مصاف پنجره‌ها؛ ویندوز ۷، ویستا یا XP؟

احمد صادقیان- دنیای کامپیوتر و ارتباطات
در گذشته نه چندان دور، انتخاب یک سیستم‌عامل اینقدرها مشکل نبود. چند سال پیش تنها باید انتخاب می‌کردید که سیستم‌عاملتان خانگی باشد یا تجاری. کامپیوترهای خانگی خود یک سیستم‌عامل آماده داشتند و بر روی کامپیوترهای شرکت‌ها نیز سیستم‌عاملی که سایر کامپیوترهای شبکه ازآن استفاده می‌کردند نصب بود. اما حالا در حالی که ویندوز هنوز برمسند حکومت خود باقی است، مکینتاش هم جای خود را در بازار تثبیت کرده و لینوکس هم برای لپ‌تاپ‌ها گزینه مناسبی محسوب می‌شود.

در حالی که مایکروسافت همچنان با ویستا سروکله می‌زند، ایکس‌پی شش سال است که به عنوان ویندوزی کارآ، قابل اطمینان و قدرتمند استفاده می‌شود. بنابراین سئوال این است که چرا باید آن را کنار گذاشت؟ گرچه ایکس‌پی هم بی‌عیب و نقص نیست. مایکروسافت برای اینکه بتواند نسخه جدیدی از مرورگرهای اینترنتی را وارد بازار کند، ابتدا باید فکری به حال مشکلات امنیتی ایکس‌پی می‌کرد. و حال ویندوز ۷ به عنوان جانشینی برای ویستا در راه است.

احمد صادقیان- دنیای کامپیوتر و ارتباطات
در گذشته نه چندان دور، انتخاب یک سیستم‌عامل اینقدرها مشکل نبود. چند سال پیش تنها باید انتخاب می‌کردید که سیستم‌عاملتان خانگی باشد یا تجاری. کامپیوترهای خانگی خود یک سیستم‌عامل آماده داشتند و بر روی کامپیوترهای شرکت‌ها نیز سیستم‌عاملی که سایر کامپیوترهای شبکه ازآن استفاده می‌کردند نصب بود. اما حالا در حالی که ویندوز هنوز برمسند حکومت خود باقی است، مکینتاش هم جای خود را در بازار تثبیت کرده و لینوکس هم برای لپ‌تاپ‌ها گزینه مناسبی محسوب می‌شود.

در حالی که مایکروسافت همچنان با ویستا سروکله می‌زند، ایکس‌پی شش سال است که به عنوان ویندوزی کارآ، قابل اطمینان و قدرتمند استفاده می‌شود. بنابراین سئوال این است که چرا باید آن را کنار گذاشت؟ گرچه ایکس‌پی هم بی‌عیب و نقص نیست. مایکروسافت برای اینکه بتواند نسخه جدیدی از مرورگرهای اینترنتی را وارد بازار کند، ابتدا باید فکری به حال مشکلات امنیتی ایکس‌پی می‌کرد. و حال ویندوز ۷ به عنوان جانشینی برای ویستا در راه است.

ایکس‌پی، برای همیشه؟
صحبت کردن درباره ایکس‌پی به عنوان یک گزینه مطلوب، ساده‌ترین کار است. این ویندوز مدت زیادی فرصت برای نشان دادن خود داشته و تقریبا در تمام جهان جایش را باز کرده است. به علاوه به پردازنده اصلی دستگاه هم فشار زیادی وارد نمی‌کند. USB و قابلیت نوین اتصال و اجرا (Plug and Play) ایکس‌پی به کاربران امکان می‌دهد که بدون نصب بسیاری از درایورها، از امکانات نرم‌افزاری و سخت‌افزاری سیستم خویش استفاده کنند. بدین ترتیب بود که ایکس‌پی به یک اسطوره دیجیتال که مایکروسافت همیشه آرزوی آن را درسر می‌پروراند، تبدیل شد.

