فردوس کاویانی: اشتباه در مورد قبول کردن نقش در فیلم «نارنجی پوش»

گفت و گو با بازیگر فیلم «نارنجی پوش» و مجموعه «پشت کوه های بلند»
مدتی کم کار شده و از دنیای بازیگری کناره گیری کرده بود. وقتی دلیل آن را جویا می‌شوم می‌گوید: پیگیر تهیه مسکن برای هنرمندان بودم اما بعد از به سرانجام رساندن این وظیفه به دنیای بازیگری برگشتم و با «داریوش مهرجویی» برای چهارمین بار همکاری کردم و علاوه بر آن در مجموعه «پشت کوه های بلند» احمدجو نیز نقش آفرینی کردم. در این گفت و گو بحث را به دلیل بازی اش در این ۲ اثر آغاز کردیم و سؤالی هم از نقش آفرینی به یاد ماندنی اش در مجموعه «همسران» پرسیدم که از نپرداختن دستمزدش بعد از ۱۷ سال گله کرد و دل پری داشت.

بعد از بازی در فیلم های «اجاره نشین ها»، «بانو» و «میکس» داریوش مهرجویی کارگردان صاحب سبک و توانای کشور، با «نارنجی پوش» تجربه دوباره ای با او داشتید.
همیشه کار با «مهرجویی» لذت بخش است. نقش به من پیشنهاد شد ولی فیلمنامه آماده نبود! من برای این که نام «مهرجویی» پای کار بود بازی در فیلم را پذیرفتم، اما با وجود شروع شدن فیلم برداری، دستیاران او باز هم فیلمنامه را به ما ندادند! اوایل کار خیلی گیج بودم تا این که فیلمنامه را دادند ولی نوشدارو بعد از مرگ سهراب بود!

یعنی شیوه کاری «مهرجویی» این گونه است که فیلمنامه را به بازیگر نمی‌دهد؟!
خیر، همیشه فیلمنامه را در اختیارمان قرار می‌دادند تا بازیگر خودش را در کل کار پیدا کند ولی وقتی فیلمنامه ای در اختیار بازیگر نباشد گیج است و نمی‌داند چی به چیست؟!

و دیر در اختیار گذاشتن فیلمنامه تأثیری هم روی نقش شما گذاشت؟
تأثیرش این است که بازیگر گنگ بود!

و وقتی فیلمنامه را بالاخره مطالعه کردید نقش خودرا در کار چگونه دیدید؟
شخصیت بسیار ساده ای بود که در شهرداری کار می‌کرد. برای آقای «مهرجویی» احترام خاصی قائلم و من از نتیجه کارش مطمئن بودم. اما چون فیلمنامه آماده نبود اشتباه کردم بازی در فیلم را پذیرفتم چون باید فیلم نامه را کامل می‌خواندم و سپس جلوی دوربین می‌رفتم!

یعنی از بازی در فیلم راضی نیستید؟
خیر، مشکلی نبود! مدت فیلم هم زیاد شده بود و چند سکانس از بازی ام حذف شد!

درباره شیوه کاری «مهرجویی» اظهارنظرها متفاوت است. بفرمایید در این فیلم رابطه ها چگونه درآمد و چه قدر تمرین داشتید؟
شیوه کاری «مهرجویی» در هر کاری فرق دارد. معتقدم در فیلم «نارنجی پوش» می‌خواست که فی البداهه کار کند ولی با این وجود ما باید در جریان کل کار قرار می‌گرفتیم. بعدها شنیدم که بعضی بازیگران فیلمنامه داشتند! کاش ما هم داشتیم تا می‌توانستیم شفاف با کار رو به رو شویم! در هر صورت او در هر اثرش، روش کاری اش فرق می‌کند، به طور مثال در فیلم «اجاره نشین ها» چند مرتبه دورخوانی کردیم و سپس فیلم برداری داشتیم.

اگر خبرهای اخیر را پیگیری کرده باشید یک رفتگر بجنوردی «احمد ربانی» مبلغ یک میلیارد تومان را به صاحبش بازگرداند، شما که در فیلم «نارنجی پوش» نقش یک رفتگر را بازی کردید اگر جای او بودید چه می‌کردید؟
من هم خیلی کار بسیار بسیار بزرگی را که ایشان کردند انجام می‌دادم و امیدوارم صاحب پول و ثروت شود. معتقدم دستمزد رفتگرها، آن طور که حق شان است پرداخت نمی‌شود. خدا کند صاحب پول یک منزل مسکونی به دلیل این عمل انسان دوستانه برایش بخرد.

از بازی تان در مجموعه «پشت کوه های بلند» و مهم ترین ویژگی شخصیتی «صفرعلی» صحبت کنیم…
وقتی «امرا… احمدجو» مرا به کار دعوت کرد «صفرعلی» یک نام دیگری داشت و کارگردان پیشنهاد کرد که اگر مایل هستی نام این شخصیت «صفرعلی» تفنگ سرپر باشد. او می‌خواست گزیده ای از مجموعه «روزی روزگاری» و «تفنگ سرپر» در این مجموعه باشد. «صفرعلی» دلش برای همه بدبخت و بیچاره ها می‌تپد و اصرار به این دارد که از این طرف و آن طرف و پول داران پولی بگیرد و به کم بضاعت ها بدهد و دغدغه اش در زندگی همین است. در واقع می‌توان گفت در حکومت سامشا، او بدون بودجه و چیزی به مردم خدمت می‌کند. «صفرعلی» سیاست نمی‌داند ولی انسان های کم بضاعت در اطراف شهر، ده و مکانی که او در آن جا زندگی می‌کند زیاد است و او تنها می‌خواهد از هر طریقی به آن ها کمک کند.

برخی از بازیگران از زمان فشرده فیلم برداری مجموعه و نپرداختن دستمزدها گله داشتند، شما چه‌طور …
به طور کلی وقتی مجموعه ای تولید می‌شود، مدیر تولید و برنامه ریزی دارد و باید به گونه ای برنامه ریزی کنند که اگر بازیگران نقش زیادی ندارند، در کنار خانواده خود باشند، ولی کارگردان می‌خواست همه چیز و حتی بازیگران دم دستش باشند تا کارش را انجام دهد و اگر در صحنه ای اشکالی به وجود آمد، صحنه بعدی را کار کند.

همه بینندگان هم چنان بازی خوبتان را در مجموعه «همسران» در نقش «کمال» (صاحب گاوداری) به خاطر دارند نقشی که بسیار موفق بود دلیل آن موفقیت را در چه می‌دانید؟
با خلوص نیت کار می‌کردیم و آن چه که می‌دانستیم درست است انجام می‌دادیم، ولی متأسفانه با گذشت ۱۷، ۱۸ سال هنوز تهیه کنندگان مجموعه «همسران» حقم را ندادند و دستمزدم را به درستی پرداخت نکردند. وقتی خانه سینمای سابق بود هم پیگیری کردیم و «داوود رشیدی» حکم بود ولی به نتیجه نرسیدیم. آن ها وقت قرارداد گفتند می‌خواهند من را صاحب خودرو کنند و من هم تصور کردم می‌خواهند خودرویی به من هدیه دهند بنابراین یک سوم دستمزدم را در قرارداد نوشتم و بعد از چند ماه پرسیدم که خودرویم را چه زمانی تحویل می‌دهید؟ پاسخ دادند منظورمان این بود که با دستمزد خودتان می‌توانید یک خودرو بخرید!