گفت و گوی صمیمی و خواندنی با بروبکس سوسن خانم!
آنها اسم شان را گذاشته اند. «بروبکس»؛ گروهی که با کلیپ «سوسن خانم» به شهرت رسیدند و تقریبا بخش عمده ای از شهرتی که امروز کسب کرده اند را مدیون کلیپ های جذابی هستند که با هزینه های بعضا کم و گاهی هم زیاد ساخته اند. بروبکس نمونه یک گروه پرآوازه غیرمجاز است که توانسته با کمک ابزاری به نام کلیپ به شهرت برسد و موسیقی اش را به گوش مخاطب خود برساند. آنها از حالا به بعد قرار است به صورت مجاز کار کنند و دیگر خبری از فعالیت زیرزمینی نیست. این را خشایار، کیوان و حمید با اطمینان کامل میگویند. در این مصاحبه بروبکس سورپرایزهای زیادی برای شما دارند که در دومین شماره یکشنبه در سال ۹۱ شما را غافلگیر خواهد کرد. از ورود آنها به دنیای سینما بگیرید تا دلیل خواندن در عروسی ها و ماجرای سیروان و…
*بچه ها برای شروع خودتان را معرفی کنید.
کیوان: من کیوان مرادی هستم و آبان ۱۳۶۲ به دنیا آمده ام. در دانشگاه رشته کامپیوتر را دنبال کردم و از سال ۸۰ هم همراه حمید و خشایار به صورت حرفه ای وارد موسیقی شدم.
خشایار: من هم خشایار مرادی و متولد فروردین ۱۳۶۳ هستم. در رشته مهندسی عمران تحصیلاتم را ادامه داده ام. شاید بد نباشد بدانید که پسرعموی کیوان و پسرخاله حمید هم هستم.
حمید: حمید فروزمند هستم و مرداد ۱۳۶۳ متولد شده ام و متالوژی خوانده ام.
*حمید شنیده ام پدر تو نظامی است، راضی کردنش برای ورود به «بروبکس» سخت نبود؟
حمید: چرا تا حدی، اما به هر حال با این موضوع کنار آمد. البته بابا زیاد با کارم مخالفت داشت، مشکل اینجا بود که موسیقی ما را زیاد جدی نمیگرفت و این کار را به عنوان یک شغل اصلا قبول نداشت.
*تو خودت مگر این کار را به عنوان شغل قبول داری؟
در حال حاضر، نه!
*در مقابل توجیه های تو چه میگفتند؟
حمید: میگفتند برو درس ات را بخوان! این مسخره بازی ها چیه؟ (خنده)
خشایار: به هر حال چون ساخت موزیک ویدئو در ایران کار جدیدی است و عمر آن به ۱۰ سال هم نمیرسد، خانواده ها نمیتوانستند آن را بفهمند و باید در این مورد به آنها حق دارد. شاید امروز خیلی از خانواده ها، مثل خانواده ما به این باور رسیده باشند که این کار آنطورها هم که فکرش را میکردند بد نیست، اما متاسفانه جامعه و قوانین ما آن را قبول نکرده و به همین دلیل هم نمیتوانیم در آن پیشرفت کنیم.
*امروز که به شهرت رسیده اید خانواده تان، شما و کارتان را جدی میگیرند؟
کیوان: من هم در ابتدا شرایطی شبیه به شرایط حمید داشتم. پدر و مادرم در ابتدا زیاد کارمان را جدی نمیگرفتند، اما الان که کارمان با استقبال مواجه شده، آنها هم حمایتم میکنند.
حمید: برای من فرق چندانی نکرده و همچنان کارم را جدی نمیگیرند.
خشایار: به هر حال آرزوی هر خانواده ای این است که موفقیت فرزندانش را ببیند. موفقیت ما به خانواده های مان ثابت شده است و به آن احترام میگذارند.
*نام گروه از کجا آمد؟
خشایار: در جاده لواسان بودیم و با کیوان داشتیم به سمت تهران حرکت میکردیم و با هم در مورد نام گروه هم صحبت میکردیم که در میان نام هایی که میگفتیم به «بروبکس» رسیدیم.
*لیدر گروه چه کسی بود؟
خشایار: ما لیدر خاصی نداشتیم. دور هم جمع میشدیم و با موسیقی خودمان را سرگرم میکردیم. مثلا روی آهنگ های دیگر میخواندیم و… درواقع آن اوایل موسیقی برای مان جنبه سرگرمیداشت که کم کم رنگ و بوی جدی گرفت.
*چطوری جدی شد؟
خشایار: کم کم به این نتیجه رسیدیم که این آهنگ ها انگار مخاطب و خریدار دارد و هستند کسانی که به آن گوش کنند.
*کدام آهنگ ها؟
خشایار: خب این ماجرا به خیلی وقت قبل برمیگردد و دقیق یادم نیست، مثلا ما آن زمان یکسری آهنگ ساخته بودیم که نام یکی شان پیتزا بود.
حمید: یکی از آهنگ ها هم اتل متل توتوله بود…
خشایار: آره… آن سال ما آمدیم و «اتل متل توتوله» را به یک سبک جدید و با فرمیجدید خواندیم. یک بار در خیابان با هم بودیم که دیدیم در یکی از ماشین ها این آهنگ پخش میشد. به این نتیجه رسیدم که کارمان میتواند طرفدار و مخاطب داشته باشد.
