کدام ویندوز بهتر است ۳۲ بیت یا ۶۴ بیت؟

ویندوز ها انواع گوناگونی دارند و در نسخه های متفاوتی منتشر می شوند. اغلب تفاوت های ویندوزها در نوع و سطح امکاناتی است که در اختیار کاربر قرار می دهند. اما یک دسته بندی دیگر هم برای ویندوزها وجود دارد که بر اساس معماری سیستم عامل و با توجه به نوع سخت افزار انجام می شود. در این دسته بندی دو عبارت ۳۲ بیتی و ۶۴ بیتی معنی پیدا می کنند. البته به دلیل اینکه اغلب افراد از ویندوز استفاده می کنند در این متن از عبارت ویندوز به جای سیستم عامل استفاده می شود و این موضوع به معنی تفاوت سیستم عامل های دیگر از جمله انواع لینوکس با ویندوز نیست. این دو عبارت توسط سخت افزار مشخص می شوند اما در نهایت این سیستم عامل است که باید توانایی پشتیبانی از امکانات سخت افزار را داشته باشد و به همین دلیل قبل از اینکه هر کدام از این ویندوز ها را انتخاب کنید از کارآیی سخت افزار مطمئن شوید.
این کار نیز راه آسانی دارد و چندان دشوار نیست. فقط باید نگاهی به مشخصات پردازنده سیستم خود بیاندازید. اگر سیستم خود را در این چند سال اخیر خریداری کرده اید که حتما از ساختار ۶۴ بیت پشتیبانی می کنند و اگر سیستمی قدیمی دارید که بعید است بتواند از ویندوزهای جدید مانند ویندوز هفت پشتیبانی کند. پس تفاوتی هم ندارد که ۳۲ بیتی باشد یا ۶۴ بیتی. عبارت ۳۲ بیتی یا ۶۴ بیتی به روش پردازش اطلاعات توسط پردازنده اشاره می کند و این تفاوت ها شامل حجم داده ها و دستورالعمل هایی است که می توانند توسط پردازنده اجرا شوند.

ویندوز ها انواع گوناگونی دارند و در نسخه های متفاوتی منتشر می شوند. اغلب تفاوت های ویندوزها در نوع و سطح امکاناتی است که در اختیار کاربر قرار می دهند. اما یک دسته بندی دیگر هم برای ویندوزها وجود دارد که بر اساس معماری سیستم عامل و با توجه به نوع سخت افزار انجام می شود. در این دسته بندی دو عبارت ۳۲ بیتی و ۶۴ بیتی معنی پیدا می کنند. البته به دلیل اینکه اغلب افراد از ویندوز استفاده می کنند در این متن از عبارت ویندوز به جای سیستم عامل استفاده می شود و این موضوع به معنی تفاوت سیستم عامل های دیگر از جمله انواع لینوکس با ویندوز نیست. این دو عبارت توسط سخت افزار مشخص می شوند اما در نهایت این سیستم عامل است که باید توانایی پشتیبانی از امکانات سخت افزار را داشته باشد و به همین دلیل قبل از اینکه هر کدام از این ویندوز ها را انتخاب کنید از کارآیی سخت افزار مطمئن شوید.
این کار نیز راه آسانی دارد و چندان دشوار نیست. فقط باید نگاهی به مشخصات پردازنده سیستم خود بیاندازید. اگر سیستم خود را در این چند سال اخیر خریداری کرده اید که حتما از ساختار ۶۴ بیت پشتیبانی می کنند و اگر سیستمی قدیمی دارید که بعید است بتواند از ویندوزهای جدید مانند ویندوز هفت پشتیبانی کند. پس تفاوتی هم ندارد که ۳۲ بیتی باشد یا ۶۴ بیتی. عبارت ۳۲ بیتی یا ۶۴ بیتی به روش پردازش اطلاعات توسط پردازنده اشاره می کند و این تفاوت ها شامل حجم داده ها و دستورالعمل هایی است که می توانند توسط پردازنده اجرا شوند.
مهم ترین تفاوت میان این دو نوع ویندوز در ظرفیت رم (RAM) یا حافظه سیستم است. در سیستم عامل ۳۲بیتی از ظرفیت های کمتر از چهار گیگابایت پشتیبانی می شود در حالی که در ویندوزهای ۶۴بیتی این ظرفیت می تواند بسیار بیشتر از این مقدار باشد. به دلیل نوع آدرس دهی حافظه توسط پردازنده در سیستم عامل های ۳۲ بیتی امکان آدرس دهی ۲/۴ گیگابایت رم در حالت تئوری وجود دارد که به دلیل محدودیت های دیگر این مقدار بین ۲/۳ تا ۵/۳ گیگابایت در شرایط عملی خواهد بود اما زمانی که سیستم عامل به ۶۴ بیت ارتقا پیدا می کند دیگر تفاوتی از لحاظ حجم حافظه وجود نخواهد داشت زیرا می توان ظرفیت را تا مقادیر بالای ۱۲۸ گیگابایت هم افزایش داد. اطلاعات روی حافظه در یک شبکه مانند توری ذخیره می شوند و هر کدام از داده ها مثل یک جدول کلمات متقاطع دارای یک آدرس عمودی و یک آدرس افقی هستند.
