رمز عبور خود را فراموش کرده اید؟

By registering with this blog you are also agreeing to receive email notifications for new posts but you can unsubscribe at anytime.


رمز عبور به ایمیل شما ارسال خواهد شد.


کانال رسمی سایت تفریحی

دکه سایت


نظر سنجی

نظرسنجی

به نظر شما کدام سریال امسال ماه رمضان بهتر است؟

Loading ... Loading ...

کلیپ روز




logo-samandehi

تصاویری از فرش قرمز اختصاصی برای بازیگران دیر رسیده در جشنواره فجر

عکس از جشن تولد ۳۸ سالگی آزاده صمدی

مصاحبه از زندگی شخصی امیرحسین مدرس و همسر دومش

عکس همسر آزاده نامداری و دخترش گندم

عکس جدید مهناز افشار و دخترش لینانا

نامه عسل پورحیدری در شبکه اجتماعی پس از خاکسپاری پدر

عکسی جالب از تینا آخوندتبار با دستکش بوکس در حال ورزش

تصاویر تبلیغاتی الیکا عبدالرزاقی و همسرش امین زندگانی

رتبه بدهید:

ماه رمضان فرصتی مهیا برای انسجام و اعتماد اجتماعی

کارشناسان جامعه شناس و روانشناس معتقدند ماه رمضان بستری را فراهم می کند تا شاخصهای راستگویی، صداقت و سلامت اجتماعی افزایش یابد که نتیجه آن پویایی جامعه، تقویت اعتماد اجتماعی در میان اعضای خانواده و دیگر نهادهای اجتماعی و کاهش آسیبها و انحرافها است.

یکی از مهمترین اهداف دین اسلام، تهذیب درونی انسان و همنوایی بیرونی او با ارزشها، هنجارها و قوانین اجتماعی است. در این راستا روزه به عنوان یکی از ارکان دین تأثیر بسیار زیادی را در سازندگی انسان و پیوند و همبستگی افراد جامعه ایفا می کند. اگرچه تاکنون در زمینه تأثیر روزه داری برسلامت جسم تحقیقات فراوانی انجام شده، اما ارزیابی علمی تأثیر این فریضه در بهسازی روانی، مسأله ای است که نباید فراموش کرد. پژوهشهایی که در زمینه ارتباط بهداشت روان و روزه داری در ایران انجام شده، نشان دهنده کاهش میزان اضطراب، افسردگی، خودکشی و… در این ماه است. همچنین، در یک پژوهش آزمایشی در سال ۷۶، تعداد ۷۵مرد (در گروه سنی ۹ تا۵۷ سال) به کمک پرسشنامه از نظر سلامت روانی در سه مرحله آغاز و پایان ماه رمضان و یک ماه پس از آن مورد بررسی قرار گرفتند. میانگین نمرات این آزمایش نشان دهنده کاهش وسواس، اضطراب، افسردگی، ترس و پرخاشگری در پایان رمضان بود.

کارشناسان جامعه شناس و روانشناس معتقدند ماه رمضان بستری را فراهم می کند تا شاخصهای راستگویی، صداقت و سلامت اجتماعی افزایش یابد که نتیجه آن پویایی جامعه، تقویت اعتماد اجتماعی در میان اعضای خانواده و دیگر نهادهای اجتماعی و کاهش آسیبها و انحرافها است.

یکی از مهمترین اهداف دین اسلام، تهذیب درونی انسان و همنوایی بیرونی او با ارزشها، هنجارها و قوانین اجتماعی است. در این راستا روزه به عنوان یکی از ارکان دین تأثیر بسیار زیادی را در سازندگی انسان و پیوند و همبستگی افراد جامعه ایفا می کند. اگرچه تاکنون در زمینه تأثیر روزه داری برسلامت جسم تحقیقات فراوانی انجام شده، اما ارزیابی علمی تأثیر این فریضه در بهسازی روانی، مسأله ای است که نباید فراموش کرد. پژوهشهایی که در زمینه ارتباط بهداشت روان و روزه داری در ایران انجام شده، نشان دهنده کاهش میزان اضطراب، افسردگی، خودکشی و… در این ماه است. همچنین، در یک پژوهش آزمایشی در سال ۷۶، تعداد ۷۵مرد (در گروه سنی ۹ تا۵۷ سال) به کمک پرسشنامه از نظر سلامت روانی در سه مرحله آغاز و پایان ماه رمضان و یک ماه پس از آن مورد بررسی قرار گرفتند. میانگین نمرات این آزمایش نشان دهنده کاهش وسواس، اضطراب، افسردگی، ترس و پرخاشگری در پایان رمضان بود.