*آهنگ ها را چطور میساختید؟
خشایار: کیوان بیشتر میتواند در این مورد توضیح دهد اما تا آنجایی که من در جریانم. روزهای اول با نرم افزاری به نام «دنس ای جی» کارها را میساختیم.
کیوان: البته الان با نرم افزار «کیوبیس» که حرفه ای تر هم هست کار میکنیم. ببین ما در واقع موسیقی را نمیساختیم بلکه کار ما یک نوع کاور بود. تکه های مویسقی را به هم میچسباندیم و بعد روی آن هر چه به ذهن مان میآمد میخواندیم.
خشایار: کار خودمان است.
*از چه زمانی به این نتیجه رسیدید که میتوانید از این راه درآمد داشته باشید؟
خشایار: ما الان هم فکر نمیکنیم در این راه پولی باشد (خنده)… واقعا تا زمانی که این کار را به صورت غیرمجاز دنبال کنید، پول چندانی نصیب تان نمیشود و درآمدی که بتوان روی آن حساب کرد به دست نمیآید. البته این در همه جای دنیا وجود دارد، وقتی کاری را به صورت مجاز انجام نمیدهید نمیتوانید رویش حساب باز کنید.
*اگر پولی در میان نبود، پس چه انگیزه ای باعث شد وارد موسیقی زیرزمینی شوید و آن را هم حدود ۱۰ سال ادامه دهید؟
خشایار: ما دوست داشتیم کاری انجام دهیم که همه لذت ببرند و با ارایه کارهای متفاوت، باعث شادی مردم شویم و ذهنیت خودمان را به مردم نشان دهیم.
حمید: واقعا ما آن اوایل به بعد مالی ماجرا نگاه نمیکردیم.
*به شهرت چطور؟
حمید: من خودم شخصا شهرتی که از موسیقی به دست آید را دوست داشتم.
خشایار: ببین این را نمیتوان انکار کرد که همه انسان ها شهرت را دوست دارند و دنبال به دست آوردن آن هستند.
*و البته شهرت معمولا پول هم میآورد…
خشایار: خب ما فعلا به شهرت رسیده ایم اما به پول نه!
*کیوان برای تو هم شهرت مهم بود؟
کیوان: من از موسیقی و آهنگ سازی لذت میبردم و صادقانه میگویم که شهرت ناشی از موسیقی زیاد برایم مهم نبود. البته دوست داشتم که کارهایمان را همه گوش کنند اما هدفم از ورود به موسیقی صرفا رسیدن به شهرت نبود.
خشایار: ببین اگر فقط دنبال شهرت باشید، زیاد نمیتوانید موفق باشید. شما برای موفقیت در هر کاری باید آن مقوله را دوست داشته باشید و بعد به مسایل دیگر فکر کنید و وارد آن شوید. البته برای اینکه مشهور شوید میتوانید بروید و مدل شوید و بدون اینکه این کار را دوست داشته باشید، به شهرت برسید. اما موسیقی یا هنر اینطور نیست و برای ورود به آن باید هم علاقه در شما وجود داشته باشد و هم استعداد داشته باشید.
*و این علاقه در شما هم وجود داشت…
خشایار: صددرصد. وقتی کارمان را دو نفر گوش میدادند، ذوق و شوقی در ما به وجود میآمد و این ذوق باعث میشد که برویم و بنشینیم روی کارمان و ارتقای کیفیت آن تفکر کنیم.
کیوان: مثلا زمانی که داشتیم آهنگ «سوسن خانوم» را میساختیم به این فکر نمیکردیم که برویم و به اصطلاح یک کار بترکون بسازیم. ما با آن آهنگ و آن کلیپ ارتباط خوبی برقرار میکردیم و دوست داشتیم آن را منتشر کنیم و ببینیم سلیقه مردم چطور است و اصلا توقع نداشتیم در این حد مورد استقبال واقع شود.
*اما این کار تمام ویژگی های لازم برای تبدیل شدن به کار هیت را داشت…
کیوان: مثلا چی؟
*مثلا این که شما رفتید در بیابان و سوار شتر شدید…
خشایار: ما دوست داشتیم مخاطب را شوکه کنیم…
کیوان: خب ما در کلیپ «بابا تو دیگه کی هستی» هم از این کارها کم نکردیم. اما این موضوع دلیل نمیشود که آهنگ هیت شود. شاید باورت نشود. اما بعد از اینکه مراحل ساخت «سوسن خانم» به پایان رسید خودمان میگفتیم «بابا تو دیگه کی هستی» بهتر از آب درآمده است اما وقتی کار منتشر شد «سوسن خانوم» خیلی بیشتر مورد استقبال واقع شد.
خشایار: هماطور که گفتم میخواستیم مخاطب را شوکه کنیم و یک کار عجیب و غریب انجام دهیم.
حمید: در کارهای مان به این فکر میکردیم که به تکرار نرسیم و هر بار، کار جدیدی انجام دهیم.
