فریدون محرابی،‌ بازیگر سریال خانه بی‌‌پرنده

بازیگری، کشف ناشناخته‌های درون است
فریدون محرابی یکی از بازیگران سریال «خانه بی‌پرنده» است که پیش از این او را در سریال‌های «به کجا چنین شتابان»، «آشپزباشی»،‌ «مدار صفر درجه» و «مرگ تدریجی یک رویا» دیده‌ایم.
 اما محرابی قبل از این که بازیگر تلویزیون باشد یکی از بازیگران، کارگردانان و نویسندگان رادیویی است که سال‌هاست نقش‌های متنوع رادیویی را پشت میکروفن مرکز نمایش رادیو بازی کرده و کارگردانی نمایش‌های مختلفی را بر عهده داشته است. با او به گفت‌وگو نشستیم تا برایمان از تجربیات سال‌ها کار در رادیو و تلویزیون بگوید.
در سریال‌های اخیر، تلویزیون به جوانان توجه ویژه‌ای داشته است، شما این توجه را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
مخاطبان سریال‌های تلویزیونی متفاوت هستند و سنین مختلف را در برمی‌گیرند، بنابراین این نوع سریال‌ها بازتاب متعددی دارد و در کنار موضوعات مختلف به مسائل جوان‌ها نیز توجه خاصی می‌شود و این به خاطر اهمیت جوانان و شرایط امروز جامعه است، ولی نمی‌توانیم بگوییم که باید سنین مختلف نادیده گرفته شود، چون تنوع شخصیت‌ها با سنین مختلف داستان سریال را رنگ‌آمیزی می‌کند.
در سریال به کجا چنین شتابان نقش منفی داشتید، نقشی که در کنار نقش‌های خاکستری که معمولا بازی می‌کنید بیشتر به چشم آمد. چگونه این نقش منفی را تحلیل و اجرا کردید؟
به هر حال کار بازیگری همین است. ما تحقیق می‌کنیم و در کار به آن یافته‌ها عمل می‌کنیم و در این راه نیازی نیست که حتما خودمان آن نقش منفی را در زندگی واقعی تجربه کرده باشیم. مهم این است که نقش چه توقعی از ما دارد و ما باید بر اساس آن عمل کنیم.
شخصیت پژمان در سریال خانه بی‌پرنده از نظر شما تمایل به چه مسیری از زندگی دارد، آیا پژمان یک شخصیت منفی است یا بی‌تفاوت؟
پژمان شخصیتی است که می‌تواند با کمی تغییر رفتار به نقش مثبت تبدیل شود.

بازیگری، کشف ناشناخته‌های درون است
فریدون محرابی یکی از بازیگران سریال «خانه بی‌پرنده» است که پیش از این او را در سریال‌های «به کجا چنین شتابان»، «آشپزباشی»،‌ «مدار صفر درجه» و «مرگ تدریجی یک رویا» دیده‌ایم.
 اما محرابی قبل از این که بازیگر تلویزیون باشد یکی از بازیگران، کارگردانان و نویسندگان رادیویی است که سال‌هاست نقش‌های متنوع رادیویی را پشت میکروفن مرکز نمایش رادیو بازی کرده و کارگردانی نمایش‌های مختلفی را بر عهده داشته است. با او به گفت‌وگو نشستیم تا برایمان از تجربیات سال‌ها کار در رادیو و تلویزیون بگوید.
در سریال‌های اخیر، تلویزیون به جوانان توجه ویژه‌ای داشته است، شما این توجه را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
مخاطبان سریال‌های تلویزیونی متفاوت هستند و سنین مختلف را در برمی‌گیرند، بنابراین این نوع سریال‌ها بازتاب متعددی دارد و در کنار موضوعات مختلف به مسائل جوان‌ها نیز توجه خاصی می‌شود و این به خاطر اهمیت جوانان و شرایط امروز جامعه است، ولی نمی‌توانیم بگوییم که باید سنین مختلف نادیده گرفته شود، چون تنوع شخصیت‌ها با سنین مختلف داستان سریال را رنگ‌آمیزی می‌کند.
در سریال به کجا چنین شتابان نقش منفی داشتید، نقشی که در کنار نقش‌های خاکستری که معمولا بازی می‌کنید بیشتر به چشم آمد. چگونه این نقش منفی را تحلیل و اجرا کردید؟
به هر حال کار بازیگری همین است. ما تحقیق می‌کنیم و در کار به آن یافته‌ها عمل می‌کنیم و در این راه نیازی نیست که حتما خودمان آن نقش منفی را در زندگی واقعی تجربه کرده باشیم. مهم این است که نقش چه توقعی از ما دارد و ما باید بر اساس آن عمل کنیم.
شخصیت پژمان در سریال خانه بی‌پرنده از نظر شما تمایل به چه مسیری از زندگی دارد، آیا پژمان یک شخصیت منفی است یا بی‌تفاوت؟
پژمان شخصیتی است که می‌تواند با کمی تغییر رفتار به نقش مثبت تبدیل شود.
اساسا چیزی که یک درام را شکل می‌دهد خوبی، بدی، زشتی و زیبایی‌هایی است که در یک شخصیت وجود دارد.
اگر بخواهیم به این مساله به طور تک‌بعدی نگاه کنیم شخصیت‌ها خیلی یکنواخت می‌شوند. شاید شخصیت یکنواخت در یک فیلم مخاطب را راضی کند، اما هیچ وقت نمی‌توان با یکنواختی در سریال ۳۲ قسمتی داستانی را پیش برد.
