پاریس زندگی کرد و تحصیلات خود را در دانشگاه سوربن ادامه داد، تا اینکه در سال ۱۹۱۱ به دانشگاه هاروارد بازگشت، تا دورهی دکتری فلسفه را در آنجا بگذراند.
در سال ۱۹۲۷، الیوت تصمیم مهمی در زندگیاش گرفت؛ ابتدا در ژوئن این سال به کلیسای آنگلیکان (انگلستان) گروید و چند ماه بعد، در ماه نوامبر به تابعیت آمریکاییاش پایان داد و به تبعیت انگلیس درآمد.
ساختار شعر الیوت از مطالعهی گستردهی آثار «دانته» متأثر بود. اگرچه او در شعر جایگاه ویژهای داشت؛ اما آثارش در این زمینه چندان زیاد نیستند. ابتدا شعرهایش را در نشریات ادبی منتشر و سپس آنها را در مجموعههایی گردآوری میکرد و به چاپ میرساند. اولین مجموعهی شعر او در سال ۱۹۱۷ منتشر شد. در شعرهای این شاعر اشاراتی به «هملت» ویلیام شکسپیر و دیگر آثار ادبی محسوساند.
بسیاری از منتقدان، «چهار کوارتت» را شاهکار الیوت میدانند؛ اثری که به اعطای نوبل ادبیات به او انجامید. این کتاب که دانش فلسفی و عرفانی الیوت را نشان میدهد، چهار شعر بلند دارد. به استثنای «چهار کوارتت»، الیوت بعد از «چهارشنبهی خاکستر» (۱۹۳۰) شعر قابل توجه دیگری نسرود.
او در دوران زندگی، جوایز متعددی دریافت کرد، که به دریافت نشان لیاقت از پادشاه جورج ششم در سال ۱۹۴۸، نشان افتخار دولت فرانسه در سال ۱۹۵۱، جایزهی گوته در سال ۱۹۵۵، مدال دانته در سال ۱۹۵۹، نشان شوالیهی ادبیات و هنر فرانسه در سال ۱۹۶۰ و نشان آزادی ریاستجمهوری در سال ۱۹۶۴ میتوان اشاره کرد.
الیوت در مجموع هفت نمایشنامه، ۱۷ اثر غیرداستانی و ۱۰ کتاب شعر نوشت. او از کسانی چون هومر، دانته، شکسپیر و جوزف کونراد الهام گرفت و خود الهامبخش نویسندگان دیگری شد.
الیوت که سالها به دلیل آب و هوای لندن و همچنین استعمال زیاد سیگار از سلامتی کامل برخوردار نبود، سرانجام در چهارم ژانویهی ۱۹۶۵ بر اثر بیماری در لندن درگذشت. طبق وصیتنامه، جسدش سوزانده شد و خاکستر آن به کلیسای سنت مایکل در دهکدهای که اجداد او از آنجا به آمریکا مهاجرت کرده بودند، منتقل شد.
«تصویر یک بانو»، «انسانهای پوشالی»، «چهار کوارتت»، «چهارشنبهی خاکستر» و «صخره» از مهمترین آثار تی.اس. الیوت هستند.
***
به تقویم سینمایی این هفته که سر میزنیم، صف طولانی نامهای بزرگ است که توجهمان را جلب میکند. یکی از مهمترین این شخصیتها سرجیو لئونه خالق شاهکار «خوب بد زشت» است. این فیلمساز مطرح متولد سوم ژانویه ۱۹۲۹ رم بود. پدرش کارگردان ایتالیایی روبرتو روبرتی و مادرش بازیگر سینما بیس والرین بود.
کودکی و نوجوانی لئونه همزمان با ظهور فاشیسم و جنگ جهانی دوم بود که البته برای خانوادهی او که اهل هنر و سینما بودند روزگار سختی بوده است. در دههی ۵۰ میلادی او کار خود در سینما را با دستیار کارگردانی و فیلمنامهنویسی شروع کرد و بعد از یک دهه در سال ۱۹۶۱ میلادی پس از ساخت دو فیلم ناتمام توانست اولین فیلم خود (کلاسیوس از ژود) را بسازد. سه سال پس از ساخت این فیلم، لئونه شروع به ساخت سهگانهی معروف خود در گونهی وسترن با هنرنمایی کلینت ایستوود کرد که هر سه فیلم در زمان اکران خود پرفروشترین فیلم شدند. با ساخت سهگانهی لئونه، روح تازهای به گونهی وسترن دمیده شد و زیرگونهی تازهای تحت عنوان وسترن اسپاگتی به وجود آمد.