ماه رمضان فرصتی مهیا برای انسجام و اعتماد اجتماعی
 


روزه دار از صلح، صفا، آرامش و شادابی بیشتری برخوردار است

محققان اروپایی درباره تأثیر روزه بر روان افراد روزه دار تحقیقات جامعی انجام داده اند. به عنوان مثال، «کلار» و همکارانش در سال ۱۹۶۴ روی دو گروه روزه دار و غیر روزه دار که از هر لحاظ یکسان بودند با آزمایشهای مستمر، تحقیقاتی را انجام دادند که پس از پایان آزمایش دریافتند گروه روزه دار از صلح، صفا، آرامش و شادابی بیشتری برخوردارند و اضطراب، پرتحرکی و پرخاشگری در آنان دیده نمی شود.

همچنین، روان شناس دیگری به نام «کیس» در سال ۱۹۵۰ چنین تحقیقی را انجام داد و متوجه شد افرادی که روزه دارند، شدت شنوایی شان افزایش یافته و در مسایل دقت بیشتری دارند. براساس تحقیقات روان شناسی به نام «کارول رهن»، تمرکز و توجه افراد روزه دار نسبت به مسایل ریز بیشتر است. از سوی دیگر، روان شناسان اروپایی در تحقیقات خود دریافته اند که بر اثر روزه داری نوعی از چاقی عصبی و روانی کاملاً بهبود می یابد.

حال دلیل این تغییرات روحی و روانی در افراد روزه دار چیست؟ دکتر اقلیما، رئیس انجمن مددکاران کشور، مهمترین تأثیر روزه را ایجاد آرامش و امنیت روانی در افراد روزه دار می داند و می گوید: انسان به طور فطری چیزی را والاترین قدرت می داند و به آن متوسل می شود و در غیر این صورت احساس بی پناهی می کند. بنابراین، در ماه مبارک رمضان با قوی تر شدن اعتقادات مذهبی مردم، آرامش و امنیت روانی آنان هم افزایش می یابد؛ زیرا همیشه پشتیبان و حامی قوی را همراه خود می بینند و در امور زندگیشان تنها از او یاری می جویند.



روزه بهترین وسیله ای برای کنترل هیجانهای روحی

دکتر دولتیار باستانی، روان شناس و استاد دانشگاه هم در این زمینه اظهار می دارد: به طور کلی روزه یک سیستم کنترل کننده است که به افراد چگونگی به تعویق انداختن نیازهایشان را می آموزد تا در هنگام هیجان و احساس شدید نیاز، تفکرات خود را کنترل کنند و رفتاری باطمأنینه و آرامش داشته باشند.

این استاد دانشگاه روزه را در تربیت نوجوانان بسیار مؤثر می داند و می افزاید: روزه بهترین وسیله ای است که به نوجوانان می آموزد چگونه هیجانهای شدید روحی خود را کنترل کنند.

وی می گوید: یکی از تأثیرهای مهم روزه بر شخصیت افراد افزایش روحیه صبر و استقامت آنان است؛ زیرا وقتی انسان بتواند ۳۰روز در برابر گرسنگی و نیز گناهانی مثل غیبت، دروغ و… ایستادگی کند، بدیهی است که در تمام سال هم ترک گناهان برایش آسان تر خواهد بود.

دکتر فتوت، روان شناس و دکتر فتوت روانشناس و استاد دانشگاه علامه طباطبایی تهران نیز می گوید: بسیاری از محققان و دانشمندان غیرمسلمان، افراد را به روزه داری تشویق می کنند، چون از تأثیرهای روحی آن غافل نیستند. به عنوان مثال، دانشمندان کشور کمونیستی روسیه به مردم توصیه می کنند که حداقل ۶ روز در ماه چیزی نخورند.