البته این سیستم‌عامل موفقیت خود را مدیون ظاهر دوستانه‌تر و کاربرپسندتری هم هست که نسبت به ۹۸ وتمام ویندوزهای اسبقش دارد. مایکروسافت نامگذاری و جزئیات پوشه‌ها را که در ویندوز ۹۵ ایجاد کرده بود، در ۹۸ بهبود بخشید، ولی ظاهری که ایکس‌پی ارائه می‌کند از هر ویندوزی که تا قبل از آن طراحی شده بود، الوان‌تر و جذاب‌تر است.

آیکون‌ها بزرگ شده‌اند و همه چیز به خوبی کاربر را در پیمایش پنجره‌ها راهنمایی می‌کند. البته نسخه‌های اولیه ایکس‌پی مشکلات امنیتی مخصوص به خود را داشت که مایکروسافت با ارائه بسته‌های امنیتی تا حد زیادی معضلات مربوط به این امر را برطرف کرد. خب، ایکس‌پی سریع است؛ سریعتر از ویستا و سون. ایکس پی، درست مثل ویستا و ۷ از قابلیت پردازش موازی پشتیبانی می‌کند؛ بدین معنا که می‌تواند از پردازنده‌های چندهسته‌ای استفاده کند. همچنین به سخت‌افزار قدرتمند احتیاجی ندارد و می‌تواند چندین پالس ساعت را در آن واحد اجرا نماید.

تنها نرم‌افزارهایی که به خوبی با SP2 یا SP3 (بسته‌های امنیتی آتی XP) کار نمی‌کنند، اجراکننده‌های قالب‌های صوتی و تصویری هستند که در چند سال اخیر به وجود آمده‌اند. بنابراین مثلا اگر بخواهید یک فایل تصویری H.264 یا DivX را اجرا کنید، اول باید آن را تبدیل کنید. به نظر می‌رسد یک لپ‌تاپ ارزان قیمت و سبک وزن – که از همه دردسرهای ویستا به دور است – با یک سیستم‌عامل قابل اطمینان ایکس‌پی دقیقا چیزی است که مشتریان مایکروسافت به آن احتیاج دارند.

آینده XP
بسیاری از سازندگان لپ‌تاپ از مدل‌های جدید ایکس‌پی خود پرده برداری کردند و درخواست‌ها برای ایکس‌پی اصلا رو به کاهش نمی‌گذارد. به تازگی سامسونگ رایانه همراه Samsung NC10 را با ویندوز ایکس‌پی وارد بازار کرده و Dell هم فروش Mini خود را آغاز نموده است. بسیاری از فروشگاه‌های اینترنتی بخش‌های زیادی برای فروش ویندوز ایکس پی دارند و سازندگان زیادی هستند که حاضرند ویندوز ویستای مشتریان را با ایکس‌پی عوض کنند. برای مثال «دل» امکان ویژه‌ای مخصوص کامپیوترهای خود قرارداده که در صورت انتخاب آن می‌توانید ویندوز ایکس پی نصب کرده و سی دی ویستا را به طور جداگانه درصورتی که بخواهید رایانه‌تان را به نسخه جدیدتر ارتقا دهید، دریافت می‌کنید.

و اینک زمان انتخاب
ما همگی بدمان نمی‌آید که پشت یک رایانه با سیستم‌عامل ایکس‌پی نشسته و هر وقت یک سال از وارد بازار شدن ویندوز ۷ گذشت، به آن مهاجرت کنیم. ضرب‌المثلی قدیمی وجود دارد که می‌گوید: «سری را که درد نمی‌کند، دستمال نمی‌بندند!» مایکروسافت طرح‌های زیادی برای افزایش امنیت ایکس‌پی دارد، ولی چیزی که حتمی است، این است که دیگر هیچ مشکل بزرگ یا پیش‌بینی‌نشده‌ای برای ایکس پی رخ نخواهد داد.