او از سال ۱۹۶۸ تا سال۱۹۷۳ سه فیلم وسترن دیگر ساخت و بعد از آن تا سال ۱۹۸۴ که آخرین فیلم خود روزی روزگاری در آمریکا را کارگردانی کرد فیلم دیگری نساخت.
لئونه بعد از ساخت فیلم «روزی روزگاری در آمریکا» مشغول تحقیق و پیشتولید فیلمی دربارهی نبرد لنینگراد در جنگ جهانی دوم بود که با مرگ او بر اثر سکتهی قلبی در سال ۱۹۸۹ در رم این پروژه به انجام نرسید.
از مهمترین آثار لئونه میتوان به «روزی روزگاری در آمریکا»، «سرت را بدزد احمق»، «نام من هیچکس»، «روزی روزگاری در غرب»، «خوب، بد، زشت»، «به خاطر چند دلار بیشتر»، «یک مشت دلار»، «مجسه غولپیکر رودز» اشاره کرد.
***
سید برت که در این هفته پرچم موسیقی را در تقویم هنری بالا برده است، در سراسر جهان به عنوان یکی ار بنیانگذاران گروه «پینک فلوید» شناخته میشود. وی که متولد ۶ ژانویه ۱۹۴۶ است، پینک فلوید را در سال ۱۹۶۵ با همکاری «روگر واترز» گیتاریست، «نیک میسون» طبل زن و «ریک رایت» نوازندهی کیبورد، بنیان نهاد.
اگرچه او بنیانگذار گروه پینک فلوید بود، فقط دو آلبوم در اواخر دههی ۱۹۶۰ با این گروه منتشر کرد. بعدها پینک فلوید او را به خاطر رفتارهای خودسرانه و غیرقابل پیشبینیاش کنار گذاشت.
پینک فلوید بعدها تبدیل به یکی از مشهورترین گروههای موسیقی شد و در آن زمان ۲۰۰ میلیون آلبوم در سطح جهانی فروش داشت.
آلبوم «قسمت تاریک ماه» آنها در سال ۱۹۷۳ به مدت ۷۴۱ هفته در فهرست پرفروشترین آثار موسیقی آمریکا قرار داشت؛ هرچند چنین موفقیتی در زمان همکاری برت با گروه بدست نیامد، زیرا بیماری روانی او موجب گوشهگیری و گمنامی او شد.
سید برت خواننده، آهنگساز، گیتاریست و هنرمند انگلیسی به مدت ۱۰ سال هنرمند فعال عرصهی موسیقی بود، اما پس از این مدت به انزوا گروید و ۳۵ سال باقی عمرش را دور از آشنایان، رسانهها و دوستان گذراند و در هیچ جمعی حضور نیافت. وی در سال ۲۰۰۶ درگذشت.
***
اما تالکین نام نویسندهای است که با قلم خود بنمایهی شاهکارهایی سینمایی چون «ارباب حلقهها» و «هابیت» را به عرصهی ادب و هنر هدیه کرده است.
جان رونالد روئل تالکین (۱۸۹۲-۱۹۷۳) نویسنده و زبانشناس انگلیسی است که در سوم ژانویه ۱۸۹۲ دیده به جهان گشود. وی از سال ۱۹۲۵ تا ۱۹۵۹، استاد زبانشناسی تاریخی در دانشگاه آکسفورد بود.
تالکین علاوه بر کتابهای یاد شده که معروفتر و شناختهشدهتر هستند، آثار داستانی دیگری به نامهای «سیلماریلیون»، «ماجراهای تام بامبادیل» و «میرود راه پیوسته تا آن سو» و کتاب دیگری با نام «شهرت پس از مرگ» در مورد موضوعی که آنها را رشتهی افسانه (Legendarium) مینامید و در اصل یک اسطورهشناسی خیالی برای گذشتهی دور زمین است، نوشته است.
وی علاقهی وافری به ساختن زبانهای علمی یا فراساخته داشت. او شاید تنها کسی باشد که ۱۵ زبان ساخته است. با این وجود، توصیهی او به کسانی که علاقمند به زبان بینالمللی هستند، این است که: «از اسپرانتو پشتیبانی کنید».
