سينما هم به درد تلويزيون دچار شدساخت< مصيبت نامه> و اشك ريزانبعد از سريال نرگس كه اشك ملت را در آورد و حسابي گريه و زاري راه انداخت اين بار نوبت <زيرتيغ> است كه مردم را جان به لب كند. محمدرضا هنرمند كه انگار با سيروس مقدم و رسول ملاقلي‌پور مسابقه <اشك در آوردن> گذاشته است يك قسمت كامل از سريال <زيرتيغ> را به مراسم عزاداري <جعفر( >آتيلا پسياني) اختصاص داد و آن‌قدر كارش خوب بود كه بيننده بيچاره فكر مي‌كرد به جاي تماشاي سريال تلويزيوني به مراسم ختم يكي از دوستانش رفته است! لحظه به لحظه يك عزاداري از ضجه‌هاي دختر جوان مرحوم تا گريه‌هاي غمگنانه پسرش با دقت به تصوير كشيده شد تا
اگر فيلم را ديده‌ايد پيش خودتان حساب كنيد فيلم <گريه‌دارتر> از آنچه ديده‌ايد چطور مي‌تواند باشد؟
بدبختي حد و مرز ندارد. اين‌كه يك آدم بايد همه بدبختي‌هاي دنيا را به دوش بكشد و هر روز يك بلاي جديد سرش بيايد چقدر مي‌تواند جذابيت داشته باشد؟ اين‌كه ما يك آدم را سوژه كنيم و بگوييم آي مردم از اين بيچاره‌تر وجود ندارد و تازه چنين چيزي را كه به جاي فيلم <مصيبت‌نامه> است گاهي برداريم ببريم به خارجي‌ها هم نشان بدهيم كجايش جالب است؟ ابوالفضل جليلي كه خود يك كارگردان بين‌المللي است و بيش از تمام كارگردان‌هاي كشور از جشنواره‌هاي خارجي جايزه دارد اما هرگز <مصيبت‌نامه> نساخته است حكايت جالبي در مورد همين قضيه تعريف مي‌كند: <چند وقت پيش نشسته بودم توي هواپيما كه بيايم ايران وسط يك عده خارجي كه هيچ كدام هم ذهنيت خوبي به اين كشور ندارند. داخل هواپيما براي سرگرم كردن اين جماعت فيلمي گذاشته بودند كه اسم نمي‌برم اما از اول تا آخر، طرف زنش را كتك مي‌زد، بد و بيراه مي‌گفت، كارهاي عجيب مي‌كرد و... حالا شما بيا به اين آدم‌ها توضيح بده كه در ايران از اين خبرها نيست، مگر كسي باور مي‌كند؟ من با خودم فكر مي‌كردم چرا اين‌ها چنين فيلمي را در هواپيما پخش مي‌كنند آخر پرواز هم به
نظرات جليلي را خوانديد اما خب در ميان اهالي هنر افرادي هم هستند كه اين روند را ستايش مي‌كنند. محمدحسين لطيفي كه مجموعه موفق <صاحبدلان> را در ماه رمضان روي آنتن داشت و از قضا كار او هم كم و بيش غمگين محسوب مي‌شد، رسول ملاقلي‌پور را به خاطر ساخت <ميم مثل مادر> شايسته تحسين مي‌داند و فيلم‌هاي اين‌چنيني را نياز امروز جامعه تلقي مي‌كند: <اين جامعه است كه تعيين مي‌كند چه فيلمي ساخته شود. يك زمان غم و غصه زياد شده و مردم مي‌خواهند بخندند پس فيلم طنز ساخته مي‌شود يك زمان هم مردم مي‌خواهند كسي آنها را بگرياند به همين خاطر پول مي‌دهند و با پاي خودشان به سينما مي‌روند كه گريه كنند. اين مسائل براساس حركت جامعه از يك نقطه به نقطه ديگر تعيين مي‌شود، ممكن است ده سال طول بكشد تا از اين نقطه به آن نقطه برسيم ممكن هم هست پنجاه سال طول بكشد در همين ايران چند سال قبل فيلمي مثل <گل‌هاي داودي> ساخته شد كه همين تاثير را داشت و از مخاطب گريه
