گفتگو با اعضای گروه «فیتیله»
میخواستیم تازهتر شویم
وقتی ۲۰ سال پیش کارشان را آغاز کردند هیچ وقت فکر نمیکردند در آینده بتوانند اینقدر محبوبیت به دست آورند. بچههای «فیتیله» شبکه ۲ حالا پس از گذشت ۸ سال کار مداوم در تلویزیون، به ستارههای برنامههای کودک تلویزیون تبدیل شدهاند. شاید چون هیچگاه از مردم فاصله نگرفتهاند و با صداقت به میدان آمدند. محمد مسلمی، علی فروتن و حمید گلی، اعضای گروه ۳ نفری فیتیله هستند. مدتی است این برنامه با ترکیبی تازهتر روی آنتن سیما میرود. به سراغ این جمع سه نفری رفتیم تا از کارهای جدیدشان بیشتر بدانیم. ابتدا محمد مسلمی، کارگردان فیتیله با ما و سوالاتمان همراه شد.
ابتدا بگویید چه شد رفتید و چرا دوباره با یک برنامه تازه برگشتید؟
اما در این حد میتوانم بگویم که چون میخواستیم تازهتر شویم و فضای کارمان هم متفاوت شود، فکر کردیم مدتی در برنامه وقفه ایجاد کنیم تا بتوانیم هم راحتتر فکر کنیم و هم به چیزهای تازهتری دست یابیم.
حالا فکر میکنید موفق شدهاید؟
امیدوارم. به هر حال ما همه تلاش خود را کردهایم.
آقای مسلمی! این همه سوژه از کجا میآید؟
ما گروهی داریم که از طریق وبلاگ به ما سوژه میدهند؛ البته طرحهای مورد نظر بیشتر از طرف خودمان است و من تمام مدت راجع به آیتمهای برنامه و سوژههای مختلف فکر میکنم.
میخواستیم تازهتر شویم
وقتی ۲۰ سال پیش کارشان را آغاز کردند هیچ وقت فکر نمیکردند در آینده بتوانند اینقدر محبوبیت به دست آورند. بچههای «فیتیله» شبکه ۲ حالا پس از گذشت ۸ سال کار مداوم در تلویزیون، به ستارههای برنامههای کودک تلویزیون تبدیل شدهاند. شاید چون هیچگاه از مردم فاصله نگرفتهاند و با صداقت به میدان آمدند. محمد مسلمی، علی فروتن و حمید گلی، اعضای گروه ۳ نفری فیتیله هستند. مدتی است این برنامه با ترکیبی تازهتر روی آنتن سیما میرود. به سراغ این جمع سه نفری رفتیم تا از کارهای جدیدشان بیشتر بدانیم. ابتدا محمد مسلمی، کارگردان فیتیله با ما و سوالاتمان همراه شد.
ابتدا بگویید چه شد رفتید و چرا دوباره با یک برنامه تازه برگشتید؟
اما در این حد میتوانم بگویم که چون میخواستیم تازهتر شویم و فضای کارمان هم متفاوت شود، فکر کردیم مدتی در برنامه وقفه ایجاد کنیم تا بتوانیم هم راحتتر فکر کنیم و هم به چیزهای تازهتری دست یابیم.
حالا فکر میکنید موفق شدهاید؟
امیدوارم. به هر حال ما همه تلاش خود را کردهایم.
آقای مسلمی! این همه سوژه از کجا میآید؟
ما گروهی داریم که از طریق وبلاگ به ما سوژه میدهند؛ البته طرحهای مورد نظر بیشتر از طرف خودمان است و من تمام مدت راجع به آیتمهای برنامه و سوژههای مختلف فکر میکنم.
در حال حاضر چند آیتم نمایشی آماده دارید؟
حدود ۱۳۰ آیتم نمایشی داریم که هرکدام هم مخاطب خاص خودش را دارد.
تا به حال شده سوژه کم بیاورید؟
خیر، نشده است. شاید سخت به سوژهها دست پیدا کرده باشیم، ولی این که اصلا سوژهای نداشته باشیم برایمان اتفاق نیفتاده است. حتی ما میتوانیم هر هفته سوژههایمان را تکرار کنیم، چون میخواهیم شعاری نشوند و تازگی خودشان را هم حفظ کنند، بنابراین سعی کردهایم با سوژههای تازه به خانههای مردم برویم.