روزه مهمترین عامل رساندن انسان به خودشناسی

این روان شناس روزه را مهمترین عامل رساندن انسان به خودشناسی می داند و می گوید: یک ماه روزه داری، فرد را متوجه حقایقی می کند که شاید تاکنون از آنها غافل بوده است. به عبارت دیگر، در ماه رمضان جنبه های غیرمادی وجود انسان بیش از پیش برایش آشکار می شود و به نیازهای دیگری به جز نیازهای جسمانی متوجه می گردد. بدین وسیله، راحت تر می تواند از نیازهای مادی اش چشم پوشی کند. به هرحال، انسانی که نیازهای مادی و جسمانی برایش در اولویت نباشد سخاوتمند، با گذشت و قابل اطمینان خواهد بود.

وی اضافه می کند: یکی دیگر از نتایج بالا رفتن شناخت و خودشناسی افراد روزه دار، افزایش اعتماد به نفس و اراده؛ به ویژه در کسانی است که در تصمیم گیری ها خیلی زود سرخورده می شوند؛ زیرا وقتی فرد در این ماه به توانایی خود در مقابل گرسنگی، گناه و وسوسه های شیطانی پی می برد، اعتماد به نفسش بالا می رود و در می یابد که در ماه های بعد نیز توانایی چنین کاری را دارد.

این استاد دانشگاه خاطرنشان می کند: درواقع گرسنگی رفتاری نمادین است برای اینکه تواناییها و قابلیتهای درونی انسان در ناخودآگاهش ثبت شود و در عید فطر که عید فطرت و شناخت درون است، به عیدی و پاداش خود؛ یعنی تزکیه نفس دست یابد.



۱۴ قرن تجربه مفید بودن روزه را ثابت می کند

دکتر محمد مهدی اصفهانی متخصص تغذیه معتقد است در نظام آفرینش هر قانونی که وضع می شود علاوه بر بعد معنوی و تاثیر بر روحیه افراد دارای منافع خاصی برای جسم هم هست و مفید بودن روزه در قالب یک تجربه ۱۴۲۶ ساله اثبات شده است.

وی ظهار داشت: در ۳۰ سال اخیر مطالعات و تحقیقات فراوانی در باب روزه اتفاق افتاده است و نتایج این مطالعات در ۶۰۰ مقاله در دسترس است که گاهی این مقالات حتی با نگاه انتقادی نوشته شده است که در این نوع مقالات ۹ روزه داری به معنای واقعی بلکه روزه داری را به معنای هیچ نخوردن تعبیر می کنند و نتایج آن را بدون انگیزه دینی و الهی افراد تحت آزمایش مورد بررسی قرار داده اند و طبیعی است که نخوردن هیچ مشابهتی با این نوع نخوردن ندارد.

وی کاهش چربی خون و افزایش چربی نوع مثبت خون (HDL ) تا ۳۰ درصد را از اثرات روزه داری عنوان کرد و افزود: بسیاری از بیماری هایی مثل کولیت روده بزرگ، کبد چرب، دیابت نوع دو و … با روزه داری بهبود می یابد.

به گفته عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران، یکی از برکات معنوی بزرگ روزه داری تاثیر بر روی سیستم عصبی و سیستم ایمنی بدن است و باعث آرامش روان فرد روزه دار نیز می شود.

اصفهانی یادآور شد: در رمضان می آموزیم که غذای مورد نیاز بدن را بر خلاف عادت امروزه خود در دو وعده غذایی اصلی صرف کنیم همچنین زود برخاستن از خواب و بیدار شدن در سحر باعث طولانی تر شدن عمر می شود.



اثرات اجتماعی روزه

تحقیقات علمی نشان می دهد که فریضه عبادی روزه در کنار جنبه های مثبت روحی و معنوی آن، آثار و کارکردهای اجتماعی زیادی نیز دارد.