*برای ساخت کلیپ «سوسن خانوم» چقدر هزینه کردید؟
خشایار: حدود سه میلیون تومان.
*اصلا چرا سوسن؟ سوسن اسمی است که این روزها کمتر به گوش میخورد…
حمید: ما خواستیم از اسمیدر آهنگ استفاده کنیم که یک مقدار قدیمیو البته خاص باشد.
خشایار: میخواستیم اسمیرا برای شخصیت این آهنگ انتخاب کنیم که همان اول وقتی شنیده میشود، باعث خنده مخاطب شود.
حمید: امیدوارم توضیح ما در مورد انتخاب این اسم برای آهنگ، کسانی که نامشان سوسن است را ناراحت نکرده باشد. سوسن خیلی هم اسم باکلاسی است.
*شما بعد از «سوسن خانوم» آهنگی ساختید به نام «اون منم» که برایش کلیپ تولید نکردید، چرا؟
کیوان: بعد از «بابا تو دیگه کی کسی» هم آهنگی خواندیم به نام «از حرم سرا تا آمستردام» که برای آن هم کلیپ نساختیم. یک جورهایی تصمیم گرفتیم کارهایی که مقداری با سلیقه عام فاصله داشت را بدون ساخت کلیپ منتشر کنیم.
خشایار: شاید به این دلیل بود که برای این جنس آهنگ ها نمیتوانستیم کلیپ های جذاب و خانوادگی تولید کنیم.
*کلیپ این آهنگ را در یکی از کافه های تهران ضبط کردید که خیلی هم باعث شهرت این کافه شد. برای تبلیغ این کافه پولی هم دریافت کردید؟
خشایار: نه، دوستان فقط این اجازه را دادند تا کار را آنجا ضبط کنیم. به نظرم اگر هم این کافه به شهرت رسید واقعا سزاوار این موضوع بود. ما به خیلی از لوکیشن ها سر زدیم و از آنها خواستیم که به ما اجازه ضبط این کلیپ را بدهند اما در مقابل خواست ما مبالغ سنگینی درخواست کردند اما این دوستان به ما محبت کردند بدون دریافت هزینه دو روز کافه را در اختیار ما قرار دادند.
کیوان: آن زمان ما شهرت چندانی نداشتیم و همین که از ما پولی بابت ضبط این کلیپ مطالبه نکردند واقعا جای تشکر داشت.
*قبول دارید که کلیپ در دیده شدن شما و شنیده شدن موسیقی تان تاثیر زیادی داشته؟
خشایار: صددرصد.
*در یکی از مصاحبه هایتان میخواندم که گفته بودید ما سعی میکنیم از خط قرمزها عبور نکنیم، اما الان کلیپ، یک خط قرمز بزرگ در موسیقی محسوب میشود…
خشایار: ما الان سعی میکنیم از این خط قرمز هم فاصله بگیریم. این کار آخری که از ما مشاهده کردید، در حیطه غیرمجاز آخرین کلیپی بود که ما ساختیم چون احساس میکنیم در این مسیر حرکت کردن و ادامه فعالیت دادن برای ما دست آورد خاصی ندارد. کلیپ غیرمجاز بود و ما الان به این نتیجه رسیده ایم که نباید به این شکل کار کنیم.
*زمانی که شما داشتید «سوسن خانوم» را میساختید نمیدانستید کلیپ غیرمجاز و خط قرمز است؟
خشایار: ببین زمانی بود که میگفتند اگر در کلیپ از خانوم ها استفاده نشود مشکل خاصی به وجود نمیآید، اما الان شرایط فرق کرده است. امروز یا باید مجاز باشید یا غیرمجاز! شما نمیتوانید عرف را رعایت کنید و کلیپ هم بسازید.
*و البته موسیقی شما هم مجاز نبود که بخواهید کلیپ مجاز تولید کنید..
خشایار: من میتوانم به جرات بگویم که ما جزو مودب ترین گروه های غیرمجاز بودیم. مشکل اصلی قوانین با سبک و شیوه موسیقی ما بود. ما واقعا دوست داشتیم موسیقی بسازیم که بتوانیم مجاز باشیم و هرچه جلو آمدیم هم سعی کردیم کارمان را به مجاز نزدیک کنیم اما متاسفانه یکی از ارکان اصلی که در کار ما وجود داشت. ویدئو بود که به قول شما خط قرمز است.
*پس با این تفاسیر که میگویید موسیقی را دنبال نخواهید کرد؟
خشایار: این چیزی که تا به حال از ما دیدید، ایده ما در موسیقی و کلیپ بود. ما امروز میخواهیم وارد حیطه فیلمسازی شویم و ایده های تصویری خود را در قالب فیلم های مجاز ارایه دهیم. موسیقی ما وابسته به کلیپ هایمان هست، پس اگر ایده های تصویری خود را بسازیم و اسمس را بگذاریم فیلم و برایش مجوز بگیریم، میتوانیم حداقل به یکی از خواسته های مان برسیم.