Vista، سیستم‌عاملی که می‌توانست بهتر از این باشد
دنیای صنعت وقتی فهمید جایگزین ویستا تا یک سال دیگر وارد بازارمی‌شود، حسابی هیجان زده شد. کندی در بالا آمدن، نیاز به سخت‌افزارهای قدرتمند، دخالت‌های دائم واحد کنترل کاربر (UAC)، ویژگی‌ای که ادعا می‌کرد به کاربران اجازه کنترل بیشتر می‌دهد ولی درواقع از آن جلوگیری می‌کند، همگی مواردی بودند که روز به روز کاربران مشتاق را از این دستپخت جدید مایکروسافتی‌ها دلزده‌تر می‌کرد – تازه اگر ظاهر پرپیچ وخم آن را ندیده بگیریم.

البته به همین زودی هم نباید ویستا را کنار بگذاریم. از کجا معلوم سون چیز بیشتری از ویستا برای ارائه کردن داشته باشد. باز هم ضرب‌المثلی در جهان IT وجود دارد که به خاطرمان می‌آورد: «جدیدها» اغلب «غیرقابل اعتماد» هستند. تحلیل‌های اولیه از ویندوز۷ در اواخر سال ۲۰۰۸ نشان داد که ویندوز ویستا و ویندوز ۷ هر دو از نظر سرعت در یک سطح هستند ولی ویندوز ۷ در هنگام startup تا حدودی سریع‌تر عمل می‌کند. Driverهای ویندوز ویستا برای ویندوز ایکس‌پی رایج نیست، البته همان طور که قبلا اشاره کردیم ویندوز ایکس‌پی یکی از عمومی‌ترین سیستم‌عامل‌های مایکروسافت است، نکته مهم این است که سازندگان سخت‌افزار و نرم‌افزار همواره از این موضوع مطمئنند که محصولشان در ویندوز ایکس پی اجرا خواهد شد.

وقتی ویندوز ویستا در اواخر سال ۲۰۰۶ و اوایل ۲۰۰۷ عرضه شد، سازندگان کارت گرافیک، کارت‌های خود را برای این سیستم‌عامل آماده نکرده بودند. از آنجایی که یکی از ویژگی‌های ویستا گرافیک بالای آن بود و از DirectX 10 استفاده می‌کرد، مشکل آماده نبودن کارت‌های گرافیکی به معضلی اساسی تبدیل شد. البته این مشکل به سرعت رفع شد و پس از ۲ سال هر برنامه‌ای در این ویندوز به خوبی اجرا شد. در حال حاضر برای مهاجرت از ویندوز ایکس‌پی به ویستا مشکل چندانی وجود ندارد؛ زیرا در ویندوز ویستا مشکلات کارت گرافیک و driverها حل شده و کلیه نرم‌افزارهای ویندوز ایکس‌پی در ویستا اجرا می‌شود. تنها مشکل باقی‌مانده این است که در نسخه ۶۴ بیتی ویندوز ویستا بعضی از برنامه‌ها اجرا نمی‌شود.

آیا ویندوز ۷ راه نجات است؟
گمانه‌زنی‌ها در مورد ویندوز ۷ همچنان ادامه دارد. اگرچه هنوز مایکروسافت نسخه نهایی آن را منتشر نکرده و نمی‌توان گفت که آیا واقعا این سیستم‌عامل می‌تواند جایگزین ایکس‌پی شود، اما می‌توان هدف کلی مایکروسافت را در ارایه این سیستم‌عامل ارزیابی کرد. در نگاه اول به نظر می‌رسد ویندوز ۷ از ایکس پی سریع‌تر باشد. این بدان معناست که به دلایلی مجبور به انتخاب ویندوز ۷ از میان دو ویندوز ۷ و ویستا هستیم. ظاهر ویندوز ۷ شبیه ویستا است، با همان دکمه‌ها و منوی start و sidebar و gadgetهایش.