دکتر مهاجری، جامعه شناس و عضو هیئت علمی دانشگاه تهران در همین زمینه می گوید: براساس آمارهای پژوهشگران، روزه آثار اجتماعی آشکار و پنهان زیادی دارد. اولین تأثیر اجتماعی روزه، بازسازی روابط افراد جامعه و کاهش آسیبها و انحرافهای اجتماعی است.



کاهش انحرافهای اجتماعی در ماه رمضان

وی می افزاید: براساس یافته های پژوهشی و همچنین آخرین گزارشهای نیروی انتظامی، در ماه مبارک رمضان به دلیل روزه دار بودن افراد جامعه انحرافهای اجتماعی مانند سرقت، قتل و… کاهش یافته و فضای جامعه بسیار مطبوع تر می شود.

این جامعه شناس اظهار می دارد: رمضان فرصت مناسبی است که از سویی گروههای مختلف اجتماعی را به هم نزدیک کرده و به انسجام اجتماعی می رساند و از سوی دیگر همفکری و انسجام اجتماعی را در سازمانهای دینی از قبیل مساجد افزایش می دهد.
وی تصریح می کند: همچنین، رمضان بستری را فراهم می کند تا شاخصهای راستگویی، صداقت و سلامت اجتماعی افزایش یابد. این موضوع موجب پویایی جامعه و تقویت اعتماد اجتماعی در میان اعضای خانواده و دیگر نهادهای اجتماعی می شود.

دکتر مهاجری می افزاید: تأثیر اجتماعی دیگر رمضان، تقویت و بالندگی هنجارها و ارزشهای اجتماعی است، به طوری که در بهار رمضان بسیاری از هنجارهای دینی مطلوب که به فراموشی سپرده شده بود، آرام آرام شادابی می یابد و رویش دوباره پیدا می کنند.

وی تأکید می کند: مهمترین و زیباترین تأثیر رمضان، ایجاد فضاهای جمعی و در نتیجه تقویت وجدان اجتماعی است؛ زیرا در ماه رمضان، فضایی جدید در جامعه شکل می گیرد که در آن فضا، روابط افراد بهبود می یابد.

دکتر مهاجری در پاسخ به اینکه چگونه می توان کارکردهای مثبت روزه را به ماه های دیگر سال تعمیم داد، می گوید: من جایگاه متولیان امور فرهنگی جامعه را در این زمینه بسیار مؤثر می دانم، اما بسیاری از افراد فرهیخته در عرصه فرهنگی کشور حضور ندارند و صورت گرایی جای محتواگرایی را گرفته است.

وی با انتقاد از نحوه عمل برخی متولیان فرهنگی کشور اظهار می دارد: برخی از مسؤولان با وجود برخورداری از بودجه سازمان آموزش و برنامه ریزی کشور، توانایی عملیاتی کردن آن را ندارند و نمی توانند از فرهنگ غنی اسلام و آیینهای عبادی اجتماعی آن (مانند روزه) برای بهسازی فرهنگ جامعه استفاده کنند.

این استاد دانشگاه با بیان اینکه جامعه ما از سرمایه فرهنگی بسیار ارزشمندی برخوردار است؛ به ویژه فرهنگ شیعی یکی از برکاتی است که براحتی به دست نیامده است، می گوید: اگر افراد فرهیخته در عرصه فرهنگ کشور حضور یابند و به پژوهش مستمر درباره این فرهنگ غنی بپردازند، می توان به جای میلیاردها ریال هزینه، از آیین عبادی روزه برای رفع تبعیضها، نابرابریها و تقویت عدالت و انسجام اجتماعی استفاده کرد و با ایجاد فرهنگی با نشاط و پایدار، کل جامعه را از برکات ماه مبارک رمضان برخوردار نمود و کشور را در مسیر توسعه و بالندگی اجتماعی قرارداد.



روزه پلی به سوی تجربه مشترک دینی

دکتر سیدمحمد میرسندسی، جامعه شناس و استاد دانشگاه علامه طباطبایی تهران، نیز با بیان اینکه روزه پلی به سوی تجربه مشترک دینی در افراد جامعه است، می گوید: درواقع، تجربه دینی اساس دینداری است و نه تنها زمینه ساز تغییر نگرش در فرد می شود، بلکه در بهبود روابط اجتماعی او نیز مؤثر است.