*فیلمسازی یک مقدار پروژه بزرگی نیست؟
خشایار: من هم باهات موافقم که فیلمسازی پروژه بسیار بزرگی است. ما الان حدود یک سال است که داریم روی این مقوله مطالعه میکنیم، کتاب میخوانیم، فیلم های آموزشی میبینیم و… اما آخرش چی؟ ما یا باید تا آخر عمرمان غیرمجاز بمانیم و مدام در استرس باشیم که مشکلی برای مان به وجود نیاید و یا باید تصمیمیبگیریم که بتوانیم در چهارچوب های قانونی کار کنیم.
*اما خیلی ها هم بودند که با موسیقی زیرزمینی آغاز کردند و بعد از چند سال به صورت مجاز وارد بازار موسیقی شدند…
خشایار: ببین ذات موسیقی «بروبکس» به این خاطر جذاب بود که کلیپ هم همراهش بود. ما نصف حرف مان را با کلیپ به مخاطب القا میکردیم..
*خب شما میتوانستید به صورت مجاز هم کلیپ هایتان را ارایه دهید، مثل کاری که گروه آریان یا مهدی مقدم انجام دادند…
خشایار: این را فراموش نکن که نوع موسیقی و فرم حرکاتی که در کلیپ های مان انجام میدهیم هیچ وقت مجاز نخواهد شد.
کیوان: برای مجاز شدن باید ذات موسیقی و کارمان را تغییر دهیم و آن زمان هم که دیگر «بروبکس» نیستیم.
خشایار: ببین مثلا محسن چاوشی یا محسن یگانه آن زمان که به صورت زیرزمینی کار میکردند هم، مجاز بودند چون ذات موسیقی شان مجاز بود و مشکل خاصی نداشت، اما ما اگر بخواهیم برویم و مجاز شویم باید ذات ترانه هایمان را تغییر دهیم و اسکلت کارمان را تغییر دهیم.
*برای جهت دهی به این علاقه ای که به سینما و فیلمسازی دارید چرا در آموزشگاه های سینمایی شرکت نمیکنید؟
خشایار: این موضوع هم در برنامه های مان گنجانده شده ولی به نظرم ابتدا باید با مقدمات کار و با مطالعه با کتاب های مرجع آشنا شویم و بعد به کلاس های سینمایی مراجعه کنیم.
کیوان: شخصا خیلی دوست دارم در کلاس های اصغر فرهادی شرکت کنم و با نگاهی که به فیلمسازی دارد آشنا شوم.
*و قرار است در فیلمسازی هم فضای فانتزی که در موسیقی داشتید را حفظ کنید؟
خشایار: بله، همین فضایی که در کلیپ هایمان دیدید را در حوزه فیلم هم دنبال خواهیم کرد. فضایی مثبت، فانتزی و کمدی! الان یک فیلم کوتاه سی دقیقه ای است که داریم روی آن کار میکنیم و انشالله بعد از پایان نگارش فیلمنامه آن را خواهیم ساخت.
*قرار است برای کار اولتان از بازیگران حرفه ای استفاده کنید؟
خشایار: صددرصد از بازیگران حرفه ای استفاده خواهیم کرد اما هنوز گزینه قطعی مدنظر نداریم.
*و مضمونش هم طنز است؟
حمید: بله، طنز است اما جنس کمدی آن با فیلم های طنزی که دیده اید کمیمتفاوت است.
*درمورد فیلمسازی هم قرار است که به صورت گروهی کار کنید؟ یعنی بروبکس میرود و فیلم میسازد؟
خشایار: ببین قرار است در مرحله فیلمنامه هر سه با هم مشارکت داشته باشیم اما در اجرا هرکس بخشی از کار را انجام میدهد. مثلا بیشتر کارهای تدوین را قرار است کیوان انجام دهد.
کیوان: خب همیشه اینطور بوده که بیشتر کارهای کامپیوتری گروه را من انجام میدادم. البته من مجری تفکرات گروه در ادیت فیلم هستم و اینطور نیست که خودسرانه کار را پیش ببرم.
*موسیقی تولید میکنید که فقط مردم را سرگرم کنید؟
کیوان: قطعا یکی از اهداف مان این موضوع است…
حمید: ما با موسیقی سعی میکنیم مردم راشاد کنیم و به آنها انرژی مثبت دهیم.
خشایار: کلا به هنر مثبت گرایش زیادی داریم.ما فیلم ترسناک کمتر نگاه میکنیم تا فیلم های کمدی! هر سه نفر ما به اشعاری که به سمت و سوی منفی میل میکند، علاقه ای نداریم و در مجموع موسیقی مثبتی را میپسندیم که از ابتذال هم فاصله دارد.
*در حیطه موسیقی زیرزمینی به همه جا رسیده اید، نه…؟
خشایار: ما دوست داریم مجاز شویم…
*خب این را که گفتید امکانش نیست…
حمید: یک مدت دنبال موسیقی رفتیم اما به دلیل غیرمجاز بودن نتوانستیم به جایگاهی که میخواستیم برسیم. امروز به این نتیجه رسیده ایم که در حوزه تصویر میتوانیم مجاز کار کنیم و دنبال مجاز شدن هم رفته ایم.
خشایار: شما اگر به طنزهایی که در کلیپ های ما وجود دارد دقت کنید متوجه میشوید که اگر موسیقی را از روی آن برداریم. ظرفیت این را دارد که به یک فیلم مجاز تبدیل شود.
