بخت خوب کرش

تقدیر چنین بود که تیم ملی فوتبال ایران بر حسب قرعه با حریفانی کم آوازه و در کلاس دوم و سوم آسیا روبه رو شود تا در دور سوم رقابت های مقدماتی جام جهانی ۲۰۱۴ برزیل حریفی سرسخت و قدر را برابر خود نبیند. از قطر و بحرین اگرچه یکی دو بار در نبردهای آسیایی گزندهایی دیده ایم و بحرین حتی مسیر فوتبال را به مرحله پایانی جام جهانی ۲۰۰۲ مسدود کرد، اما حرف و حدیث های بسیار شنیده شد که این شکست غیرمنتظره و غیرطبیعی را بسیار کمرنگ جلوه داد و تا مدت ها مورد بحث و گفت وگو قرار گرفت تا دلیل اشتباه کادر فنی فوتبال ایران بررسی شود.
بجز این حادثه غمبار که تیم عربستان سعودی را به جای ایران به مرحله نهایی جام جهانی مشترک ژاپن ـ کره جنوبی فرستاد، در تاریخ فوتبال قاره کهن، کمتر اتفاق افتاده است که این دو تیم عربی مشکل خاصی برای فوتبال ایران به وجود آورند. دیگر حریف ایران در گروه پنجم آسیا اندونزی است که با توجه به پیشرفت های نسبی اش در سال های اخیر و خروج از دوران طولانی تاریکش در شرق آسیا هنوز زیر سایه ژاپن، کره جنوبی، کره شمالی و حتی تایلند و چین بیرون نیامده و قد بلند نکرده است.
با این باور از قدرت تقریبا شناخته شده حریفان ایران در مرحله سوم رقابت های مقدماتی جام جهانی برزیل می پنداریم مسیر فوتبال ایران برای رسیدن به دور نهایی آسان تر از هر دوره دیگری است و جای هیچ ایراد و بهانه ای نیست تا کرش و تیمی که در اختیار دارد در گذر از این معبر، کوتاهی و سستی نشان دهند و مردم فوتبالدوست ایران را که مدتی است از تیم ملی و حتی لیگ برتر روی برتافته اند

تقدیر چنین بود که تیم ملی فوتبال ایران بر حسب قرعه با حریفانی کم آوازه و در کلاس دوم و سوم آسیا روبه رو شود تا در دور سوم رقابت های مقدماتی جام جهانی ۲۰۱۴ برزیل حریفی سرسخت و قدر را برابر خود نبیند. از قطر و بحرین اگرچه یکی دو بار در نبردهای آسیایی گزندهایی دیده ایم و بحرین حتی مسیر فوتبال را به مرحله پایانی جام جهانی ۲۰۰۲ مسدود کرد، اما حرف و حدیث های بسیار شنیده شد که این شکست غیرمنتظره و غیرطبیعی را بسیار کمرنگ جلوه داد و تا مدت ها مورد بحث و گفت وگو قرار گرفت تا دلیل اشتباه کادر فنی فوتبال ایران بررسی شود.
بجز این حادثه غمبار که تیم عربستان سعودی را به جای ایران به مرحله نهایی جام جهانی مشترک ژاپن ـ کره جنوبی فرستاد، در تاریخ فوتبال قاره کهن، کمتر اتفاق افتاده است که این دو تیم عربی مشکل خاصی برای فوتبال ایران به وجود آورند. دیگر حریف ایران در گروه پنجم آسیا اندونزی است که با توجه به پیشرفت های نسبی اش در سال های اخیر و خروج از دوران طولانی تاریکش در شرق آسیا هنوز زیر سایه ژاپن، کره جنوبی، کره شمالی و حتی تایلند و چین بیرون نیامده و قد بلند نکرده است.