وی می افزاید: یکی از مهمترین ابعاد اجتماعی روزه تقویت عدالت اجتماعی است؛ زیرا در ماه رمضان، افراد جامعه از هر طبقه و قشری که باشند، در ساعتهای مشخصی از روز به یک اندازه طعم محرومیت را می چشند که این مسأله افراد ثروتمند را به یاد نیازمندان جامعه – که مجبورند در تمام طول سال گرسنگی را تحمل کنند- می اندازد و بدین ترتیب حس نوعدوستی و همگرایی اجتماعی تقویت می شود.

دکتر میرسندسی اضافه می کند: همچنین روزه با افزایش صبر و تحمل افراد جامعه، زمینه ساز ارتباط صمیمانه و تفاهم بیشتر آنان با یکدیگر می شود.

وی یکی دیگر از آثار مثبت روزه را کنترل انحرافهای اجتماعی می داند و اظهار می دارد: عموماً افرادی که دارای نفسی سرکش و عصیانگرند، توان کنترل خود را ندارند و به همین دلیل پیوسته مرتکب جرایم مختلف می شوند، اما روزه مانع این سرکشی می شود و فرد را از ارتکاب اعمال ناشایست باز می دارد. بدیهی است در صورت اصلاح تک تک افراد جامعه، مدینه فاضله ای به وجود می آید که افراد آن حتی فکر تجاوز به حقوق دیگران را به ذهنشان راه نمی دهند.

این استاد دانشگاه با اشاره به اینکه ما در جامعه ای دینمدار زندگی می کنیم که بسیاری از هنجارها و ارزشهای اجتماعی آن براساس تعالیم اسلام برنامه ریزی شده است، می گوید: تجدید دینی روزه از سویی موجب نهادینه شدن این ارزشها در ذهن کودکان و نوجوانان و از سوی دیگر باعث جهت دهی فعالیتهای اجتماعی آنان می شود.

دکتر میرسندسی می گوید: یکی دیگر از آثار اجتماعی فریضه روزه بر نوجوانان و جوانان، برقراری ارتباط و پیوند آنان با نسل قبل از خود است؛ زیرا در ماه مبارک رمضان دو نسل با وجود فاصله زمانی، عمل عبادی واحدی را انجام می دهند و در پایان رمضان همه با هم در مراسم عید فطر شرکت می کنند؛ بنابراین همدلی و وفاق اجتماعی آنان با یکدیگر در ماه رمضان افزایش می یابد.



روزه، عامل انسجام اجتماعی

دکتر عباس اسلامی، جامعه شناس و استاد دانشگاه امام حسین(ع) نیز با بیان اینکه روزه داری نوعی از رفتار مبتنی بر مجموعه ای از نگرشهاست که ریشه در یک نظام ارزشی و هنجاری خاص دارد، می گوید: فرد روزه دار به عنوان یک انسان مذهبی خود را مقید به رعایت بیشتر و بهتر هنجارهای مذهبی و اجتماعی می داند که این هنجارها نتیجه کنشهای اجتماعی شخص روزه دار است.
وی اضافه می کند: کنشهای اجتماعی را می توان به دو گروه پیوسته و گسسته تقسیم کرد. کنشهای گسسته رفتارهایی مانند ستیزه جویی، رقابت و.. را دربر می گیرند و کنشهای پیوسته شامل رفتارهای پسندیده ای مانند تعاون، همدلی و همراهی هستند.

