شهامت «نه» گفتن!

تا کنون با خود اندیشیده‌اید که بیان نه چه کار مشکلی است، اما اگر در زمان درست خود به کار گرفته شود، بسیاری از مشکلات را حل می‌کند و همین مسئله یکی از ریشه‌های شکل‌گیری استرس در ماست.
 
در زندگی مدرن شهری، هر یک از ما به تناسب جایگاه فردی و سازمانی مان با شرایط ویژه‌ای روبه رو هستیم. در این بین استرس مفهومی است که دیگر برای هیچ یک از ما دور از ذهن و انتزاعی نیست. شکل گیری استرس دلایل متعددی دارد، از جمله می‌توان به این نکته اشاره کرد که هر یک از ما در یک لحظه خاص باید چندین متغیر را به صورت ذهنی و عملیاتی مدیریت کنیم تا بتوانیم از فرصتهای پیرامونی مان به بهترین شکل بهره بگیریم و تهدیدهای احتمالی را نیز به حداقل برسانیم.

دکتر سیدمحسن فاطمی، استاد دانشگاه بریتیش کلمبیا که در جمع اعضای خانه مدیران سازمان مدیریت صنعتی در تیرماه سخن می‌گفت، ریشه‌های شکل گیری استرس را مورد بررسی قرار داد و به ارائه راهکارهایی برای حل این مشکلات پرداخت.

تا کنون با خود اندیشیده‌اید که بیان نه چه کار مشکلی است، اما اگر در زمان درست خود به کار گرفته شود، بسیاری از مشکلات را حل می‌کند و همین مسئله یکی از ریشه‌های شکل‌گیری استرس در ماست.
 
در زندگی مدرن شهری، هر یک از ما به تناسب جایگاه فردی و سازمانی مان با شرایط ویژه‌ای روبه رو هستیم. در این بین استرس مفهومی است که دیگر برای هیچ یک از ما دور از ذهن و انتزاعی نیست. شکل گیری استرس دلایل متعددی دارد، از جمله می‌توان به این نکته اشاره کرد که هر یک از ما در یک لحظه خاص باید چندین متغیر را به صورت ذهنی و عملیاتی مدیریت کنیم تا بتوانیم از فرصتهای پیرامونی مان به بهترین شکل بهره بگیریم و تهدیدهای احتمالی را نیز به حداقل برسانیم.

دکتر سیدمحسن فاطمی، استاد دانشگاه بریتیش کلمبیا که در جمع اعضای خانه مدیران سازمان مدیریت صنعتی در تیرماه سخن می‌گفت، ریشه‌های شکل گیری استرس را مورد بررسی قرار داد و به ارائه راهکارهایی برای حل این مشکلات پرداخت.

هر یک از ما در زندگی خود با بایدها و نبایدهای زیادی روبه رو هستیم. باید بهترین باشم، باید این کار را انجام دهم، باید سر موقع در فلان جا حضور پیدا کنم، نباید این سخن را بگویم و دهها باید و نباید دیگری که فضای ذهن ما را فرا گرفته است. در ادامه چکید‌ه‌ای از سخنان این استاد دانشگاه را می‌خوانیم.

دکتر فاطمی در سخنان خود همین بایدها را یکی از ریشه‌های استرس برشمرد و گفت: «باور به بایدهای متعدد، یکی از ریشه‌های مهم استرس است، به سبب اینکه با این بایدها، شرایط نوینی را برای خود ایجاد می‌کنیم که بر استرس ما می‌افزاید.

تا کنون با خود اندیشیده اید که بیان نه چه کار مشکلی است، اما اگر در زمان درست خود به کار گرفته شود، بسیاری از مشکلات را حل می‌کند و شاید تاکنون به این نکته دقت نکرده باشید که همین مسئله یکی از ریشه‌های شکل گیری استرس در وجود ماست. دکتر فاطمی با اشاره به این نکته گفت: «مهارتهای اجتماعی نقش بسیاری زیادی در افزایش یا کنترل استرس ایفا می‌کنند. به عنوان نمونه ما چون برای «نه» گفتن شهامت نداریم، بخش مهمی از استرس به ما منتقل می‌شود».

وی در ادامه به برخی شیوه‌ها برای کنترل استرس و مدیریت شرایط اشاره کرد و گفت: «بیان احساسات یکی از راههایی است که می‌تواند استرس را کاهش دهد. هر یک از ما باید بتوانیم احساس خود را بیان کنیم چون بیان نکردن احساسات موجب استرس می‌شود. تحقیقات نشان داده است افرادی که ۱۰-۱۵دقیقه از زمان روزمره شان را به نوشتن احساسات شان اختصاص می‌دهند کمتر به پزشک مراجعه می‌کنند.

متاسفانه آمار نشان می‌دهد که در بسیاری از خانواده‌ها، زنها و شوهرها حدود ۷ دقیقه در طول شبانه روز با یکدیگر گفتگو می‌کنند و به صورت طبیعی همین مساله باعث فردگرایی و از بین رفتن فرهنگ گفتگو می‌شود». این در حالی است که دکتر فاطمی معتقد است پالایش هیجانی و گفتگو یکی از شیوه‌های موثر مدیریت استرس محسوب می‌شود.

وی در همین ارتباط گفت: «ما باید در خانواده‌هایمان فرهنگ گفت و گو را نهادینه کنیم، اگر چنین شرایطی فراهم شود به صورت طبیعی افراد می‌توانند مهارتهای گوش کردن و بیان احساسات خود را هم یاد بگیرند و چه بسا گوش کردن، به خودی خود باعث همدلی می‌شود».

وی آن گاه به موضوع آرامش اشاره کرد و گفت: «آرامش، کلید موفقیت‌های بزرگ است، ما در هر شرایطی باید سعی کنیم فضای آرام و بی تنش فراهم آوریم. این ایجاد آرامش به شکلهای مختلف قابل تمرین است که از جمله می‌توان به نقش ورزشهای ویژه در ایجاد آرامش اشاره کرد».

فاطمی سپس به عنوان نمونه توصیه کرد که روزانه ۲۰-۳۰ ثانیه تمام عضله‌های خود را منقبض و سپس منبسط کنید. وی در بیان فواید این ورزش گفت: «وقتی که ما در شرایط استرس قرار می‌گیریم بدن ما در شرایط انقباضی قرار می‌گیرد ولی وقتی که به شکل ورزش این امر را تمرین کنیم، بدن ما برای شرایط استرس آمادگی پیدا می‌کند».

نکته دیگر مورد اشاره سخنران تاکید بر جایگاه دعا و نیایش در ایجاد آرامش بود. وی در همین ارتباط گفت: «مطالعات و تحقیقات نشان داده است که نیایش و توکل به خداوند در صورتی که به شکل واقعی و با تمرکز ذهنی باشد‌، در مدیریت استرس بسیار موثر است».

وی در پایان با اشاره به یک ضرب‌المثل آمریکایی در همین ارتباط گفت: «هنگامی که دستان خود را، به سمت ستاره‌ها بلند می‌کنید؛ شاید نتوانید ستاره ای را بگیرید، اما دست کم دستهایتان گلی نمی‌شود».