*میتوانیم تا اینجای بحث به این نتیجه رسیم که شما بیشتر از موسیقی به شهرت علاقه دارید؟
خشایار: نه، استدلالت برای این نتیجه گیری چیست؟
*شما امروز موسیقی را کنار میگذارید و سمت فیلمسازی میروید تا دیده شوید…
خشایار: چرا فکر میکنی دلیل این تغییر مسیر شهرت و دیده شدن است؟ ما دوست داریم کارمان را به صورت استاندارد به ثبت برسانیم و همه جا با صدای بلند بگوییم که این کار ماست. شما نمیتوانید بگویید من یک هنرمندم اما پلیس همیشه دنبالم است که من را دستگیر کند. زیرزمینی کارکردن، یک جورهایی کار قاچاق است. شما نمیتوانید بگویید که من قاچاقی ام، اما در کارم موفق ام!
حمید: این را هم لازم است بگویم که وقتی ما میگوییم میخواهیم وارد فیلمسازی شویم، منظورمان این است میخواهیم وارد کارگردانی شویم و قصد نداریم در فیلم های مان بازی کنیم.
خشایار: ما اگر بخواهیم هم الان نمیتوانیم بازیگر شویم! ما دوست داریم که فیلمسازی را تجربه کنیم و خودمان را در این مدیوم هم محک بزنیم.
کیوان: ببین امروز شهرت ما طوری شده که اگر بخواهیم کار موسیقی غیرمجاز را ادامه دهیم با مشکلات زیادی مواجه خواهیم شد. از طرفی نمیتوانیم از کارهای هنری دست بکشیم و تنها کاری که میتوانیم انجام دهیم این است که به نوعی وارد حیطه مجاز شویم تا بتوانیم هنرمان را به نمایش بگذاریم.
خشایار: من هم با صحبت کیوان موافقم! اما کار هنری را دوست داریم و نمیتوانیم آن را رها کنیم. مثلا خودم بعد از اینکه این همه سال در عرصه موسیقی فعالیت کرده ام نمیتوانم آن را کنار بگذارم و به تحصیلاتم برسم.
حمید: به هر حال ما یک جورایی عمر و جوانی خودمان را پای هنر و موسیقی گذاشته ایم و این خیلی سخت است که بخواهیم آن را کنار بگذاریم.
کیوان: در مورد فیلمسازی این را باید اشاره کنم که از همان ابتدا و قبل از اینکه خواننده شویم ما آرزو داشتیم یک روز فیلم بسازیم و درواقع عاشق سینما و فیلمسازی بودیم.
خشایار: راست میگوید! زمانی که سن و سال کمتری داشتیم به صورت افراطی فیلم میدیدیم و بعضی روزها بود که چهار فیلم در یک روز تماشا میکردیم.
*این علاقه به سینما چطور در شما به وجود آمد؟
کیوان: من اولین فیلمی که دیدم و خیلی رویم تاثیر گذاشت. «The Green Mile» بود. از آن به بعد، به صورت حرفه ای شروع کردم به فیلم دیدن… بعد هم که وارد موسیقی و کلیپ شدیم علاقه در فیلمسازی هر روز در من بیشتر و بیشتر شد.
حمید: من هم اولین بار و در سن ۱۴ سالگی، با «ترمیناتور» به سینما علاقمند شدم. جلوه های ویژه این فیلم خیلی برایم جالب بود و فکر میکنم حلقه گم شده سینمای ایران هم همین جلوه های ویژه است. امیدوارم بتوانیم یک روز جای خالی این مقوله را هم در سینمای ایران پر کنیم.
*به نظر شما مشکل اصلی سینمای ایران چیست؟
خشایار: فکر میکنم در سینمای ایران هیچ چیز درست انجام نمیشود. مثلا یک موضوع مهم این است که Story Board اصلا جایگاهی در سینمای ایران ندارد، کارگردان میآید و میگوید بچینید، میخواهیم بگیریم…
کیوان: برای همین کلیپ آخری که ساختیم، کل فضا را به صورت سه بعدی ساختیم و از روی فضایی که ساختیم Story Board کلیپ را به وجود آوردیم و کار را آغاز کردیم.
*شما موسیقی دیگران را کاور میکنید؟
خشایار: ما آن اوایل سراغ آهنگ های خوب دنیا میرفتیم و روی آنها اشعار خوب و مناسب میگذاشتیم و با یک ویدئوی جذاب آن را منتشر میکردیم. اما بعد از «بابا تو دیگه کی هستی» دیگر کاری را کاور نکردیم.
کیوان: البته ما از همان اول هم آهنگ هایی که کاور بود را ا علام میکردیم که این آهنگ کاور فلان آهنگ خارجی است و هیچ وقت مخاطب مان را گول نزدیم نکته جالب این است که آهنگی که ما کاور نکردیم و خودمان ساختیم (سوسن خانوم) با استقبال ویژه ای مواجه شد.
*اصولا کاور در موسیقی دنیا مساله حل نشده ای است؟
خشایار: کاور کردن باید با اجازه صاحب اثر باشد مرگ این که چیزی حدود پانزده – بیست سال از آن موزیک گذشته باشد. کاور یک موسیقی اگر جالب از آب دربیاید اصلا چیز بدی نیست اما یک وقتی هست که یک نفر میآید و با کاورکردن یک موسیقی معروف آن را خراب میکند که به نظرم این زیاد جالب نیست.