دکتر اسلامی می افزاید: با روزه داری معمولاً کنشهای پیوسته اجتماعی توسعه می یابد، زیرا روزه داری مبتنی بر مجموعه ای از نگرشها، کنشها، ارزشها و هنجارهاست که اگر فرد براساس این نگرشها و کنشها رفتار خود را تنظیم و کنشهای پیوسته را انجام دهد، معمولاً زمینه برای بروز کنشهای گسسته بعدی کاهش می یابد. به عنوان مثال، وقتی فردی از اعمال ناهنجار اخلاقی مانند دروغ و غیبت خودداری کند، زمینه برای بسیاری از اعمال ناهنجار بعدی او مسدود می شود و مجموعه این کنشهای پیوسته فضای کلی اجتماع را تلطیف می کند و تحت تأثیر این فضا در ماه مبارک رمضان فضای اجتماع سالم تر می شود و کنشهای فردی بیشتر به سوی هنجارهای مطلوب گرایش می یابند. بنابراین، شاهد کاهش انواع آسیبها و رفتارهای ناهنجار اخلاقی هستیم.

این جامعه شناس روزه را عامل انسجام و همبستگی اجتماعی می داند؛ زیرا از یک سو باعث ایجاد همدلی و مشارکت بین افراد جامعه و از سوی دیگر باعث افزایش انسجام اجتماعی می شود. چون همه با پرداختن به یک ارزش واحد، اعمالی یکسان را به جا می آورند که در نهایت موجب نوعی همدلی و همگرایی اجتماعی می شود.

وی با اشاره به اینکه در ماه رمضان افزایش فعالیتهای جمعی مانند شرکت در مراسم افطاری و مراسم مذهبی دیگر، حلقه های اجتماعی را تقویت می کند، می گوید: این مسأله به افزایش انسجام اجتماعی منجر می شود که مراسم عید فطر اوج این همبستگی است.



بنیان نظم و وحدت اجتماعی در دین نهفته است

وی ادامه می دهد: ما در عید فطر شاهد تجلی روح جمعی هستیم؛ زیرا افراد جامعه پس از یک دوره عبادت جمعی در فضایی مشترک گردهم می آیند و پیروزی خود را جشن می گیرند. درواقع، عید فطر جشن موفقیت جامعه در به جا آوردن این فریضه عبادی است.

این استاد دانشگاه با اشاره به بحران معنویت در غرب، می گوید: جوامع صنعتی با وجود پیشرفتهای مادی در برخی از موارد احساس خلا و کمبود می کنند و حتی اندیشمندان آنها به نقش سازنده دین معترفند، به عنوان مثال «آگوست کنت» جامعه شناس فرانسوی معتقد است که «بنیان نظم و وحدت اجتماعی در دین نهفته است».

وی می افزاید: نقش دین به عنوان عامل وحدت بخش اجتماعی در فریضه عبادی روزه کاملاً مشهود است، به طوری که در ماه رمضان همبستگی اجتماعی به بالاترین حد خود می رسد.

دکتر اسلامی خاطرنشان می کند: از چشم انداز آسیب شناسی اجتماعی نیز اگر برخی از تئوریها را در چارچوب ماه رمضان قرار دهیم، نتایج بسیار مهمی به دست می آید. به عنوان مثال «دورکیم» در تئوری خودکشی به ایجاد ارتباط بین همبستگی اجتماعی و میزان خودکشی می پردازد و معتقد است که هراندازه همبستگی و وحدت افراد جامعه بالاتر باشد از میزان خودکشی کاسته خواهد شد. بنابراین از آنجا که همبستگی اجتماعی در ماه رمضان به بالاترین حد خود می رسد، مطمئناً میزان خودکشی نیز کاهش می یابد.

تصاویر جدید بنیامین بهادری در کنار زن سال هند

تصاویر و حواشی حضور سحر قریشی و بازیگران در جشن پیراهن استقلال

عکسی جدید از آنا نعمتی و برادرش در رستوران

تصاویر جدید از هدیه تهرانی و مهران مدیری در سری جدید «قلب یخی»

عکس هایی از عروسی گلزار و النازشاکردوست در یک فیلم عروسی

دو عکس متفاوت الناز شاکردوست با عروسک گوفی و در آمبولانس

تصاویر نرگس محمدی به همراه مادرش در کنسرت موسیقی

تصاویری از حضور هنرمندان در کنسرت بابک جهانبخش

تبلیغ فروشگاهی

مطالب مرتبط با این موضوع

اجباری اجباری، ایمیل شما هرگز منتشر نخواهد شد