به نظر می‌رسد مایکروسافت روی ویندوز ۷ خیلی بیشتر کار کرده تا بتواند آن را برای کار مناسب‌تر و سهل‌الوصول‌‌تر کند. از ایده‌های تجملاتی که باعث می‌شد منابع سیستمی بیش از حد استفاده شود (مانند Aero Interface) در ویندوز ۷ خبری نیست. البته در حقیقت کاربر می‌تواند آنها را به میل خود فعال کند. شما می‌توانید ابزارهایی برای مدیریت عکس‌ها، ایمیل‌ها، و … فعال کنید ولی این ابزارها به طور پیش‌فرض وجود ندارند.

نسخه‌‌های ویندوز ۷
علیرغم اینکه مایکروسافت این اطمینان را به کاربران داده که ویندوز ۷ فقط دارای دو نسخه واقعی است، بد نیست بدانید از این ویندوز ۶ نسخه وجود دارد. مانند ویندوز ویستا، ما به شما در مورد نسخه Home Basic ، اخطار می‌دهیم؛ هر چند علاقه به انتخاب نسخه ارزان‌تر داشته باشید؛ چراکه قابلیت‌های انتخاب و شخصی‌سازی محدودتری دارد. نسخه Starter Edition جایگزین مناسبی برای نسخه‌هایی از XP Home است که برای لپ‌تاپ‌ها استفاده می‌شود. این نسخه از Windows Aero پشتیبانی نمی‌کند و بیش از ۳ نرم‌افزار هم زمان را نمی‌تواند اجرا کند.

برای بیشتر کاربران نسخه Home Premium بهترین گزینه در میان نسخه‌های مختلف ویندوز ۷ است. این نسخه علاوه بر اتصال به Home Group به کاربر اجازه اتصال به شبکه را می‌دهد. همچنین از Windows Aero پشتیبانی می‌کند و شما می‌توانید با توجه به کاری که انجام می‌دهید Screen‌های مختلفی داشته باشید. این نسخه کاربر را قادر می‌سازد که تعداد نامحدودی از نرم‌افزارها را در یک لحظه اجرا کند؛ البته کنترل نهایی این کار با حافظه و پردازنده است. همچنین در این نسخه امکان به‌روزرسانی فراهم است. کابران نسخه Professional می‌توانند به شبکه داخلی که در دامنه و مکان فیزیکی آنان قرار دارد، متصل شوند.

همچنین می‌توانند از شبکه یک نسخه پشتیبان تهیه کنند. پنهان‌سازی نیز یکی از سرویس‌هایی است که این نسخه از سیستم‌عامل در اختیارشان قرار می‌دهد. کاملترین نسخه ویندوز ۷، نسخه Enterprise یا همان Ultimate است. این نسخه تمام ویژگی‌هایی که تا کنون اشاره شد به همراه یک کد کنندهBitLocker سخت‌افزاری را به همراه دارد. این نسخه به مدیر شبکه امکان دسترسی از راه دور DirectAccess و محدود کردن کلاینت‌ها برای نصب برنامه ( یا همان AppLocker ) را می‌دهد.

نتیجه‌گیری برای کاربران PC غالبا ویندوز ۷ توصیه می‌شود. همچنین می‌توانید به سراغ ویندوز ویستا بروید و بعد آن را آپگرید کنید. ویندوز ۷ کمتر از ویندوز ویستا از منابع سیستمی استفاده می‌کند؛ در نتیجه برای استفاده از این ویندوز مانند ویستا نیازی به داشتن سیستمی با مشخصات بالا نیست. البته توصیه می‌شود که قبل از اینکه اقدام به نصب ویندوز ۷ کنید سیستم خود را برای مورد بررسی قرار دهید.

صاحبان رایانه‌های رومیزی که از کم مصرف و سبک بودن ویندوز ایکس‌پی لذت می‌برند نیازی به جست‌وجوی سیستم‌عامل دیگری برای لپ‌تاپ خود ندارند؛ مگر آنکه شایعه عرضه نسخه ویندوز ۷ مخصوص لپ‌تاپ درست باشد که در این صورت بد نیست آن را هم امتحان کنند.
منبع : PC Advisor