با این باور از قدرت تقریبا شناخته شده حریفان ایران در مرحله سوم رقابت های مقدماتی جام جهانی برزیل می پنداریم مسیر فوتبال ایران برای رسیدن به دور نهایی آسان تر از هر دوره دیگری است و جای هیچ ایراد و بهانه ای نیست تا کرش و تیمی که در اختیار دارد در گذر از این معبر، کوتاهی و سستی نشان دهند و مردم فوتبالدوست ایران را که مدتی است از تیم ملی و حتی لیگ برتر روی برتافته اند، با میادین مسابقه های ملی و باشگاهی، آشتی ندهند. خوشبختانه این اتفاق خوش سبب می شود حالا که تیم ملی تا روز ۱۵ شهریور و نخستین نبرد گروهی اش با اندونزی، هیچ بازی تدارکاتی در برنامه ندارد، از دغدغه هایی که از این بابت متصور می شد، خلاصی یابد و علاوه بر اردویی که سرمربی پرتغالی فوتبال ایران در نظر گرفته است، به شروع لیگ برتر و چند هفته ای که پشت سر می گذارد، تکیه کند.
● مشکل گلزنی
متاسفانه پس از جدایی علی دایی و کریم باقری از تیم ملی هنوز هیچ یک از مهاجمان فوتبال ایران نتوانسته اند جای مطمئنی در خط حمله پیدا کنند و این مشکل نگران کننده که حتی در تیم های باشگاهی به وضوح دیده می شود مثل یک ارثیه شوم با سطح تیم ملی منتفی کند. خودنمایی بازیکنان خارجی همچون عماد رضا، حوار محمد، ادینیو، توره، کرار و گاهی خلعتبری که در عمل یک هافبک بازی ساز و فرصت آفرین است، چنان دست تیم ملی و کرش را خالی گذاشته است که اینک در نوک حمله همه امیدهایمان را به یک بازیکن جوان بسته ایم و همه فشارها را بردوش او قرار داده ایم؛ انصاری فر جوان که در بازی اول با مالدیو، شانس های فراوانی را از دست داد و در بازی دوم با همین تیم کم ادعا، اسیر یک مدافع سمج و یارگیری فشرده او شد، اگر چه آینده روشنی در پیش دارد، اما با آن اندام کشیده اش از قدرت سرزنی برخوردار نیست و در جریان بازی نمی تواند از ارسال های هوایی حیدری یا نوروزی و دیگران استفاده کند.
این مشکل و ضعف دردآور در فوتبال ما که ریشه در بی توجهی به فوتبال پایه و کلاسیک دارد و اغلب استعدادهای ذاتی ما در این ورزش را «خودرو» بار می آورد، نه تنها عمر مفید فوتبال جوانان ما را کوتاه می کند بلکه آنها را در لیگ برتر باشگاهی و تیم ملی هم تاکتیک ناپذیر می کند که درهر دو مورد تیم ملی ایران در عرصه بین المللی زیان های جبران ناپذیری می بیند. غیبت طولانی و ۳۶ ساله تیم المپیک از این بازی ها و ناتوانی و دلشوره های تیم ملی در مسابقه های آسیایی و بین المللی را باید در همین بی توجهی ها جستجو کرد.
نکته: کرش می تواند با تدابیری تازه و همنشینی با مربیان لیگ، دست یاری به سوی آنان دراز کند و از آنان بخواهد ترتیبی اتخاذ کنند که ملی پوشان خود را در همان پست ثابت تیم ملی به کار گیرند.
برای بررسی عمیق تر به همین ۲ بازی اخیر با تیم مالدیو، اشاره مختصری داریم. در تهران و در بازی نخست به اندازه یک دوجین فرصت های گل داشتیم که هریک از مهاجمین که خود را به دروازه حریف نزدیک کرده بودند، آنها را از دست دادند. غیبت چند بازیکن ملی پوش پیشین که هنوز هم توانایی و شانس بازی دارند و حضور بازیکنان جوانتری که جایگزین شده بودند، انضباط و نظم تیم را چنان در هم ریخته بود که نه پاس های آخر سالم بود و نه بازیکن تمام کننده جای مناسب داشت و منتظر چنین پاس هایی بود.
در بازی دوم در شهر ماله که گمان می رفت تدابیر کرش و تمرینات مناسب برای گلزنی این مشکل را تا حدی حل کرده باشد، دیدیم که تیم نه تنها قادر به پیاده کردن دستورات کرش نبود و خلق موقعیت گل به کمترین رسید، حتی اگر خلعتبری تیزچنگی نشان نمی داد و هنرنمایی نمی کرد، تیم ایران دست خالی برمی گشت.
