پای صحبت هنرمندان شرکت‌کننده در جشنواره موسیقی

گام نه‌چندان بلند موسیقی فجر
بیست و ششمین جشنواره بین‌المللی موسیقی فجر که از ۲ اسفند آغاز شده بود، ۸ اسفند به پایان راه خود رسید و شامگاه یکشنبه، برترین‌های بخش‌های رقابتی خود را شناخت. جشنواره فجر امسال که مثل دوره‌های پیشین با توجه به سلیقه دبیر آن شکل گرفته بود، جمع و جورتر و با اجراهای کمتری برگزار شد.
حسن ریاحی که سابقه طولانی تدریس موسیقی در دانشکده‌های هنری و تربیت شاگردان زیادی را در کارنامه هنری خود دارد، این بار تمرکز جشنواره را بر معرفی چهره‌های جوان قرار داد. البته در کنار آن، حضور چند چهره پیشکسوت موسیقی سنتی، اجرای ارکسترهای بزرگ مثل ارکستر سمفونیک و ملی و روی صحنه رفتن چند خواننده و گروه پاپ هم وظیفه آوردن مردم به سالن‌ها را به عهده داشتند که اگر چه نه مثل ۳ دوره پیشین، اما تا حد زیادی در کار خود موفق نشان دادند.
اگر در طول برگزاری جشنواره موسیقی فجر، بیشتر چهره‌های سرشناس حاضر در بخش جنبی، نگاه رسانه‌ها را به خود جذب می‌کنند، اما در اختتامیه، این جوانان هستند که روی صحنه می‌روند و عنوان‌های برتر بخش رقابتی را از آن خود می‌کنند. در همان روز آخر جشنواره بود که به سراغ این هنرمندان جوان رفتیم و نظر آنان را درباره چگونگی برگزاری این رویداد بزرگ جویا شدیم.

گام نه‌چندان بلند موسیقی فجر
بیست و ششمین جشنواره بین‌المللی موسیقی فجر که از ۲ اسفند آغاز شده بود، ۸ اسفند به پایان راه خود رسید و شامگاه یکشنبه، برترین‌های بخش‌های رقابتی خود را شناخت. جشنواره فجر امسال که مثل دوره‌های پیشین با توجه به سلیقه دبیر آن شکل گرفته بود، جمع و جورتر و با اجراهای کمتری برگزار شد.
حسن ریاحی که سابقه طولانی تدریس موسیقی در دانشکده‌های هنری و تربیت شاگردان زیادی را در کارنامه هنری خود دارد، این بار تمرکز جشنواره را بر معرفی چهره‌های جوان قرار داد. البته در کنار آن، حضور چند چهره پیشکسوت موسیقی سنتی، اجرای ارکسترهای بزرگ مثل ارکستر سمفونیک و ملی و روی صحنه رفتن چند خواننده و گروه پاپ هم وظیفه آوردن مردم به سالن‌ها را به عهده داشتند که اگر چه نه مثل ۳ دوره پیشین، اما تا حد زیادی در کار خود موفق نشان دادند.
اگر در طول برگزاری جشنواره موسیقی فجر، بیشتر چهره‌های سرشناس حاضر در بخش جنبی، نگاه رسانه‌ها را به خود جذب می‌کنند، اما در اختتامیه، این جوانان هستند که روی صحنه می‌روند و عنوان‌های برتر بخش رقابتی را از آن خود می‌کنند. در همان روز آخر جشنواره بود که به سراغ این هنرمندان جوان رفتیم و نظر آنان را درباره چگونگی برگزاری این رویداد بزرگ جویا شدیم.
رقابتی پایین‌تر از حد انتظار
بخش رقابتی جشنواره‌ موسیقی فجر امسال با حضور ۱۲ گروه در شاخه کلاسیک ایرانی، ۷ گروه در شاخه کلاسیک غیرایرانی و ۷ گروه آواز جمعی به صورت رقابتی برگزار شد که هنرنمایی جوانان در آن اظهار نظر‌های متفاوتی را برانگیخت. محمد ذاکرحسین، سرپرست گروه «خموش» از شهر شیراز درباره کیفیت هنری گروه‌های شرکت‌کنندگان در بخش رقابتی می‌گوید: توقع داشتم سطح جشنواره به لحاظ انتخاب از سوی هیات‌داوران کیفیت بالاتری داشته باشد، در حالی که در چند روز برگزاری جشنواره چنین نکته‌ای را شاهد نبودم. او با تاکید بر جایگاه بین‌المللی جشنواره موسیقی فجر تاکید می‌کند: جشنواره‌ فجر به عنوان یک رویداد بین‌المللی باید میزبان گروه‌های باکیفیت‌تری باشد، در حالی که حداقل در بخش سنتی که من بیشتر اجراهای آن را دیدم، این اتفاق نیفتاده بود.این هنرمند موسیقی سنتی یکی از مشکلات اصلی گروه‌های راه‌یافته به بخش رقابتی را در نوع سازبندی آنها می‌داند و می‌افزاید: بیشتر گروه‌ها چیدمان مناسبی برای صدادهی ارائه نکرده بودند و کارهایشان تا حد زیادی به دور از ردیف‌های دستگاهی به عنوان منبع اصلی موسیقی ایرانی بود.
