|
زندگينامه
آية الله
مشكيني(ره)
آية الله
علي اكبر فيض
معروف به
مشكيني در
سال 1300 هجري
شمسي در
روستايي از
توابع بلوك
مشكين شهر و
در ميان
خانواده‌اي
متدين و اهل
علم چشم به
جهان گشود.
پدرش مردی
مومن و عالم
بود و در
روستای آلنّی
زندگی ساده
ای داشت. او
در كسوت
روحانيت به
تحصيل علم
و رتق و فتق
امور مردم
مي‌پرداخت.
آية الله
مشكيني
هنگامي كه
همراه با
پدر در نجف
اشرف مقيم
بود، به
مكتب خانه
رفت. هنوز
بیش از دو سال
از اقامت
خانواده آیة
الله مشکینی
در نجف
نگذشته بود
که مادرش چشم
از جهان
فروبست. آیة
الله مشکینی به همراه
پدر به وطن
بازگشت و
مقداري از
مقدمات علوم
ديني را نزد
پدر فرا گرفت.
وی پس از مدتی
پدر را نیز از
دست داد. خود
می گوید: " پس
از فوت پدرم
ما یتیم
بودیم و هیچ
چیز نداشتیم."
ایشان با
وجود سختی و
مرارت و فقر،
عزم سفر کرد و
راهی حوزه
علمیه اردبیل
شد و پس از
اندکی به فکر
مهاجرت افتاد.
ایشان
درباره سال
های سخت
دوران یتیمی
خویش می گوید:
"با وجود
همه سختی ها و
نبود
امکانات،
چیزی که ما را
امیدوار کرده
بود؛ توکل به
خدا و ایمان
به راهی بود
که در آن پای
نهاده بودیم.
هر چند در این
غربت و
تنهایی سایه
پدر و مادر
نبوده لکن
همواره خدا
بود و باور
این حضور، ما
را از یاس و
ناامیدی نجات
می داد."
وي براي
تحصيل علوم
ديني به
شهرستان
اردبيل سفر
كرد و مقداري
از صرف و نحو
را در آنجا
فرا گرفت.
سپس در
معيّت عالم
بزرگواري كه
از زخميان
حادثه مسجد
گوهرشاد مشهد
در زمان
رضاخان بود،
به شهر قم
آمد و در آن
ديار به
تحصيل علوم
ديني پرداخت.
ایشان
درباره سفارش
پدرش برای
تحصیل علم می
گوید:
"پدرم در
آخرین لحظات
عمرش تنها
سفارشی که
برای من کرد
این بود که
فرمود:
پسرم! در روز
قیامت به پیش
من رو سیاه می
آیی اگر
احکام و
عقاید و
تفسیر را فرا
نگرفته باشی."
این بود که
آیة الله
مشکینی در
کنار فقه و
اصول، در
عقاید و
تفسیر نیز
زحمات زیادی
کشید و در این
علوم نیز
تبحر خاصی به
دست آورد. او
در حضور
اساتید بزرگی
چون امام
خمینی را درک
کرد و چندین
سال نیز در
محضر این مرد
بزرگ، کمالات
علمی را
فراگرفت و به
ژرفای اندیشه
و عرفان و
معنویت وی پی
برد و شیفته
اش گردید.
ایشان در زمانی
که سايه
منحوس رژيم
پهلوي بر
كشور مستولي
و تحصيل در
حوزه‌هاي
علميه بسيار
دشوار بود.
دروس دوره
سطح را به
خوبي به
پايان رساند
و در درس
خارج فقه و
اصول
استادان
مشهور دوره
خود، حاضر شد.
وي نزديك به
هفت ماه
نيز در نجف
اشرف حضور
داشت و در
درس‌هاي
خارج
استادان آن
ديار، به
ويژه امام
خميني(ره)
شركت مي‌كرد
اما به دليل
هواي گرم
نجف و ضعف
مزاجي مجبور
به بازگشت
به ايران
شد.
آية الله
علي اكبر
مشكيني در
سال‌هاي
تحصيل خود،
به محضر
عالمان
بسياري
شرفياب شد.
وي در دروس
خارج فقه و
اصول آية الله
العظمي
بروجردي (ره)
و آية الله
العظمي محقق
داماد(ره)
شركت مي‌كرد.
در نجف نيز
به محضر
عالمان و
استادان آن
ديار شرفياب
مي‌شد و در
درس خارج
امام خميني(ره)
شركت جدي
داشت.
آيـة الله
مشكيني در
سال‌هاي
تحصيل و پس
از آن با
فضلا و
اساتيد
بسيار، رابطه
دوستي داشت
كه از آن
جمله مي‌توان
آية الله
جوادي آملي
و آية الله
اميني را
نام برد.
فعاليت‌هاي
علمي و
فرهنگي
آية الله
مشكيني در
سال‌هاي عمر
با بركت خود
منشأ خدمات،
فعاليت‌هاي
علمي و
فرهنگي
بسياري بود.
او طي سال‌ها
تدريس
مقدمات، سطح
و دروس خارج
فقه و اصول در
حوزه،
شاگردان
بسياري را
تربيت كرد كه
از استادان و
علماي امروز
حوزه به شمار
مي‌آيند.