تالکین در جایی گفتهاست که انگیزه او از نگارش کتابهای تخیلیاش (مانند ارباب حلقهها) و به وجود آوردن «میان زمین» این بوده است که زبانهای فراساختهی او در آن صحبت شود.
***
«در طول سالهای فعالیت حرفهایام در سینما با آدمهای صاحبنام و مشهوری کار کردهام. هنگامی که به عنوان هنرپیشه برای اینها کار میکردم، مطلع بودم که روزی، خودم کارگردان خواهم شد به همین خاطر، همیشه بههنگام فیلمبرداری سر صحنه سوالات گوناگونی پیرامون جنبههای مختلف کار در سینما را مطرح میکردم.»
مطلب بالا از گفتههای مل گیبسون، بازیگر و کارگردان آمریکایی دربارهی فعالیتش در حوزهی سینماست.
بازیگر «شجاع دل» در ۴ ژانویه ۱۹۵۶ در نیویورک دیده به جهان گشود. گیبسون، گرچه متولد آمریکاست اما در سنین نوجوانیاش به همراه خانوادهی خود به استرالیا مهاجرت کرد و برای نخستینبار در یک فیلم استرالیایی موسوم به «شهر تابستان» ۱۹۷۷ ظاهر شد. گیبسون با بازی در فیلم «در مخاطره زیستن» (ساخته پیتر ویر) چهرهاش بیش از پیش مورد توجه هالیوود قرار گرفت.
گیبسون که توانایی خود را با بازی در نقشهای متفاوت نشان داده بود، به آمریکا رفت و در ۱۹۸۷ به همراه دنی گلاور در «اسلحه مرگبار» به کارگردانی ریچارد دانر ظاهر شد. بازی وی بسیار مورد توجه قرار گرفت و بدین ترتیب گیبسون در ردهی نخست ستارگان هالیوود جای محکمی برای خود کسب کرد.
گیبسون با بازی در فیلم «هملت» ۱۹۹۲ نشان داد ه تواناییهای بازیگری او تا چه حد متنوع و گسترده میباشد.
گیبسون با چنین پسزمینهی موفقی در عالم بازیگری، سال ۱۹۹۳ به پشت دوربین رفت و همچون دیگر ستارگان آمریکایی جودی فاستر، رابرت دونیرو و کوین کاستنر، نخستین فیلم خود در مقام کارگردان را ساخت.
گیبسون دو سال به روی فیلمنامه «مرد بدون چهره» کار کرد و در نهایت آن را با سرمایهگذاری شرکت «آیکون» کارگردانی کرد.
دومین فیلم گیبسون، «شجاع دل» نام دارد که در ۱۹۹۵ به نمایش عمومی درآمد.
***
یکی دیگر از شخصیتهای برجستهی متولد این هفته رابرت دووال بازیگر ۷۹ ساله آمریکایی است. وی متولد ۵ ژانویه ۱۹۳۱ شهر سن دیگو از ایالت کالیفرنیاست.
او فرزند یک افسر ارتش بود که بعدها دریاسالار شد. او دو سال قبل از فارغالتحصیل شدن در سال ۱۶۵۳ در ارتش خدمت میکرد و در سال ۱۹۵۵ مشغول تحصیل در رشته بازیگری از یک مدرسه تئاتر در نیویورک شد که در آنجا با «داستین هافمن» هماتاقی بود.
«کشتن مرغ مقلد» اولین فیلمی است که رابرت دووال در آن نقشآفرینی کرده است (در نقش رو رادلی) ولی او نام و شهرت خود را بیشتر مدیون حضور در فیلم «پدرخوانده» در نقش تام هاگن است که دو سال بعد نیز این نقش را در فیلم «پدرخوانده: قسمت دوم» نیز تکرار کرد.
از فیلمهای معروف او میتوان به «دومین شیرها»، «ترور تانگو»، «پدرخوانده»، «پدرخوانده: قسمت دوم»، «اینک آخرالزمان» و «دوران مهرورزی» اشاره کرد.
او تاکنون چهار فیلم را نیز کارگردانی کرده است که عبارتاند از: «ما جتست نیستیم» (۱۹۷۵)، «عشقم آنجلو» (۱۹۸۳)، «آپوستل» (۱۹۹۷) و «ترور تانگو» (۲۰۰۳).