*مثلا الان فرزاد فرزین در آلبوم جدیدش آهنگ «سکوت» محسن یگانه را کاور کرده است، با کارش موافقید؟
خشایار: اگر با اجازه این کار را کرده چه اشکالی دارد؟
کیوان: به نظر من اگر کار طوری آماده شده که مردم از آن لذت میبرند هیچ اشکالی ندارد. البته همانطور که خشایار گفت باید با اجازه صاحب اثر این کار انجام شود.
حمید: من فکر میکنم ایشان کار درستی انجام نداده اند. به هر حال «سکوت» آهنگی بود که به شدت مورد استقبال قرار گرفت و کاور کردن آن، کار منطقی به نظر نمیآید.
*برای ضبط آهنگ های تان از نوازنده هم استفاده میکنید؟
کیوان: نه، همه سازهای ما الکترونیک است و نوازنده ندارد.
خشایار: الان بزرگترین سمپل های سازهای آکوستیک دنیا هم الکترونیک و کامپیوتری است.
*بزرگترین آرزوی هر خواننده ای برگزاری کنسرت است، این آرزوی شما هم هست؟!
خشایار: این آرزو در ذهن ما هنوز زنده است اما زمانی این کار را انجام خواهیم داد که بتوانیم این کار را قانونی انجام دهیم. به نظر من دیگر باید زیرزمین را رها کرد و نباید به کار زیرزمینی، کنسرت زیرزمینی و … دلخوش بود.
حمید: کار زیرزمینی آینده ای ندارد و هرکس که این کار را انجام میدهد فکر میکنم به این نتیجه رسیده که برخلاف جریان آب شنا کردن کار منطقی نیست و بالاخره شما را از پا درخواهد آورد.
معاف شده ایم!
*به نظرتان وجود شبکه موسیقی مجاز در ساماندهی فضای موسیقی کشور میتواند موثر باشد؟ و اصلا میتوان کلیپ مجازی تهیه کرد که به دل مردم هم بنشیند؟
کیوان: کلیپی که بخواهد در چهارچوب خط قرمزهای کنونی ساخته شود قدرت رقابت با کلیپ هایی که از شبکه های ماهواره ای ارایه میشود را نخواهد داشت.
خشایار: یک خط قرمز قانونی داریم و یک خط قرمز عرفی!
حمید: فکر میکنم تاسیس این شبکه یک راه جدید است و به نظرم خیلی میتواند راهگشا باشد. به هر حال ما تا به حال چنین چیزی نداشتیم و تاسیس آن یک قدم به جلو است.
*اگر مسوولیتی داشتید اولین کاری که انجام میدادید چه بود؟
کیوان: من اجازه میدادم موسیقی های مختلف به گوش مردم بخورد و مردم خودشان موسیقی مورد علاقه شان را انتخاب کنند.
خشایار: من اگر جای وزیر ارشاد بودم یک مجوز توپ به گروه بروبکس میدادم (خنده)!
حمید: من هم اگر در این شرایط قرار میگرفتم با اینکه زیاد سخت گیری نمیکردم اما یکسری محدودیت ها را هم اعمال میکردم تا در آهنگ ها هر صحبتی بیان نشود.
*نظرتان در مورد ساسی مانکنیسم چیست؟
خشایار: ببین در موسیقی هایی از این جنس، کلماتی در ترانه هایش استفاده میشود که به نوعی زننده است. به نظر من موسیقی باید به گونه ای باشد که بتوان آن را در بین خانواده هم گوش کرد. من فکر میکنم این جنس از موسیقی خانوادگی نیست!
*موسیقی شما خانوادگی است؟
خشایار: ما سعی کرده ایم خانوادگی باشیم. تمام تلاش مان را به خرج داده ایم که بتوانیم عرف جامعه را رعایت کنیم و هنجارها را نشکنیم.
حمید: الان خیلی از طرفدارهای ما از بین کودکان و نوجوانان هستند.
*سربازی هم رفته اید؟
کیوان: من معاف شده ام. چند ماه قبل از اینکه به سربازی اعزام شوم، در جریان بازی فوتبال رباط صلیبی پایم پاره شد و شامل معافیت پزشکی شدم.
حمید: من هم به خاطره نمره بالای چشمانم معاف شدم.
خشایار: من هم به خاطر بالابودن سن پدرم معاف شدم.
*تفریح تان چیست؟
کیوان: کار، تفریح ماست و اکثر اوقات هم در کنار هم هستیم.
حمید: البته تفریحات شخصی خودمان را هم داریم… فوتبال، پلی استیشن، فیلم دیدن و… هم جزوی از تفریحات ماست.
*صفحه فیس بوک هم دارید؟
خشایار: من قبلا داشتم اما مدتی است که آن را مسدود کرده ام.
حمید: برای من هم غیرفعال است.
کیوان: من دارم.
*استقلالی هستید یا پرسپولیسی؟
کیوان: استقلالی ام اما آنطور که فکر کنی تعصبی باشم، نیستم.