تجربه سال‌ها کار در رادیو و بازی در صدها نمایش رادیویی چقدر در بازیگری تلویزیون به شما کمک می‌کند؟
بازیگری در محتوا و اصل آن در همه عرصه‌ها یکی است و در همه حوزه‌ها یک بازیگر باید در قالب نقشی که بازی می‌کند، آن را برای مخاطب باورپذیر کند، اما این تکنیک‌های بازیگری در عرصه‌های مختلف (سینما،‌ تئاتر،‌ تلویزیون،‌ رادیو و‌ تله‌تئاتر)‌ فرق می‌کند.
این که در همه این عرصه‌ها چه نوع و اندازه بازی ارائه شود فرق می‌کند، مسلما بازی در سینما با تئاتر متفاوت است حتی بازی در سالن‌های مختلف تئاتر هم شرایط ویژه‌ای می‌طلبد در تلویزیون هم یک پلان در دو نمای مختلف بازی متفاوتی را می‌طلبد. اما همه اینها می‌تواند به یک بازیگر کمک کند که او به ایده‌آل‌های بازیگری نزدیک شود.
چه چیزی در بازیگری رادیو موثر است اما در بازیگری تلویزیون خیلی به آن توجه نمی‌شود؟
در رادیو باید جنبه‌های دیداری را به جنبه‌های شنیداری تبدیل کنیم. ما باید تلاش کنیم، که همه اتفاقات نمایش در ذهن مخاطب شکل بگیرد، تمام سختی‌های کار اینجاست که ما باید نشانه‌ها و جنبه‌های تصویری را دریابیم و آن را به شکل صوتی برای مخاطب باورپذیر کنیم و در ذهن او تصویر ایجاد کنیم.
معیارهای شما برای انتخاب یک نقش در سریال‌های تلویزیونی چیست؟
معمولا فیلمنامه و کارگردان برایم مهم است، چون احساس می‌کنم اگر فیلمنامه و کارگردان خوبی در کار باشند و تهیه و تولید خوب صورت گیرد حتما کار خوبی خواهد بود، اینها معیارهایی است که من در کار به آنها دقت می‌کنم.
فکر می‌کنید هنوز هم علاقه و اشتیاقی برای شنیدن نمایش‌های رادیویی وجود داشته باشد بخصوص با وجود این همه ابزارهای تصویری باز جوان‌ها به سراغ رادیو بروند؟
نمایش‌های رادیویی مخاطبان خود را دارند چون رادیو مخاطب دارد. مخاطب رادیو حتما نباید در خانه به رادیو گوش کند. فردی که در ماشین نشسته و رادیو گوش می‌کند هم مخاطب رادیو است.
بنابراین کیفیت نمای‌های رادیو باید به گونه‌ای باشد که مخاطب جوان را به خود جلب کند. کیفیت نمایش‌ها باید به گونه‌ای باشد تا جوانان را ترغیب کند همان گونه که موج رادیوی خود را روی موسیقی تنظیم می‌کنند، فرکانس خاصی را هم برای شنیدن نمایش‌های رادیویی بیابند و مشتری آن بشوند.
کسانی که تجربه بازیگری در رادیو و تئاتر دارند در تلویزیون و سینما موفق‌تر از بازیگرانی هستند که معمولا کارشان را با آثار تصویری آغاز کرده‌اند، چرا تجربه بازی در عرصه رادیو و تئاتر باعث تقویت بازیگران می‌شود؟
البته هستند بازیگرانی که در سینما و تلویزیون بدون پشتوانه کار در رادیو و تئاتر بسیار موفق‌اند، اما وقتی پشتوانه تجربه بازیگری تئاتر و رادیو و کلاس‌های آموزشی موثر، تحصیلات تخصصی و همه این‌ها باهم ادغام شود، مسلما باعث حضور پایدارتر و متفاوت‌تر بازیگر خواهد شد.
اگر بازیگری خوب باشد و بازیگری را در مدیوم‌های متفاوت بشناسد (مثل استاد عزت‌الله انتظامی، زنده‌یاد خسرو شکیبایی و …) در همه عرصه‌ها می‌تواند بدرخشد.
شما به بازیگری در کدام عرصه بیشتر علاقه‌مندید؟
دوست دارم در همه شاخه‌های بازیگری فعالیت داشته باشم، برای این که کار بازیگر خلق کردن و خلاقیت است، چون بازیگر در زمان ایفای نقش و خلق یک شخصیت به کشفیاتی درونی و ناب می‌رسد که همین بعد بازیگری برای من زیبا و جذاب است.
دوست دارید، چه نقش ویژه‌ای را ایفا کنید تا به وسیله آن بتوانید توانمندی‌های بیشتری از خود را به نمایش بگذارید؟
خیلی نقش‌ها وجود دارند که دوست دارم تجربه کنم، این روزها با دیدن سریال مختارنامه اشتیاقم به بازی در نقش تاریخی بیشتر شده چون متفاوت بودن نقش در بازیگری خیلی برایم مهم است. بنابراین در همه ژانرها دوست دارم تجربه داشته باشم.
مدتی است که سریال‌های شبانه طنز و ملودرام تولید و پخش می‌شود. با توجه به حضور شما در سریال به کجا چنین شتابان و استقبال مردم از این سریال فکر می‌کنید که مخاطب از سریال‌های طنز بیشتر استقبال می‌کند یا ملودرام؟
این مقوله‌ای است که باید درباره‌اش تحقیق شود و علایق مردم در این زمینه مشخص شود، با این شرایط با توجه به ویژگی که تلویزیون دارد باید تمام سلیقه و موضوعات را در نظر گرفت، چه کمدی و چه ملودرام. با همه این‌ها کیفیت خیلی مهم است. کیفیت سریال در زمینه داستان، بازیگری، کارگردانی و … مهم‌تر از ژانری است که سریال در آن تولید شده است.