عوارض قرص‌های هورمونی چاقی و لاغری

به گزارش خبرنگار اجتماعی فارس، تغذیه نادرست در کشور موجب شیوع روز افزون چاقی در جامعه به خصوص در میان قشر جوانان و حتی کودکان شده است.به همین علت استفاده از رژیم‌های لاغری گوناگون جان تازه‌ای گرفته است. افراد برای دستیابی به وزن مورد علاقه خود به اقداماتی از قبیل تنقیه، استفاده از مواد استفراغ‌آور یا تحریک مکانیکی حنجره برای برگرداندن غذا اقدام می‌کند و برای از بین بردن چربی‌های بدن و عدم جذب چربی‌ها، افزایش سرعت عبور غذا از دستگاه گوارش، سوخت بدن و برعکس برای افزایش وزن یا بدنسازی با نسخه یا بدون نسخه استفاده می‌کنند. خطر بزرگی که در کمین سلامتی افراد است چرا که این مواد در قبال دستاوردهای ظاهری و کم دوام، عوارض بسیار شدید و ماندگاری را از خود باقی می‌گذارند.
*مصرف قرص‌های هورمونی باعث افزایش موهای بدن و طاسی زودرس در مردان می‌شود
سید ضیاءالدین مظهری، متخصص تغذیه در این باره با اشاره به عوارض مصرف برخی از این قرص‌ها می‌گوید: پوست چرب و جوش صورت که حتی پس از بهبودی، آثار آن به صورت لکه‌های آبی یا سیاه رنگ باقی خواهد ماند. افزایش موهای بدن و طاسی زودرس در مردان، بزرگ شدن حجم سینه‌ها در مردان و برعکس کوچک شدن بافت سینه‌ها در زنان، به خصوص استفاده از این مواد در افرادی که هنوز دوران بلوغ خود را سپری نکرده‌اند یا در اوایل آن قرار دارند، موجب بسته شدن زودرس صفحات رشد استخوان‌های دراز و در نهایت کوتاه‌قدی این افراد می‌شود.

به گزارش خبرنگار اجتماعی فارس، تغذیه نادرست در کشور موجب شیوع روز افزون چاقی در جامعه به خصوص در میان قشر جوانان و حتی کودکان شده است.به همین علت استفاده از رژیم‌های لاغری گوناگون جان تازه‌ای گرفته است. افراد برای دستیابی به وزن مورد علاقه خود به اقداماتی از قبیل تنقیه، استفاده از مواد استفراغ‌آور یا تحریک مکانیکی حنجره برای برگرداندن غذا اقدام می‌کند و برای از بین بردن چربی‌های بدن و عدم جذب چربی‌ها، افزایش سرعت عبور غذا از دستگاه گوارش، سوخت بدن و برعکس برای افزایش وزن یا بدنسازی با نسخه یا بدون نسخه استفاده می‌کنند. خطر بزرگی که در کمین سلامتی افراد است چرا که این مواد در قبال دستاوردهای ظاهری و کم دوام، عوارض بسیار شدید و ماندگاری را از خود باقی می‌گذارند.

*مصرف قرص‌های هورمونی باعث افزایش موهای بدن و طاسی زودرس در مردان می‌شود

سید ضیاءالدین مظهری، متخصص تغذیه در این باره با اشاره به عوارض مصرف برخی از این قرص‌ها می‌گوید: پوست چرب و جوش صورت که حتی پس از بهبودی، آثار آن به صورت لکه‌های آبی یا سیاه رنگ باقی خواهد ماند. افزایش موهای بدن و طاسی زودرس در مردان، بزرگ شدن حجم سینه‌ها در مردان و برعکس کوچک شدن بافت سینه‌ها در زنان، به خصوص استفاده از این مواد در افرادی که هنوز دوران بلوغ خود را سپری نکرده‌اند یا در اوایل آن قرار دارند، موجب بسته شدن زودرس صفحات رشد استخوان‌های دراز و در نهایت کوتاه‌قدی این افراد می‌شود.

