گذری برق آسا از پل صراط
گذشتن از پل صراط آخرین مرحله نجات است. اما خود صراط هم داستانی دارد بس هولناک و سخت. اما بعضی اعمال گذر از پل صراط را همچون گذر برق از آسمان سریع و آسان می کنند که روایات، آنها را برای ما معرفی کرده اند.
پل صراط
صراط به معنای راه مستقیم نام پلی است که بر روی جهنم قرار دارد و تمام خلایق مجبور به عبور از آن هستند اما حساب همه یکسان نخواهد بود. امام صادق(علیه السلام) در حدیثی می فرماید: نحوه عبور از صراط به طرق گوناگون خواهد بود بعضی همچون برق و بعضی چون باد، بعضی چون تاختن اسب، بعضی همچون دویدن مرد، بعضی همچون پیادگان و بالاخره گروهى هم آویخته و در حالى که آتش برخى از اندام ایشان را گرفته و برخى را رها کرده است، مىگذرند.(به نقل از امالی صدوق،ص ۱۰۷ و بحارالانوار، ج ۸، ص ۶۴)
اعمالی که باعث گذر برق آسا از پل صراط می شوند عبارتند از:
۱- کسى که حضرت على علیه السلام را دوست داشته باشد از پل صراط مانند برق جهنده می گذرد.(فضائل الشیعه با ترجمه، ص ۵، حدیث ۱)
و باز در حدیثی آمده است: هر کسى مشتاق است که از پل صراط مثل باد تند پاییزى بگذرد و خود را بدون حساب به بهشت جاویدان برساند، ولایت ولىّ و وصىّ و مصاحب و خلیفه من، على بن ابى طالب علیه السّلام را بپذیرد و بر دل بسپارد.
گذشتن از پل صراط آخرین مرحله نجات است. اما خود صراط هم داستانی دارد بس هولناک و سخت. اما بعضی اعمال گذر از پل صراط را همچون گذر برق از آسمان سریع و آسان می کنند که روایات، آنها را برای ما معرفی کرده اند.
پل صراط
صراط به معنای راه مستقیم نام پلی است که بر روی جهنم قرار دارد و تمام خلایق مجبور به عبور از آن هستند اما حساب همه یکسان نخواهد بود. امام صادق(علیه السلام) در حدیثی می فرماید: نحوه عبور از صراط به طرق گوناگون خواهد بود بعضی همچون برق و بعضی چون باد، بعضی چون تاختن اسب، بعضی همچون دویدن مرد، بعضی همچون پیادگان و بالاخره گروهى هم آویخته و در حالى که آتش برخى از اندام ایشان را گرفته و برخى را رها کرده است، مىگذرند.(به نقل از امالی صدوق،ص ۱۰۷ و بحارالانوار، ج ۸، ص ۶۴)
اعمالی که باعث گذر برق آسا از پل صراط می شوند عبارتند از:
۱- کسى که حضرت على علیه السلام را دوست داشته باشد از پل صراط مانند برق جهنده می گذرد.(فضائل الشیعه با ترجمه، ص ۵، حدیث ۱)
و باز در حدیثی آمده است: هر کسى مشتاق است که از پل صراط مثل باد تند پاییزى بگذرد و خود را بدون حساب به بهشت جاویدان برساند، ولایت ولىّ و وصىّ و مصاحب و خلیفه من، على بن ابى طالب علیه السّلام را بپذیرد و بر دل بسپارد. و هر کسى مىخواهد در آتش جهنم سرنگون شود، ولایت على بن ابى طالب علیه السّلام را رها کند. (شواهد التنزیل، ترجمه روحانى، ص۴۲)
همچنین است درباره حضرت فاطمه علیهاالسلام که فرموده اند آن حضرت و شیعیانش چون برق از صراط می گذرند. (ثواب الاعمال، ترجمه حسن زاده، ص ۵۰۵)
۲- اهمیت دادن به نماز جماعت در هر حال و مکانی: و کسى که بر آن باشد که در هر جا و در هر موقعیت و فرصتى، نماز خود را به جماعت بخواند، (در روز قیامت) جزو اولین گروه با سبقتگیرندگان، با چهرهاى روشنتر از ماه شب چهاردهم (بدر) به سرعت برق از پل صراط خواهد گذشت، و به ازاى هر روز و یا شبى که توفیق شرکت در نماز جماعت را داشته است ثواب یک شهید را به او خواهند داد.(پاداش نیکىها و کیفر گناهان، ص ۷۴۶ و ثواب الاعمال عقاب الاعمال، شیخ صدوق، ترجمه حسن زاده، ص۶۷۳ )
رعایت اول وقت بودن نماز نیز از این جمله است: یکى از صحابهى پیغمبر «صلّى اللّه علیه و آله و سلّم» گفته: هر کس مدام پنج نماز را اول وقت بخواند خداوند نُه عنایت در حق او بفرماید: محبوب خدا شود، بدنش سالم ماند، ملائکه از او محافظت کنند، برکت در خانهاش پدید آید، سیماى صالحان پیدا کند، دلش نرم شود، از پل صراط چون برق جهنده بگذرد، از آتش نجات یابد، در جوار خدا با کسانى مأنوس شود که نه ترسى دارند و نه اندوهى.(نصایح، ص ۲۹۶)
و هر کس یک شبانه روز در یک بیمارى درد کشد، و رنج خود را به عیادتکنندگان شکایت نکند، پروردگار در روز بازپسین وى را با ابراهیم [خلیل الرّحمن] علیه السّلام مبعوث فرماید، تا از پل صراط بگذرد همانند برقى جهنده
۳- رسول خدا فرمود: هر کس از دسترنج خود بخورد، مثل برق از پل صراط خواهد گذشت. النّبیّ «ص»: من أکل من کدّ یده، مرّ على الصّراط کالبرق الخاطف.(الحیاه با ترجمه احمد آرام، ج۵، ص ۴۳۲) از این روایت می توان استفاده کرد اصل بر این است که بندگان به آسانی از صراط عبور کنند به شرط آنکه ستم نکنند و الا نیازی به انجام کارهای سخت نیست همین که بد نباشیم کافی است وگرنه چرا کسی که از دسترنج حلال خود می خورد مستحق پاداشی به این بزرگی است. البته رعایت حلال و حرام هم گاهی سخت می شود و جز از پرهیزکاران ساخته نیست .