در برنامه جدیدتان از قصههای قدیمی ایران استفاده کردهاید. چرا؟
چون ادبیات فارسی پر از قصههای زیبا و پندآموز است و بهتر است ما در این مورد کمفروشی نکنیم و قصههایی که قابلیت نمایشی شدن دارند را به تصویر بکشیم تا بچهها راحتتر و ملموستر بتوانند با قصههای ایرانی آشنا شوند.
سوژه، فضا یا موسیقی. کدام یک برایتان اهمیت دارد؟
هر سه. موسیقی که شکل و قالب خودش را دارد. در ضمن آهنگها را هم از قبل به آهنگساز سفارش میدهیم؛ چراکه برنامه فیتیله ۵۰ درصد موزیکال است و ۵۰ درصد به مسائل دیگر مانند نمایش و… اختصاص دارد.
به همین دلیل در حال حاضر بسیار حرفهایتر به این مساله نگاه میکنیم.
چرا در سینما فعالیتی ندارید؟
اتفاقا راجع به این مساله فکر کردهایم و میخواهیم وارد این حیطه شویم. البته اگر سرمایهگذاری خوبی در این مورد صورت گیرد. ما طرحی را از ۲ سال پیش برای سینما ارائه کردهایم، اما هنوز اقدامی نشده است، چون ما میخواهیم قوی و شایسته وارد سینما شویم و مفید واقع شدن از هر چیز دیگری برایمان مهمتر است.
شما به شخصه چقدر کودکی کردهاید؟
زیاد. بچههای امروز کودکی نمیکنند، چون در خانههای کوچک حبس شدهاند، اما کودکی را بچههای همسن من داشتهاند که در حیاطهای بزرگ رشد کرده، با هم بودن را بخوبی تجربه کردهاند.
کودک درونم را همیشه حفظ میکنم
علی فروتن آنقدر صادقانه حرف میزند که عشق را میتوان بوضوح در چشمانش و لحن پرمهرش دید. او ۴۴ سال دارد و دانشآموخته رشته کارگردانی و تئاتر است. علی فروتن سهم بسزایی در محبوبیت و شهرت فیتیله داشته است.
ابتدا بگویید چه شد که به سمت کارهای کودک آمدید؟
تحصیلات من در زمینه تئاتر و زمینه کاریام هم بازیگری و کارگردانی سینما بود. در تئاتری که با هرمز هدایت کار کردیم من دستیار گریم بودم. آقایان گلی و مسلمی در تالار هنر تئاتر داشتند. رامبد جوان بازیگری بود که آن موقع با آنها کار میکرد، اما به دلایلی نتوانست ادامه دهد و بعد به من پیشنهاد شد به جای رامبد جوان با آنها همکاری کنم و من هم پذیرفتم. بعد از آن دیگر شدم پای ثابت گروه فیتیله.
فکر میکنید راز ماندگاری برنامه فیتیله در چیست؟
در صداقت و توکل به خدا. ما دوست نداریم و هیچوقت سعی نکردهایم مخاطبانمان را به هر قیمتی بخندانیم یا برای آنها کمفروشی کنیم. ما در طول این سالها کار شاقی انجام ندادهایم. از همان اول دلی آمدهایم جلو و وارد زندگی مردم شدهایم. هیچوقت هم ادا در نیاوردیم.
در گروهتان رئیس چه کسی است؟
ما رئیس نداریم. رئیسمان خداست، اما به نوعی رهبری گروه به عهدهآقای مسلمی است و ما هم نظراتمان را ارائه میدهیم، ولی در نهایت آقای مسلمی هستند که نظر آخر را میدهند.
هیچوقت با هم بحثتان شده است؟
بستگی دارد بحث را چطور تعریف کنید. اگر منظورتان دعواست که هیچوقت این اتفاق نیفتاده است. چون همه چیز مشخص است و هر کس وظیفهاش را میداند و عمل میکند.
ارتباط خودتان با بچهها چطور است؟
از بچگی و دورانی که کار کودک نمیکردم بچهها را خیلی دوست داشتم و با آنها بخوبی ارتباط برقرار میکردم. هنوز فکر میکنم کودک درون من زنده است. خیلی مواقع یادم میرود ۴۴ سال از عمر من گذشته. با بچهها که هستم، بچه میشوم.