*مصرف هورمون‌های مصنوعی باعث عقیمی و نازایی می‌شود

وی می‌افزاید: از دیگر عوارض مصرف این مواد، عقیمی و نازایی با مصرف هورمون‌های مصنوعی است که روند هورمون‌های طبیعی بدن را مختل کرده و پیامد آن در آغاز، افزایش میل جنسی و به دنبال ادامه مصرف (به مدت طولانی)، کاهش شدید میل جنسی توام با عقیمی کوتاه مدت، بلند مدت یا همیشگی است.

* مصرف هورمون‌ باعث کاهش کلسترول خوب و افزایش کلسترول بد می‌شود

این متخصص تغذیه ادامه می‌دهد: بیماری‌های قلب و عروقی ناشی از مصرف نابه جا و طولانی مدت استروئیدهای آنابولیک است که باعث کاهش کلسترول خوب (HDL ) و افزایش کلسترول بد (LDL) در بدن می‌شود و زمینه حمله‌های قلبی و مغزی را فراهم می‌سازد. همزمان نیز باعث عدم تحمل گلوکز و بر هم خوردن مکانیسم تنظیم کننده انسولین و در نتیجه افزایش خطر بیماری‌های قلبی می‌شود.

*مصرف هورمونی باعث آسیب‌ به عضله و استخوان می‌شود

مظهری می‌گوید: آسیب‌های عضله و استخوان در مصرف‌کنندگان استروئیدهای آنابولیک وجود دارد و احتمال پارگی تاندون‌ها و لیگامان‌ها افزایش پیدا می‌کند. افزایش خطر ابتلا به سرطان و احتمال ابتلا به سرطان پروستات در مردان مصرف‌کننده استروئیدهای آنابولیک بیشتر است، زیرا محل سوخت و ساز چنین ترکیباتی در کبد قرار دارد. اگر این ترکیبات به صورت خوراکی دریافت شود، احتمال ایجاد یرقان (بر اثر انسداد مجاری صفراوی ) یا کبد پر از حفره‌های خونی به نام هپاتیس پلیوزیس (که بسیار خطرناک و کشنده است)‌بسیار بالا می‌رود. در ضمن بروز سرطان کبد نیز در این افراد ، دور از انتظار نیست.

* قرص‌های لاغری باعث یائسگی زودهنگام و پیدایش حفره‌های کیستی در زنان می‌شود

وی معتقد است: عوارض روانی با مصرف این قرص‌ها گرچه افزایش هوشیاری ذهنی، سرحال شدن، بهتر شدن قدرت حافظه، تمرکز و کاهش احساس خستگی و افسردگی را به دنبال دارد ولی در مقابل رفتارهای خشن، تهاجمی، اعمال منافی عفت و جنایات نیز از جمله پیامدهای استفاده نابه جای این مواد است. در زنانی که به علل مختلف اقدام به مصرف استروئیدهای آنابولیک می‌کنند، تعادل هورمونی بدن به هم خورده و خیلی سریع دچار اثرات مردنمایی می‌شوند.
مظهری می‌گوید: متأسفانه بسیاری از عوارض ایجاد شده از مواد دائمی و ماندگار است. برخی از این عوارض عبارت است از ریزش موی سر، خشن شدن صدا، پیدایش آکنه یا جوش صورت، افزایش حالت تهاجمی، یائسگی زودهنگام و پیدایش حفره‌های کیستی در تخمدان‌ها. علاوه بر استروئیدهای آنابولیک که برای افراد لاغر یا ورزشکاران (برای بدنسازی) توصیه می‌شود. ترکیبات مختلفی نیز به شرح زیر به کار برده می‌شود که توصیه می‌شود در صورتی که از طرف متخصص واجد شرایط توصیه نشده از استفاده آن‌ها نیز جدا خودداری کرد.
وی می‌افزاید: پیرووات، انیوزین، کولین، ویتامین B12، منیزیوم، کراتین، اورنیتن، لیزین، ‌آرژینین، لوسین، تیروزین، گلوتامین، کارنیتین و کروم که در مورد استفاده از قرص‌ها و داروهای کاهش دهنده اشتها یا حذف کننده چربی غذاها، افزایش دهنده سرعت عبور غذا از دستگاه گوارش و سوخت و ساز بدن، افزایش دهنده مقدار دفع ادرار (حتی داروهای نادری که تأیید شده‌اند) نیز عوارض جانبی از قبیل بی‌خوابی، سرگیجه، خشکی دهان عوارض قلبی، تهوع، یبوست، تپش قلب، سردرد، تعریق، خارش، تورم غدد لنفاوی، اعتیاد به داروها دارند تا چه رسد به داروهای تایید نشده.