۴- صبر بر بیماری: و هر کس یک شبانه روز در یک بیمارى درد کشد، و رنج خود را به عیادتکنندگان شکایت نکند، پروردگار در روز بازپسین وى را با ابراهیم [خلیل الرّحمن] علیه السّلام مبعوث فرماید، تا از پل صراط بگذرد همانند برقى جهنده. (من لا یحضره الفقیه، ترجمه غفارى، ج۵، ص۳۰۵)
تعجبی ندارد اگر بزرگترین پاداشها برای کسانی باشد که متخلق به اخلاقی الهی باشند اصلا هدف از بعثت پیامبران، آموزش مکارم اخلاق است. کسی که آرام و صبور است هر چند بسیار درد دارد، از بزرگواریهای اخلاقی برخوردار است و خدا چنین خلقیاتی را بسیار دوست دارد.
نماز
۵- صبر کردن بر بدهکار: هر کس به برادر دینى خود قرض دهد، خداوند در برابر هر درهمى، به وزن کوه احد و رضوى و طور سینا برایش حسنه در نظر گیرد و اگر هنگام فرا رسیدن موقع پرداخت قرض با او خوب تا کند و مدارا نماید، در روز حسابرسى، برق آسا و بدون حسابرسى و دیدن عذاب، به راحتى از پل صراط عبور خواهد کرد.(ثواب الاعمال، ترجمه حسن زاده، ص۶۶۷)
۶- روزه ماه رجب؛ هر کس ده روز از ماه رجب را روزه بدارد، خداوند دو بال سبز آراسته به مروارید و یاقوت بر او نهد که همانند نور گذرنده از پل صراط به سوى بهشت پرواز کند. (ثواب الاعمال، ترجمه حسن زاده، ص۱۳۷ پاداش روزه ماه رجب، ص ۱۳۳)
۷- شب زنده داری: هر کس یک چهارم شب را نماز گزارد، در صف نخستین رستگاران باشد تا آنگاه که همچون تندبادى از پل صراط بگذرد و بدون حسابرسى به بهشت در آید. (ثواب الاعمال، ترجمه حسن زاده، ص۱۱۱، پاداش شبزندهدارى با قرآن، ص ۱۱۱)
۸- صدقه دادن: از پیغمبر – صلّى اللّه علیه و آله و سلّم- نقل شده که: راجع به صدقه از شیطان پرسیدم که چرا جلوگیرى مىکنى؟ گفت: اى محمد! چون ببینم کسى صدقه مىدهد گویا اره بر سر من نهادهاند و مانند چوب مىبرند، پرسیدم: چرا؟
گفت: صدقه پنج خاصیت دارد: مال را زیاد کند، بیمار را شفا دهد، بلا را بگرداند، صاحبش چون برق جهنده از پل صراط بگذرد، و بىحساب وارد بهشت شود، (در جایى که حقوق مردم ذمهاش نباشد) گفتم: خدا عذابت را زیاد کند. (نصایح، ۲۳۸)
بعضی چیزهای دیگر نیز مثل مداومت بر خواندن قرآن، خواندن بعضی نمازهای مخصوص شبهای رمضان، مداومت بر بعضی سوره های قرآن و … که برای نقل روایاتشان مجالی دیگر لازم است .
اما قابل تذکر است که این اعمال در صورتی کمک کننده و اثر گذارند که اولا قبول شده و در پرونده عملمان درج گردند ثانیا با گناهان دیگر ضایع نشده و محو نشوند و تا هنگام گذر از صراط باقی بمانند زیرا گناهان ما، حسنات ما را روز قیامت از بین می برند همچنین چه بسا همه اعمالمان را به جهت یک حق الناسی که به گردن داریم،از دست بدهیم .
گروه دین تبیان