او با یک پیشنهاد به هیات برگزاری جشنواره، صحبت‌هایش را ادامه می‌دهد: موضوع آموزش در حوزه‌ موسیقی ایرانی باید جدی گرفته شود. هنوز خیلی از گروه‌ها هستند که به مرحله‌ مناسبی از آموزش نرسیده، اما پا به صحنه می‌گذارند. برای همین، اجراهای بخش رقابتی باید همراه با نقد کارشناسان و استادان باشد تا بار آموزشی هم داشته باشد.اما مهدی غلامی، سرپرست گروه سنتی فرهنگسرای بهمن تهران، کیفیت هنری گروه‌های شرکت‌کننده در بخش رقابتی جشنواره‌ را بهتر از سال‌های گذشته می‌داند و می‌گوید: انتخاب‌ها خوب انجام شده بود، اما مشکل اصلی به نظر من تکراری بودن هیات داوران است که هر سال تعدادی از آنان تکرار می‌شوند.
فضای تنگ برای شهرستانی‌ها
یکی از بحث‌های همیشگی جشنواره‌های موسیقی فجر، سهم شهرستانی‌ها از آن بوده است. در همین ارتباط مهرداد جندقیان، سرپرست گروه فانوس از اصفهان با اشاره به این که انتظار داشته شاهد اجراهای بیشتری از گروه‌های شهرستانی در جشنواره باشد، می‌افزاید: فضای هنری در شهرهای دیگر کوچک‌تر است و برای همین انتظار می‌رفت جشنواره بیست‌وششم به گروه‌های شهرستانی بیشتر توجه کند که این گونه نبود و گروه‌های تهرانی سهم بزرگ‌تری در تمام بخش‌ها داشتند.
محسن شریفیان، سرپرست گروه بوشهری لیان نیز که تنها نماینده موسیقی نواحی ایران در جشنواره بیست و ششم بود، در این باره می‌گوید: به نظرم این که موسیقی نواحی را از جشنواره فجر حذف کردند، کار درستی نبود. موسیقی‌های محلی کشور علاقه‌مندان زیادی دارند که با این‌کار هم آنان را محروم کرده‌ایم و هم هنرمندان شهرستانی می‌توانند با حضور در این جشنواره با شاخه‌ها و انواع دیگر موسیقی آشنا شوند که این فرصت را از آنان دریغ کرده‌ایم.
کاستی‌های برگزاری جشنواره
از مهرداد جندقیان، سرپرست گروه فانوس از اصفهان می‌پرسیم آیا از شیوه برگزاری جشنواره و سازماندهی آن راضی بوده است که او پاسخ می‌دهد: متاسفانه تاخیرهایی در شروع بیشتر برنامه‌ها دیده می‌شد که تماشاگران را خسته می‌کرد و تاثیری منفی بر اجراها می‌گذاشت.
مهدی غلامی، سرپرست گروه سنتی فرهنگسرای بهمن هم یکی دیگر از منتقدان نحوه برگزاری جشنواره است که می‌گوید: مشکلات فنی سالن‌ها یکی از دردسرهای بزرگ ما بود. سامانه صوتی به قدری مشکل داشت که نوازندگان صدای هم را نداشتند و صدا به بدترین شکل به تماشاگر منتقل می‌شد.او ادامه می‌دهد: زمانی که ابزار و نیروی متخصص در تمام سالن‌ها وجود ندارد، قطعا برپایی جشنواره به نتیجه‌ مطلوب خود نخواهد رسید.
جالب آنجاست که رضا عباسی، سرپرست گروه آوای فاخته از شهر همدان نظری متفاوت دارد و می‌گوید: سالن سوره که میزبان اجراهای بخش رقابتی بود، فضایی خوب با صدابرداری توانا در اختیار داشت که باعث شد گروه‌های جوان موسیقی، کنسرت در تالاری مناسب را تجربه کنند. البته او انتقادی هم دارد که آن را این‌گونه بیان می‌کند: گروه‌های شرکت‌کننده در بخش رقابتی این فرصت را نداشتند تا کارهای همدیگر را ببینند؛ چرا که هم زمان نداشتیم و هم بلیت به ما نمی‌دادند. برای همین در حالی که جشنواره بهترین فرصت برای ارزیابی فعالیت هنرمندان موسیقی کشور است، ما از این نعمت کم بهره بودیم.
پای صحبت یک مهمان خارجی
برای ارزیابی جشنواره بیست و ششم موسیقی فجر به سراغ یک هنرمند خارجی نیز می‌رویم. ساوو پولو، مدیر هنری گروه موسیقی سنتی یونانی شرکت‌کننده در بخش بین‌الملل جشنواره، نظر خود درباره این رویداد هنری را چنین توضیح می‌دهد: ما در یونان چنین جشنواره سراسری و مهمی با هدف کشف استعدادها نداریم و معمولا فستیوال‌های ما به برنامه نام‌های بزرگ و سرشناس موسیقی اختصاص دارند.
او ادامه می‌دهد: برای همین فکر می‌کنم هنرمندان جوان ایرانی باید قدر این فرصت را بدانند و سعی کنند به بهترین وجه از آن بهره ببرند و توانایی‌های خود را ارتقا دهند.