ظاهرا کادر فنی تیم ملی این طور پیش بینی کرده بود که مربی آرژانتینی مالدیو در بازی خانگی از شاگردانش می خواهد دست به کار خطرناکی بزنند و پرتعدادتر به دروازه ایران حمله کنند. چاره مقابله با چنین تاکتیکی ارسال توپ های بلند و سریع به مهاجمان و بازیکنانی بود که با جایگیری در فضاهای خالی زمین حریف برای ضدحمله کمین کرده اند. اما مالدیوی ها که چشمشان از بازی تهاجمی تیم ایران در تهران و خلق موقعیت های فراوان ترسیده بود، علاوه بر پرسینگ، با روش یارگیری تن به تن و فشرده، انصاری فر، کریمی و خلعتبری را از کار انداخته و رابطه آنها را چنان قطع کرده بودند که تقریبا فرصت های ایران را در بازی دوم به صفر رساندند و با این پاتک، هر تک ایران بی ثمر ماند و اگرچه برتری ایران بازهم محسوس بود، اما شکست یک بر صفر برای مالدیو و مربی آرژانتینی اش یک موفقیت به شمار آمد.
● چاره چیست؟
در بالا اشاره کردیم که بخت با فوتبال ما یار شده و در دیدارهای آینده جام جهانی ۲۰۱۴ ابتدا با حریفانی نه چندان قدر باید دست و پنجه نرم کنیم. اما این خوش باوری نباید چنان باشد که دست روی دست بگذاریم و حریفان را دست کم بگیریم که این در فوتبال امروز جهان که فاکتورهای زیادی در تغییر نتایج موثرند و اتفاقات و حادثه های ناباورانه را رقم می زنند، رسم هیچ مربی باتجربه ای نیست.
حالا که کرش ناچار است همه برنامه های آماده سازی خود را با اندونزی که در رده بندی فیفا جایی ندارد، اما ناشناخته است به یک اردوی ۱۰، ۱۲ روزه محدود کند، نباید از دعوت چهره های آزمایش پس داده ای چون نکونام، شجاعی (در صورت سلامت و آمادگی) ، تیموریان، برهانی، مبعلی و … بی تفاوت بگذرد. برگزاری لیگ برتر فرصت خوبی است تا دستیاران او به همه دیدارهای لیگ به خصوص بازیکنان ملی نگاهی دقیق و عمیق داشته باشند و حتی از درخشش بازیکنان جدید چشم برندارند.
کرش می تواند با تدابیری تازه و همنشینی با مربیان لیگ، دست یاری به سوی آنان دراز کند و از آنان بخواهد ترتیبی اتخاذ کنند که ملی پوشان خود را در همان پست ثابت و در حد لزوم در همان تاکتیک برگزیده تیم ملی به کار گیرند. لزوم گردآوری یکروزه و میان هفته و حداقل تشکیل یک کلاس تئوری و یک بازی ساده برای ملی پوشان شاید کمک موثری باشد برای ایجاد هماهنگی و صمیمیت بین بازیکنان که در چند پست جدید به تیم ملی پیوسته اند و هنوز با حرکات و پاس های بازیکنان کناری خود خو نگرفته اند.
● رفتار غیرحرفه ای!
در ۲ بازی آسان و یکطرفه با مالدیو، بخصوص در بازی برگشت که گروه داوری کره، قضاوت را بر عهده داشتند و از قضا بر نحوه داوری آنها بسیار ایراد وارد بود، تیم ایران که با همه اوصاف تیم برتر میدان بود چند تن از بازیکنان موثر و کلیدی تیم اخطار گرفتند و از همه بدتر در زمان هایی که بازی به سمت و سوی دقایق پایانی پیش می رفت، تعجب در این بود که چرا پس از ۹ سال که در عمل فوتبال حرفه ای را تجربه می کنیم، هنوز رفتار حرفه ای را نیاموخته ایم و در عین برتری دست به خطاهای تکراری زده و با رفتارهای غیرحرفه ای، داور مسابقه را وادار به واکنش و استفاده از کارت زرد و قرمز می کنیم؟ آیا از انصاری فر، زارع، عقیلی و نوروزی باید عملی سر می زد که اخطار بگیرند و کرش را وادار به ۲ تعویض اجباری کنند؟
    پرویز زاهدی 
    روزنامه جام جم