وي كتب دوره
مقدمات و
سطح را
بارها تدريس
كرده و سال‌ها
به تدريس
خارج فقه و
اصول اشتغال
داشته است.
همچنين درس
تفسير آية
الله مشكيني
از دروس
مشهور حوزه
علميه قم
بوده است.
از فعاليت‌هاي
مهم وي در
اين عرصه،
تأسيس مؤسسه
الهادي است
كه به چاپ
كتب مفيد و
اسلامي براي
سطوح
گوناگون
جامعه مي‌پردازد
و مردم را با
حقايق و
معارف
اسلامي آشنا
مي‌سازد.
آیت الله
مشکینی
همچنین کتاب‌های
فراوانی در
زمینه‌های
گوناگون
علوم اسلامی
تألیف و
منتشر ساخته
است که برخی
از مجموعه
آثار ایشان
به شرح زیر
است:
1ـ اصطلاح
الاصول
2ـ مصطلحات
الفقه
3ـ الفقه
الماثور (دوره
فقه به
طرزی نوین)
4ـ دروس فی
الاخلاق (یک
دوره اخلاق
عربی)
5ـ ازدواج در
اسلام
6ـ المنافع
العامه (شرح
کتاب
احیاءالموات
شرایع)
7ـ مفتاح
الجنان (کتاب
دعا تکمیل
مصباح
المنیر)
8ـ المواعظ
العددیه
9ـ واجب و
حرام احکام
الزامی (دوره
فقه)
10ـ قصار الجمل
(احادیث
کوتاه تحت
عناوین لغوی
دو جلد)
11ـ ترجمه
قرآن کریم
به زبان
فارسی
12ـ الهدی الی
موضوعات نهج
البلاغه
13ـ المبسوط (تفسیر
سوره آل
عمران)
14ـ واجبات و
محرمات (استقصاء
آنچه در شرع
واجب و حرام
اعتقادی و
عملی است)
15ـ تفسیر سوره
(ص)
16ـ بحث تکامل
از نظر قرآن
17ـ مسلکنا فی
العقائد و
الاخلاق و
العمل
18ـ زمین و
آنچه در آن
است
19ـ تقلید چیست؟
20ـ رساله خمس
21ـ حاشیه
توضیحی بر
کتاب مضاربه،
عروة‌الوثقی
22ـ نهج
البلاغه
موضوعی
23ـ
تحریرالمواعظ
24ـ
تحریرالمعالم
25ـ الرسائل
الجدیده
26ـ تلخیص
المکاسب (در
دست چاپ)
27ـ تفسیر روان
برای نسل
جوان (در دست
چاپ)
28ـ ترجمه و
شرح فارسی
سه کتاب
مضاربه،
مزارعه و
شرکت در
عروة
الوثقی (در
دست چاپ)
همچنین از
وی مقالات
بسیاری در
نشریات نور
علم، پاسدار
اسلام و ... نیز
در روزنامه
جمهوری
اسلامی و ... به
چاپ رسیده
است.
فعاليت‌هاي
سياسي
زندگي آية
الله
مشكيني
سرشار از
مبارزات و
تلاش‌هاي
سياسي براي
تحقق حكومت
اسلامي است.
وي از نخستين
افرادي بود
كه به نهضت
امام خميني(ره)
پيوست.
مشكيني در
جلسات مخفي
مبارزان
شركت مي‌كرد
از اين رو
حدود چهار
ماه در
تهران
متواري شده
بود و سپس
ايران را به
مقصد عراق
ترك كرد.
با بازگشت
به قم در
همان روز
اول دستگير
شد و ساواك
از او خواسته
بود تا 48 ساعت
بعد از قم
خارج شود. از
اين رو به
مشهد رفت و 15
ماه در آنجا
مشغول تدريس
شد و بار ديگر
به حوزه
علميه قم
آمد و
مبارزات را
پي گرفت؛
اما پس از
مدتي به
همراه 27 نفر
از اساتيد و
فضلاي حوزه
تبعيد شد. از
اين رو به
زادگاه خود
رفت ولي پس
از سه ماه
ساواك وي را
دستگير و به
ماهان كرمان
و گلپايگان
تبعيد كرد.
وي پس از دو
سال نيز به
كاشمر تبعيد
شد و در طول
دوره تبعيد
نيز دست از
مبارزه
برنمي‌داشت؛
اين گونه
بود كه
ساواك او را
به مكان
ديگري منتقل
مي‌كرد. وي از
اعضاي جامعه
مدرسين حوزه
علميه قم
بود.
با پيروزي
انقلاب
اسلامي
ايران، آية
الله
مشكيني در
مسئوليت‌هاي
گوناگوني به
ايفاي نقش
پرداخت از
جمله عضويت
در خبرگان
تدوين قانون
اساسي،
مسئول گزينش
و اعزام
قضات با حكم
امام(ره)،
رياست مجلس
خبرگان
رهبري در هر
سه دوره،
امامت جمعه
قم با حكم
امام(ره) و
رهبر انقلاب،
عضويت در
جامعه
مدرسين حوزه
علميه قم و
رياست شوراي
بازنگري
قانون اساسي.
روحش شاد و
غرقِ در رحمت
الهی
منبع:
برگرفته از
گلشن ابرار،
ج 5 .
|