* چاقی و لاغری با تغذیه صحیح

علی شمس نورایی، متخصص تغذیه و استاد دانشگاه بقیه الله (عج) درباره رژیم‌های صحیح لاغری می‌گوید: برنج، نان، سیب‌زمینی و ماکارونی از مواد نشاسته‌ای هستند که مصرف روزمره دارند. این مواد غذایی منشاء گیاهی داشته و اگر به صورت آب پز و بدون روغن مصرف شود، هیچ مشکلی ایجاد نمی‌کنند. میزان کالای دریافتی از این مواد غذائی متعادل بوده و اگر بدون روغن یا مقادیر بسیار کم روغن طبخ شوند موجب چاقی نمی‌شود ولی افرادی که استعداد چاقی دارند یا می‌خواهند برنامه رژیم غذایی برای کاهش وزن داشته باشند، باید مقادیر متناسب از این مواد مصرف کنند.

*مصرف گوشت قرمز و مرغ را محدود کنید

وی معتقد است: چربی از نوع کلسترول به طور عمده منشاء حیوانی دارد که بیشترین منابع آن در گوشت قرمز، جگر و زرده تخم مرغ است، مصرف انواع گوشت و تخم مرغ در سنین کودکی و در سنین رشد و نمو به اندازه کافی لازم است و در افرادی که کم خونی از نوع فقر آهن دارند مصرف مواد پروتئینی با منشا حیوانی به اندازه متناسب مورد نیاز است. ولی در افراد عادی و کسانی که در معرض خطر آترواسکلروز هستند باید مصرف گوشت محدود و متعادل باشد.
این متخصص تغذیه گفت: متأسفانه امروزه در عادات غذایی در تمام وعده‌های ناهار و شام، انواع غذاها با گوشت و مرغ تهیه می‌شود. در صورتی که در یک برنامه غذایی صحیح، مصرف مکرر و روزانه انواع گوشت غیر قابل قبول بوده و عوارض غیر قابل اجتناب در پی دارد. توصیه می‌شود حتی‌المقدور یک روز در میان به صورت جایگزین از پروتئین‌های گیاهی مثل سویا و حبوبات در تهیه غذاها استفاده شود. در کشور ما مصرف ماهی بسیار کم و محدود بوده و ممکن است بعضی از خانواده‌ها فقط در سال یکبار ماهی می‌خورند در صورتی که مصرف این ماده غذایی بسیار مفید است و توصیه می‌شود که حداقل هفته‌ای یک تا ۲ بار از گوشت ماهی استفاده شود.

*شیر و لبنیات از نوع کم چربی استفاده کنید

شمس نورایی می‌گوید: استفاده از محصولات لبنی در همه دوره‌های زندگی برای انسان‌ها لازم و مفید است و به خصوص در کودکان، در سنین رشد و نمو و در افراد مسن مصرف لبنیات برای تأمین کلسیم، فسفر، سایر مواد و ویتامین‌های موجود در آن ضروری و در افرادی که با ریسک این بیماری‌ها مواجه هستند، ضروری است.
وی اضافه می‌کند: به افرادی که ریسک بیماری تصلب شرایین دارند یا چربی خون‌ آنها بالا است و برنامه رژیم غذایی برای کاهش وزن دارند توصیه می‌شود از محصولات لبنی کم چرب استفاده کنند. شیر، ماست، پنیر و کشک از گروه لبنیات مفید بوده، کره و خامه که درصد بسیار زیادی چربی دارند به عنوان لبنیات به حساب نمی‌آیند و باید از مصرف آن حتی‌المقدور پرهیز کرد.