حمید: پرسپولیسی ام.
خشایار: بستگی دارد دلم برای چه تیمی بسوزد (خنده)
*روزی را میبینید که مهمان تلویزیون شوید؟
خشایار: من علاقه خاصی به این موضوع ندارم.
کیوان: من هم علاقه ای به حضور در تلویزیون ندارم.
حمید: به نظر من خوب است.
فقط در مجالس خاص حضور پیدا میکنیم
*شما در مراسم های عروسی هم میخوانید؟
خشایار: بله ولی خیلی کم و به شرطی که مراسم خیلی خاص باشد!
*چرا؟
خشایار: چون ما نمیخواهیم به شخصیت هنری مان لطمه ای وارد شود.
حمید: از طرفی ما که نمیتوانیم کنسرت برگزار کنیم در این مراسمات با واکنش های مردم در مورد آهنگ های مان آشنا میشویم و محک خوبی برای اجرای زنده است.
*این پیشنهاد کی بود که در مراسم عروسی بخوانید؟
خشایار: پیشنهاد پول بود (خنده)…
*در عروسی ها فقط آهنگ های خودتان را میخوانید؟
خشایار: بله. ما فقط ۴۵ دقیقه در مراسم شرکت میکردیم ۵ آهنگی که داریم را به صورت زنده اجرا میکردیم.
حمید: ما در واقع به عنوان مهمان ویژه در مراسم حضور پیدا میکنیم و بعد از پایان برنامه میرویم.
*برای هر مراسم چقدر میگیرید؟
خشایار: بهتر است ندانید (خنده)!
*تا به حال پیش نیامده که اقوام یا دوستان تان بخواهند که از آنها در کلیپ هایتان استفاده کنید؟
خشایار: نه، اگر هم بوده به صورت شوخی و مزاح بیان شده است.
کیوان: خیلی از افرادی که ما را در کوچه و خیابان میبینند خیلی جدی و پرادعا میآیند و میگویند از ما در کلیپ هایتان استفاده کنید.
خشایار: ما روی کاری که میخواهیم تولید کنیم وسواس زیادی داریم و کوچکترین چیزی که بخواهد به کار لطمه بزند را از کار حذف میکنیم و به همین دلیل هم خیلی کم پیش میآید بی دلیل کسی را وارد کلیپ ها کنیم.
حمید: این نکته را هم بد نیست به حرف بچه ها اضافه کنم که از آنجایی که ایده های کلیپ متعلق به خودمان است، خودمان در آن بازی میکنیم تا بتوانیم به بهترین شکل افکارمان را جلوی دوربین پیاده کنیم، خیلی کم پیش میآید که از افراد دیگر در کارمان استفاده کنیم.
برای زندگی هیچ جا ایران نمیشود
*شما سال گذشته در کنسرت سیروان شرکت کردید، سیروان ابتدا شما را معرفی نکرد و آنقدر مردم نام شما را صدا زدند که او مجبور شد حضور شما را در سالن اعلام کند، شما مگر مهمان سیروان نبودید که او شما را معرفی نکرد؟ از این موضوع ناراحت نشدید؟
کیوان: نه، ما مهمان سیروان نبودیم و خودمان به خاطر اینکه کارهایش را دوست داشتیم، بلیط خریدیم و به کنسرتش آمدیم. شخصا از اینکه نام ما در سالن اعلام نشد ناراحت نشدم، اما اگر جای سیروان بودم حتما معرفی میکردم چون ما باهم همکار هستیم…
خشایار: واقعا دلیلی برای ناراحتی ما وجود نداشت. ما برای استفاده کردن از موسیقی سیروان رفته بودیم و نیامده بودیم که کسی ما را معرفی کند. نه در آنجا و نه در هیچ جای دیگر توقع نداشتیم و نداریم که ما را بیش از حد معمول تحویل بگیرند چون ما هم مثل همه مردم عادی هستیم و فقط شاید تنها فرقی که با مردم داریم این است که عده بیشتری با ما آشنا هستند.
*شاید چون غیرمجاز هستید ترسیدید که معرفی تان کند…
حمید: خب برادر خودش (زانیار) هم خواننده غیرمجاز است اما او را در سالن معرفی کرد.
خشایار: به نظر من سیروان وظیفه نداشت که کسی را معرفی کند و به همین دلیل هم نباید از او ناراحت شد. البته به نظر من اگر همان ابتدا ما را معرفی میکرد، به نفع خودش بود چون همه مردم ما را دیده بودند و اگر معرفی میکرد خیلی زیباتر بود. همانطور که گفتید سیروان مجبور شد ما را در سالن معرفی کند و این چیزی است که برای خود او خوب نبود.
*بعد از اینکه با «بروبکس» به شهرت رسیدید به این فکر نکردید که از هم جدا شوید و به صورت مستقل کار کنید؟
خشایار: واقعا نه! هرکدام از ما اگر بخواهیم به طور مستقل کار کنیم هرگز نمیتوانیم به موفقیتی که بروبکس دارد برسیم. ما عاشق کار گروهی هستیم، از ایده های هم استفاده میکنیم و با خرد جمعی به یک ایده کامل برای کارمان میرسیم.