جوایز و افتخارات سینمایی رابرت دووال عبارتند از: نامزدی اسکار سال ۱۹۹۹ بازیگر نقش مکمل مرد برای فیلم «یک کار اجتماعی»، نامزدی اسکار سال ۱۹۹۸ بازیگر نقش اول مرد برای فیلم «آپوستل»، برندهی اسکار سال ۱۹۸۴ بازیگر نقش اول مرد برای فیلم «پیشنهاد عفو»، نامزدی اسکار سال ۱۹۸۱ بازیگر نقش اول مرد برای «فیل سانتینی بزرگ»، نامزدی اسکار سال ۱۹۸۰ بازیگر نقش مکمل مرد برای فیلم «اینک آخرالزمان»، نامزدی اسکار سال ۱۹۷۳ بازیگر نقش مکمل مرد برای فیلم «پدرخوانده».
***
آنتونی مینگلا خالق «بیمار انگلیسی» نیز در هفتهی آغازین سال میلادی تولد خود را جشن میگیرد. وی در ۶ ژانویه ۱۹۵۴ در جزیره وایت انگلستان بهدنیا آمد. خانواده او ایرلندی ـ ایتالیایی بودند و در صنعت تولید بستنی مشهور بودند. مینگلا در ۲۱ سالگی اولین نمایشنامهی خود را روی صحنه برد و ۱۰ سال بعد با اجرای نمایش «موسیقی نهنگ» نظرها را به خود جلب کرد.
در ۱۹۹۰ نخستین فیلم خود با نام «حقیقی، دیوانهوار، عمیق» را ساخت که برندهی جایزهی بافتا شد، اما سومین فیلماش «بیمار انگلیسی» در ۱۹۹۷ با نامزدی در ۱۲ جایزهی اسکار و برنده شدن در۹ اسکار تمام نظرها را به خود جلب کرد.
آنتونی مینگلا کارگردان روز ۱۸ مارس ۲۰۰۸ در سن ۵۴ سالگی، تحت عمل جراحی قرار گرفت تا غدهای را که در گردنش بود، خارج کنند، اما بر اثر خونریزی از دنیا رفت.
***
نیکلاس کیج از دیگر بازیگران توانمندی است که در سال ۲۰۱۲ به ۴۸ سالگی میرسد. وی با نام نیکولاس کیم کوپولا در آمریکا به دنیا آمده است. پدرش «آوگوست کوپولا»، پروفسور ادبیات و مادرش «جوی فوگلزانگ» آلمانی طراح رقص و عمویش فرانسیس فورد کاپولا کارگردان سه گانهی «پدرخوانده» است.
کیج در اوایل دوران پیشرفت شغلی خود نام خانوادگی خود را تغییر داد تا بتواند شهرت خود را جدا از خانواده کسب کند. او دو بار نامزد دریافت جایزهی اسکار شده است.
از مطرحترین آثار نیکلاس کیج ۴۸ ساله میتوان به «بوسه به خون آشام»، «ترک کردن لاس وگاس» ،«تغییر چهره»، «توافق»، «رمزگویان باد»، «زاندالی»، «ساز کاپیتان کورل»، «سرقت در۶۰ ثانیه»، «شهر فرشتهها»، «صخره»، «صخره قرمز غربی»، «گنجینه ملی»، «مرد خانواده»، «مرد چوبکبریتی»، «ارباب جنگ»، «موجبات خروج از مرگ»، «هشت میلیمتری»، «هواپیمای محکومین»، «بانکوک خطرناک»، «مرد حصیری»، «روح موتورسوار »، «بعد» و «پیشگویی» اشاره کرد.
***
زندگینامهی یکی از مشهورترین کمدینهای جهان پایانبخش گزارش این هفته خواهد بود:
روآن سباستین اتکینسون بازیگر و نویسندهی انگلیسی که در سراسر کشورهای دنیا با نام «مستر بین» شناخته میشود، ششم ژانویه ۱۹۵۵ متولد شد. وی که برای ایفای نقش «مستر بین» و «بلک اَدر» در تلویزیون انگلیس مشهور شده، در دورهم انگلیس زاده شد.
نام او به عنوان یکی از ۵۰ نفر در میان فهرست برترین کمدینهای انگلیس در مجلهی «آبزرور» به چشم میخورد. او همچنین به عنوان یکی از ۵۰ نقش برتر کمدی تاریخ در نظرسنجی میان افراد کمدین در سال ۲۰۰۵ انتخاب شد. اتکینسون گفته است از آن جایی که که دوست ندارد «مستر بین» پیر شود دیگر در نقش وی ظاهر نخواهد شد.