نگاهی به سریال شهر دقیانوس

جیرفت، ‌شهر‌ دیو ‌و ‌پری ‌نیست
سینما و تلویزیون جهان همیشه به آثار باستانی روی خوش نشان داده است. فیلم‌های زیادی در سینما ساخته شده که به وسیله قوه تخیل نویسنده و کارگردان راز و رمز شهرهای باستانی و اشیایی که در این شهر‌ها مدفون هستند را برای مخاطب رمزگشایی کرده‌اند.
 شهرهای مدفون شده در زیر خاک‌ همیشه برای فیلمسازان پر از رازهای غالبا ترسناک هستند. همین ترس پنهان باعث شده تا کارگردانان بتوانند آثاری مهیج و پرماجرا بر اساس شهرهای باستانی بسازند و مردم هم از چنین آثاری همواره استقبال کرده‌اند چون با دیدن ‌آنها هم سرگرم شده‌اند و هم در ذهن خود از موجوداتی که حتی شاید وجود خارجی نداشته ‌باشند، ترسیده‌اند و همین ترس باعث شده تا آنها همیشه به مکان‌هایی که در آنجا آثار باستانی مدفون است به عنوان مکانی پررمز و راز نگاه کنند که موجودات عجیب و غریب در آنجا زندگی می‌کنند و همواره مراقب هستند تا اشیاء باستانی و عتیقه از مکان اصلی خود به سرقت نروند.
تاکنون بیشترین فیلم‌ها در این باره با محور قرار دادن هرم‌های مصر باستان ساخته شده‌اند که از میان آنها می‌توان به سری فیلم‌های ایندیانا جونز و مومیایی اشاره کرد.
در این فیلم‌ها گروهی کاشف به سرزمین مصر و داخل هرم‌ها وارد می‌شوند تارمز این بناها را کشف کنند، اما موجودات عجیب و قدرتمندی که در آنجا زندگی می‌کنند، نمی‌گذارند کاشفان به اسرار داخل هرم‌ها دست یابند.

جیرفت، ‌شهر‌ دیو ‌و ‌پری ‌نیست
سینما و تلویزیون جهان همیشه به آثار باستانی روی خوش نشان داده است. فیلم‌های زیادی در سینما ساخته شده که به وسیله قوه تخیل نویسنده و کارگردان راز و رمز شهرهای باستانی و اشیایی که در این شهر‌ها مدفون هستند را برای مخاطب رمزگشایی کرده‌اند.
 شهرهای مدفون شده در زیر خاک‌ همیشه برای فیلمسازان پر از رازهای غالبا ترسناک هستند. همین ترس پنهان باعث شده تا کارگردانان بتوانند آثاری مهیج و پرماجرا بر اساس شهرهای باستانی بسازند و مردم هم از چنین آثاری همواره استقبال کرده‌اند چون با دیدن ‌آنها هم سرگرم شده‌اند و هم در ذهن خود از موجوداتی که حتی شاید وجود خارجی نداشته ‌باشند، ترسیده‌اند و همین ترس باعث شده تا آنها همیشه به مکان‌هایی که در آنجا آثار باستانی مدفون است به عنوان مکانی پررمز و راز نگاه کنند که موجودات عجیب و غریب در آنجا زندگی می‌کنند و همواره مراقب هستند تا اشیاء باستانی و عتیقه از مکان اصلی خود به سرقت نروند.
تاکنون بیشترین فیلم‌ها در این باره با محور قرار دادن هرم‌های مصر باستان ساخته شده‌اند که از میان آنها می‌توان به سری فیلم‌های ایندیانا جونز و مومیایی اشاره کرد.
در این فیلم‌ها گروهی کاشف به سرزمین مصر و داخل هرم‌ها وارد می‌شوند تارمز این بناها را کشف کنند، اما موجودات عجیب و قدرتمندی که در آنجا زندگی می‌کنند، نمی‌گذارند کاشفان به اسرار داخل هرم‌ها دست یابند.
اسرار هرم‌های باستانی مصر آنقدر برای فیلمسازان جذابیت دارند که سازندگان انیمیشن‌هایی مانند سندباد و کارآگاه گجت هم در بخش‌هایی از داستان خود  سری به این مکان‌ها زده‌اند و بچه‌ها را هم با راز و رمز‌های ترسناک این آثار باستانی آشنا کرده‌اند.
آثاری که در سینمای دنیا با محوریت آثار باستانی و شهر‌ها و روستا‌هایی که موطن اصلی این آثار هستند، ساخته شده‌اند و عموما معمایی، جنایی، پلیسی و دلهر‌ه‌آور هستند، اما کشور ما هر‌چند آثار باستانی زیادی دارد و ایران به عنوان مهد تمدن باستانی در جهان شهرت دارد، کمتر کارگردانی تاکنون به این موضوع روی خوش نشان داده‌ است.
نگاه کارگردانان سینما به آثار باستانی ایرانی بیشتر توریستی است و مثلا در بخشی از داستان، شخصیت اصلی به شیراز و تخت جمشید سفر می‌کند یا گذرش به بم می‌افتد، اما هیچ‌وقت این شهرها و آنچه در دل خود دارند، موضوع اصلی داستان فیلم نبوده است.