*مغز متفکر گروه کدام تان است؟
کیوان: همه با هم فکر میکنیم و به نتیجه میرسیم.
*هیچ وقت به کارکردن در خارج از کشور فکر نکرده اید؟
خشایار: این شرایط برای ما فراهم بود که به خارج از کشور برویم و موسیقی را هم ادامه دهیم اما فقط یک موضوع باعث شد که این کار را نکنیم و آن هم علاقه ای است که ما به ایران داریم. من زندگی در خارج از کشور را هم تجربه کرده ام، اما عقیده دارم هیچ جا برای زندگی مثل ایران نیست.
*آینده کاری برایتان مهم نبود؟
خشایار: آینده ای آنجا نیست. شادمهر عقیلی از ایران رفت. به نظرت کار شادمهر بعد از مهاجرت خیلی بهتر شد؟
*البته موسیقی شما به موسیقی شادمهر ارتباط چندانی ندارد…
خشایار: به نظرمن این تفکرات و ایده های خوبی که در موسیقی ما وجود دارد مختص ایران است.
کیوان: اصلا فرض کنیم که ما به خارج مهاجرت کنیم، موسیقی را ادامه دهیم و موفق هم شویم، وقتی نمیتوانیم به ایران بازگردیم چه فایده ای دارد؟
به کار خوب فکر میکنیم
*موفقیت های «جدایی نادر از سیمین» هم در تمایل شما به فیلمسازی دخیل بود؟
کیوان: نه این موضوع همانطور که گفتیم به سال های قبل بازمیگردد و ما همیشه به سینما و فیلمسازی علاقمند بودیم. اما به شخصه وقتی فیلم آقای فرهادی را دیدم به سینمای ایران امیدوار شدم.
*نظرتان در مورد اسکاری که فرهادی گرفت چیست؟
کیوان: من وقتی تصاویر را میدیدم اشک در چشمانم حلقه زده بود.
حمید: واقعا لذت بخش بود.
خشایار: باعث افتخار بود واقعا! انسان لذت میبرد که یک ایرانی در معتبرترین مراسم سینمایی دنیا توانسته جایزه کسب کند.
*احتمالا به اسکار گرفتن که فکر نمیکنید؟
خشایار: ما امروز به این فکر میکنیم که یک کار خوب تولید کنیم که بتوانیم نظر مردم را جلب کنیم. ما فقط میخواهیم یک کار خوب ارایه دهیم، همین.
*و علاقه به سینما هم باعث شد که کلیپ هایتان اینقدر خوب از آب دربیاید؟
خشایار: این علاقه ذاتی بود و ما هیچ وقت به این فکر نکردیم که حالا چون فیلمسازی و سینما را دوست داریم برویم و کلیپ بسازیم. کلیپ نسبت به فیلم پروژه بسیار سبک تری بود چون کلیپ در نهایت سه – چهار دقیقه است اما فیلم دنیای دیگری است. فیلمسازی برای ما یک هدف بزرگ است که داریم تلاش میکنیم به آن برسیم.
*شما کلیپ ها را به شبکه های موسیقی میفروختید؟
خشایار: اصلا! ما کلیپ ها را روی اینترنت قرار میدادیم و شبکه های مختلف هم آهنگ ها را از این طریق به دست میآوردند.
*سینمای ایران را تا چه اندازه ای دنبال میکنید؟
خشایار: ما اکثر فیلم هایی که بیرون میآید را تهیه میکنیم و میبینیم. آخرین فیلمی هم که همراه هم دیدیم فیلم «اسب حیوان نجیبی است» بود.
کیوان: اگرچه میشد از یک جایی به بعد انتهای داستان را حدس زد اما در مجموع فیلم خوب و استانداردی بود. اکثر فیلم های ایرانی اینطور هستند که در انتهای فیلم از اینکه چرا برای دیدن آن وقت گذاشته اید تاسف میخورید.
*خب شما هم قرار است در همین فضا کار کنید…
خشایار: ما سعی میکنیم اگر قرار است فیلمی بسازیم، آن را در شرایط استاندارد تولید کنیم.
کیوان: مگر قرار است هرکسی که وارد سینما بشود فیلم بد بسازد؟
*به هر حال یکسری خط قرمز در سینمای ایران وجود دارد که نمیشود از آنها عبور کرد و شاید به همین دلیل است که انتهای داستان فیلم ها، بی منطق به پایان میرسد…
کیوان: مگر اصغر فرهادی با وجود همین خط قرمزها کار نکرد؟ او شاهکار بود و در نهایت اسکار را هم برد. من فکر میکنم خط قرمز فقط بهانه ای است برای توجیه کیفیت پایین فیلم ها…
خشایار: به نظر من این خط قرمزهایی که میگویی خیلی جاها باعث پیشرفت کار میشود. مثلا در مورد کلیپ سازی، ما چون نمیتوانستیم سوسن را نشان دهیم آمدیم و دوربنی را در زاویه دید او قرار دادیم و همه اتفاقات را از دید سوسن خانوم میدیدیم. خب این ابتکاری بود که از محدودیت های ما ناشی شد. به نظر من اگر بخواهیم کار کنیم میتوانیم در چهارچوب همین قوانین هم بهترین کار را ارایه دهیم.