اگر استدلال محمدحسين لطيفي را بپذيريم و بگوييم چون مردم پول مي‌دهند و مي‌روند <ميم مثل مادر> را مي‌بينند يعني دوست دارند گريه كنند به يك تناقض مي‌رسيم چون همين آدم‌ها يك ماه پيش با پول خودشان به سينما رفتند و با تماشاي يك فيلم طنز خيلي معمولي به نام <آتش‌بس> ركورد فروش را تغيير دادند! آتش‌بس فيلم ضعيفي بود اما به پرفروش‌ترين فيلم تاريخ سينماي ايران تبديل شد بنابراين اگر يك كار طنز اسطقس‌دار روي پرده مي‌رفت احتمالا چهار برابر <ميم مثل مادر> مي‌فروخت و آن وقت ديگر استدلال آقاي لطيفي مورد قبول كسي قرار نمي‌گرفت. ما احتمالا به اين دليل بين خنده و گريه گير افتاده‌ايم كه <ژانرهاي> سينمايي‌مان محدود است. وقتي نمي‌توانيم در ژانر پليسي، وحشت، جنايي، درام واقعي، اكشن واقعي و... كار بسازيم يا بايد فيلم چيپ روي پرده بفرستيم يا طنز يا دست آخر به دامن بدبختي بيفتيم. خب بعد وقتي همه درها به روي كارگردان‌ها بسته مي‌شود و آنان مي‌بينند فقط كار طنزشان مي‌فروشد، مي‌روند سراغ <خنده> بعد هم چند سال مي‌گذرد و چندين فيلم اكران مي‌شود كه مثلا خنده‌دار است اما حتي روي لب بچه مدرسه‌اي‌ها هم خنده‌اي نمي‌نشاند در اين وضعيت نوبت مي‌رسد به افتادن از آن طرف پشت‌بام و متوسل شدن به اشك و آه! در جامعه ايران از يك دهه قبل تاكنون اتفاق خاصي نيفتاده است كه فكر كنيم حالا خوشي زير دل مردم زده و دوست دارند <گريه> كنند. جامعه‌اي كه از بسياري <تفريحات معمولي> محروم است و در عوض تا دلتان بخواهد گرفتاري و مشكل دارد خود به خود <افسرده> مي‌شود چه رسد به اين‌كه در بخش فرهنگي نيز ناخودآگاه به سمت <ناراحتي> برود. ما در اين مطلب قصد نقد فيلم <ميم مثل مادر> را نداريم صحبت از يك روند تازه و البته نگران‌كننده در سينماي ايران است. آماري كه وجود دارد مي‌گويد تعداد فيلم‌هاي غمگين در سينماي ايران <زياد> شده و اين خبر خوشي نيست براساس جدولي كه برايتان چاپ كرده‌ايم از ابتداي امسال تاكنون 28 فيلم در تهران اكران شده. از اين 28 فيلم 11 تا طنز بوده يا حال و هواي طنز داشته و در مقابل هشت فيلم نيز مخاطبش را به فضايي آكنده از غم مي‌برده است. چهارشنبه سوري، وقتي همه خواب بودند، به نام پدر، ميم مثل مادر، به آهستگي، تقاطع، باغ فردوس و گيس بريده كه توسط
ميم مثل مادر هم قصه‌اي ملودرام راجع به يك مادر و بچه‌اش است كه تاثيرگذار هم شد، حالا بعضي‌ها متاثر مي‌شوند كه طبيعي است اما مجموعه عوامل ساخت چيزي را به فيلم نچسبانده‌اند من شخصا احساس كردم در شرايط فعلي طنزها زياد شده و به چنين فيلمي نياز است در حالي كه قبلا مارمولك را تهيه كرده بودم و همه به آن خنديدند فيلم خوب بايد با مردم تعامل برقرار كند بقيه مسائل اهميت زيادي ندارد. اگر فكر كنيم وظيفه سينما تعامل برقرار كردن با بيننده است بايد هاليوود را بسيار موفق بدانيم چون بيشترين تعامل را با مردم دنيا برقرار كرده اما بحث جامعه ايران و عوامل فرهنگ موثر در آن بسيار متفاوت است. ما ملتي داريم كه هنوز نمي‌داند تلاش براي <شاد زيستن> به اندازه تلاش براي <زنده ماندن> اهميت دارد اين ملت بيش از نود درصد درآمدش را صرف <زنده ماندن> مي‌كند و براي غذايش چندين برابر خنديدن هزينه مي‌كند موضوع را از اين دريچه ببينيم! شهاب محمدي منبع: خانه سبز
|
|||||||