اگر اشتباه نکنم شما قبلا خودتان مهدکودک داشتید. درست است؟
بله، اما به لطف دوستان بهزیستی آن را تعطیل کردم، چون بسیار اذیت شدم.
فیتیله…
برنامهای که از دل برمیآید و امیدوارم بر دل مخاطبانش هم بنشیند.
راستی این همه لباس که میپوشید مال خودتان است؟
خیر. البته لباسهای آرشیوی هم نیستند، بلکه ما خیاطهایی داریم که این لباسها را برایمان طبق نمایشهایی که داریم میدوزند.
نظرتان در مورد دیگر برنامههای کودک شبکههای تلویزیون چیست؟
به نظرم آن نگاه حرفهای که باید باشد، وجود ندارد. عدهای آمدهاند فقط آنتن را پر کنند و به همین دلیل، اغلب کارهای کودک تکراری و بیمحتوا شدهاند. به هر حال نباید کودک امروز را دستکم گرفت و با بیمیلی برای او کار کرد، چون او همه چیز را میبیند و درک میکند.
و بهترین منتقدان شما…
بچهها خیلی راحت میآیند و میگویند من از کارت اصلا خوشم نیامد. همیشه هم درست میگویند. وقتی بچهای این حرف را به آدم میزند من میفهمم که یک جای کارم ایراد دارد، بنابراین بهترین منتقد، کارشناس و بیننده همین بچهها هستند.
اگر به جایی رسیدیم به خاطر تلاشها و تجربیاتمان است
حمید گلی، بازیگری است که طی این سالها خیلی خوب از عهده کارش برآمده است و کودکان دیروز و امروز بخوبی او را قبول کرده و با کارهایش همراه شدهاند.
زمانی که تازه کارتان را در این گروه آغاز کرده بودید، آیا فکر میکردید ۲۰سال بتوانید کنار یکدیگر کار کنید و به ستارههای برنامههای کودک تبدیل شوید؟
خیر، به هیچ وجه. آن زمان میخواستیم پس از دوره آموزشی فقط کار کرده و تجربه کسب کنیم و به تنها چیزی که فکر نمیکردیم شهرت بود. اگر الان موفق شدهایم به خاطر تلاشها و تجربههای گذشته هر کدام از ماست. باور کنید در آن سالها به طور شبانهروزی برای رسیدن به هدفمان تلاش میکردیم.
هیچ وقت نخواستهاید ژانر دیگری را هم تجربه کنید؟ مثلا بازی در یک ملودرام اجتماعی.
اتفاقا پیشنهاد هم داشتهام، اما خوب نبودند یا خودم فکر کردم چرا کاری را انجام دهم که برخلاف میلم است. البته فعلا ترجیح میدهم با گروه فیتیله کار کنم و اگر فرصت مناسبی هم در ژانرهای دیگر برایم پیش آید، میپذیرم به شرط آن که کار خوب و مفیدی باشد.
فکر میکنید چرا طی این سالها نتوانستهاید بازی در ژانرهای دیگر را هم تجربه کنید؟
چون متاسفانه کارگردانان و تهیهکنندگان ما قدرت خطر کردن ندارند و همیشه به دنبال بازیگرانی هستند که جواب خودشان را در کارهای مختلف پس دادهاند.
خب چرا فقط در تلویزیون بازی کردهاید، در صورتی که شما در اصل یک گروه تئاتری هستید؟
صادقانهاش این است که چاره دیگری نداشتیم. در سینما که موقعیتهای خوبی برایمان وجود نداشت و در تئاتر هم که دستمزدها پایین است. در ضمن تئاتر بشدت وقتگیر است. البته ما هر چه داریم از خانه اولمان یعنی تئاتر است. باید اضافه کنم طی این سالها و پس از ۸ سال کار مداوم در تلویزیون حالا مردم هستند که از ما میخواهند و به دیدن کارهای ما عادت کردهاند.
درآمد حاصل از این کار چقدر برایتان مهم است؟
حداقل میتوانم بگویم در وهله اول نیست، چون مفید بودن و درست کار کردن برایمان از هر چیزی مهمتر است.
حمید گلی از دنیای کودکیاش چقدر فاصله گرفته است؟
فاصله نگرفتهام. ضمن این که دوباره دارم با بچههای امروز، کودکی خودم را مرور میکنم و با آنها به دنیای گذشته برمیگردم.