این روزها سریالی از شبکه یک سیما در حال پخش است که شهری قدیمی و میراث پنهان آن را محور داستان خود قرار داده است. سریال شهر دقیانوس به کارگردانی مهرداد خوشبخت‌ درباره شهر باستانی جیرفت است. شهری که آثار بیش از ۵۰۰۰ سال را در دل خود پنهان کرده است.
اما نگاه خوشبخت به این آثار قدیمی و باستانی با نگاه کارگردانان خارجی که به این موضوعات دارند، تفاوت بنیادی و ساختاری دارد. خوشبخت در شهر دقیانوس نخواسته که این شهر و آثار باستانی آن را در لفافه‌ای از خیال بپیچد و به مخاطب ارائه کند.
به همین دلیل در این سریال از موجودات عجیب و غریب که از آثار باستانی جیرفت محافظت می‌کنند، خبری نیست اما آدم‌های سود‌جویی هستند که تصمیم می‌گیرند این میراث کهن را به سرقت ببرند و با فروش آنها ثروت زیادی به دست آورند.
در مقابل، نیروی‌های پلیس هم حضور دارند که با قاچاقچیان مبارزه می‌کنند و در کنار پلیس‌ها، کارشناسان میراث فرهنگی هم هستند که چون می‌دانند این آثار چقدر ارزشمند هستند به پلیس‌ها کمک می‌کنند تا اشیای به سرقت رفته را زودتر به مکان اصلی‌شان برگردانند.‌
شهر دقیانوس با استفاده از این ظرفیت‌ها به اثری پلیسی تبدیل شده است.این ساختار کمک کرده تا مخاطبان بیشتر با این سریال ارتباط برقرار کنند.
شخصیت‌های شهر دقیانوس دو گروه هستند؛ یک گروه آدم‌های خوبی هستند که تلاش می‌کنند میراث کهن جیرفت را حفظ کنند و گروهی شخصیت‌های منفی که فکر می‌کنند با فروش این آثار ارزش آنها کم نمی‌شود؛ آنها فقط جابه‌جا می‌شوند و این جابه‌جایی باعث می‌شود‌ آنها به پول زیادی دست پیدا کنند.
مهرداد خوشبخت برای جذاب کردن بیشتر اثر خود دو برادر را مقابل هم قرار داده است: سهیل و سامان.سهیل با قاچاقچیان همراه اما سامان بر خلاف مسیر او حرکت می‌کند و می‌خواهد جلوی قاچاق اشیاء را بگیرد. به همین دلیل آنها هم سامان را به اصطلاح گم و گور می‌کنند تا آب‌ها‌ از آسیاب بیفتد.
ساختار پلیسی شهر دقیانوس به خوشبخت این امکان را داده تا او نمابندی (دکوپاژ) مناسبی ‌ برای سریال خود طراحی کند. دکوپاژ بخش‌هایی از سریال به مستند نزدیک می‌شود.
بخصوص جاهایی که دوربین میان مردم می‌رود و شلوغی‌ها را به تصویر می‌کشد. باز‌ی‌های خوب بازیگران هم باعث شده تا سریال قوت بیشتری پیدا کند و مخاطب را ترغیب کند که شهر دقیانوس را ببیند. سیاوش طهمورث و کامران تفتی بازی‌های حساب‌شده و خوبی را از خود به نمایش گذاشته‌اند.
کامران تفتی که نقش منفی دارد از پس لهجه جیرفتی و با نقش بخوبی کنار آمده به همین دلیل نقش خود را باورپذیر بازی کرده است. خوشبخت در شهر دقیانوس به دور از هر تمهیدی که باعث جذابیت کذایی در قصه شود، از میراث فرهنگی جیرفت دفاع می‌کند.
او فیلمنامه را به شیوه کلاسیک نوشته و اوج و فرودهای آن را در نقاط مناسب داستان گنجانده است. با تماشای شهر دقیانوس می‌توان به این نتیجه رسید که سازندگان این سریال به سبک ایرانیان خواسته‌اند میراث کهن کشور خود را بهتر به مردم بشناسانند و توجه مدیران مملکت و مردم را به این نکته جلب کنند که باید از اشیای باستانی که هویت هر ملتی است، محافظت کرد.
خوشبخت به جای‌ دیو، پری و مومیایی‌هایی که زاییده تخیل هستند از آدم‌های واقعی استفاده کرده است. آدم‌هایی که در اطراف ما زندگی می‌کنند، ترسناک نیستند اما زیاده‌خواهی آنها می‌تواند ترسناک باشد و به تمدن کهن ایرانی لطمه وارد کند.
خوشبخت برای داستان خود شهر جیرفت را انتخاب کرده که آثار باستانی آن بسیار مهم هستند اما برای مردم کمتر شناخته شده‌اند. آدم‌هایی که به این آثار لطمه وارد می‌کنند، می‌توانند هر کجای ایران باستانی باشند. جیرفت، مشتی از خروار است که باید دیده شود تا بتوان از آن محافظت کرد.