به همین دلیل پردازنده باید بتواند این آدرس ها را شناسایی کرده و هر کدام از داده های مورد نیاز را برای اجرای یک دستورالعمل فراخوانی کند. از نظر فنی این موضوع تنها به دلیل آدرس دهی حافظه توسط پردازنده نیست و مسیرهای عبوری اطلاعات نیز باید با این معماری سازگار باشند. در مدل ۶۴ بیتی مسیرهای بزرگ تری برای عبور اطلاعات وجود دارد و در نتیجه داده ها با سر عت و حجم بیشتری جابجا می شوند پس سیستم عامل ۶۴ بیتی می تواند در کارآیی سیستم هم نقش خود را نشان دهد و حتی اگر ظرفیت حافظه در حد همان ۴ گیگابایت باقی بماند سرعت ویندوز ۶۴ بیتی بیشتر از نوع ۳۲ بیتی است. این موضوع زمانی که چندین برنامه سنگین در حال اجرا هستند بیشتر اهمیت پیدا می کند زیرا حجم بالای اطلاعاتی که برای هر برنامه جابجا می شود باعث افزایش کارآیی سیستم خواهد شد و زمان تاخیر برای دسترسی به اطلاعات کاهش پیدا می کند. این موضوع زمانی که از سیستم برای کاربردهای خاص استفاده می شود نمود بیشتری دارد. به عنوان مثال افرادی که از نرم افزارهای ویرایش عکس مانند فتوشاپ یا نرم افزارهای ویرایش فیلم مانند پیناکل استفاده می کنند تفاوت میان این دو نوع سیستم را بیشتر درک خواهند کرد.
سوال بسیار شایع این است که آیا برنامه های ۳۲بیتی روی ویندوز ۶۴ بینی اجرا خواهند شد؟ پاسخ این سوال مثبت است و کاربران برای استفاده از این برنامه ها محدودیتی نخواهند داشت. دلیل این موضوع نیز به یکی از زیرمجموعه های ویندوز ۵۴ بیتی به نام WoW۶۴ ارتباط دارد که وظیفه تبدیل این داده ها را انجام می دهد. البته این موضوع بدون اطلاع کاربر و کاملا خودکار است و حتی متوجه نوع برنامه نیز نخواهید شد. اما باید گفت عکس این روند کارآیی ندارد یعنی برنامه ای که انحصارا و اختصاصا برای سیستم ۶۴ بیتی تولید شده نمی تواند روی سیستم ۳۲ بیتی اجرا شود. با این حال اغلب این برنامه ها دارای نسخه ۳۲ بیتی هستند.
تا اینجا تمام مزیت ها و امکانات به نفع ویندوزهای ۶۴ بیتی است اما دلیل این که همه افراد از این نوع ویندوز استفاده نمی کنند ارتباطی با خود ویندوز ندارد و به موارد جانبی آن مربوط می شود. چند سال پیش وقتی که این سیستم عامل ها وارد بازار شدند هنوز راه انداز یا درایور سخت افزاری آن ها موجود نبود. در نتیجه کاربران مشکلات بسیاری برای این ویندوزها تجربه می کردند اما امروزه تقریبا تمام سخت افزارهایی که در بازار موجود است دارای درایورهای ۳۲ بیتی و ۶۴ بیتی هستند.
در نتیجه محدودیت هایی که در برنامه ها و راه اندازه ها وجود داشت مانند گذشته نیست و می توان به راحتی سراغ ویندوزهای ۶۴ بیتی رفت. توجه داشته باشید که پس از نصب نمی توان نوع ویندوز را عوض کرد و ساختار هسته این ویندوزها با یکدیگر متفاوت است. این مساله در مورد درایورها نیز دیده می شود و با وجود اینکه می توانید از نرم افزارهای ۳۲ بیتی روی سیستم ۶۴ بیتی استفاده کنید اما درایورهای ۳۲ بیتی روی ویندوز ۶۴ بیتی قابل نصب نیستند. پس قبل از اینکه ویندوز خود را عوض کنید به فکر درایور باشید زیرا بعد از نصب ویندوز ممکن است شبکه یا مودمی وجود نداشته باشد که به سراغ دانلود درایور از اینترنت بروید.
    بابک نقاش 
    روزنامه شرق